یک ماه حساس پیش روی مذاکرات هسته ای

مانند برنامه های هسته ای ایران، تلاش بین المللی برای متوقف کردن این فعالیت ها نیز به مرحله حساسی وارد شده است. به سادگی می توان گفت که جهان در پایان ماه آوریل در می یابد که آیا دیپلماسی برای محدود کردن بخشی از برنامه های هسته ای ایران کفایت می کند، یا خیر.

به گزارش وال استریت ژورنال، ایران به عملیات غنی سازی در دو سایت ادامه می دهد و به طور جداگانه روی راکتور آب سنگینی کار می کند که می تواند پلوتونیوم تولید کند. شاید یکی از دردسرساز ترین بخش های برنامه های هسته ای ایران اعلام نصب 3 هزار سانتریفوژ پیشرفته تر و سریعتر باشد که به جمهوری اسلامی امکان می دهد با سرعت بیشتری اورانیوم غنی شده تولید کند.

در همین حال دیپلمات ها از آمریکا و پنج عضو دیگر گروه 1+5 ، در مذاکراتی که اواخر ماه فوریه در آلماتی داشتند، تلاش کردند فرمولی برای کندتر کردن شتاب برنامه های هسته ای ایران بیایند.

همچنین کارشناسان دو طرف دوشنبه هفته آینده در آنکارا، پایتخت ترکیه، تشکیل جلسه می دهند تا در خصوص جزئیات مذاکراتی که اخیرا انجام شده، گفت و گو کنند و مذاکرات در سطح عالی نیز برای هفته نخست ماه آوریل برنامه ریزی شده است.

در حین این تحولات، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا به اسرائیل سفر می کند و بدون تردید برنامه های هسته ای ایران یکی از محورهای گفت و گوی وی با بنامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل خواهد بود. به بیان دیگر بازه زمانی حال حاضر تا اوایل ماه آوریل، بسیار حساس است.

به نظر می رسد که اکنون تلاش برای مقابله با ایران هسته ای به رقابتی با زمان تبدیل شده آن هم زمانی که در هر یک از پایتخت های طرف مذاکرات هسته ای با ایران متفاوت است.

برای آمریکا و شرکایش در تلاش بین المللی برای برخورد با فعالیت های هسته ای تردید آمریکا ایران، توصیف زمان با آنچه که اسرائیل مد نظر دارد، تفاوت دارد. اسرائیل که بیشترین تهدید از ایران هسته ای را متوجه خود می داند، بر این باور است که زمان به شدت کوتاه است.

در چند سال اخیر، اسرائیل و آمریکا، توانسته اند تا حدودی بر اختلاف نظر های خود در خصوص زمان غلبه کنند. چرا که در این مدت واشینگتن توانسته حمایت بین المللی از تحریم های اقتصادی علیه ایران را به دست آورد. برخی ادعا می کنند تازه ترین نمونه موفقیت تحریم ها هفته گذشته بود، زمانی که پالایشگاه های هندی اعلام کردند با توجه به مشکلات بیمه ای، خرید نفت از ایران را متوقف خواهند کرد.

اما باید گفت که در ماه آینده ، شرایط حساس تر می شود و توانایی آمریکا و متحدانش برای فائق آمدن بر اختلافات به طور جدی در بوته آزمون قرار می گیرد.

کاخ سفید و شرکایش در مذاکرات آلماتی، بسته پیشنهادی به روز شده ای را در اختیار ایران قرار داند که لغو برخی تحریم ها در مقابل همکاری تهران در آن مطرح شده بود. آمریکا بر این باور است که پیشنهاد اخیر می تواند بر زمان پیش رو برای حل مساله هسته ای ایران، بیافزاید. چرا که این پیشنهاد ها برخی محدودیت ها را در فعالیت های هسته ای ایران ایجاد می کند که از این طریق شتاب برنامه های هسته ای کمتر می شود.

به بیان دیگر واشینگتن و متحدانش بر این باورند که بسته پیشنهادی، اقدامی اعتمادساز است که می تواند گامی در جهت توافق بزرگتر باشد. با این حال نباید این نکته را فراموش کرد که اسرائیل همچنان به این روند بی اعتماد است. تل آویو رویکرد جدید را عقب نشینی از مواضع گذشته می داند که در آن از ایران خواسته شده بود تمامی ذخایر اورانیوم غنی شده با خلوص بالا را به خارج از کشور انتقال دهد. این در حالی است که مقامات آمریکایی می گویند این اهداف نهایی تغییر نکرده اند، بلکه اقدامات اخیر گامی در جهت همان اهداف است.

باید گفت، آنچه فضای کنونی را پیچیده تر می کند، سیاست داخلی ایران است که تحت تاثیر فضای انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ماه قرار دارد. اکنون این پرسش مطرح است که آیا واکنش مثبت تهران در مذاکرات هسته ای یک مانور انتخاباتی بوده یا اینکه به راستی تلاش هایی در زمینه آماده سازی افکار عمومی برای مصالحه هسته ای در حال انجام است.

به هر ترتیب صحنه برای آمریکا، اسرائیل و ایران برای بهاری با حسن نیت آماده است.

دیپلماسی ایرانی