40 گردشگر فرانسوی با موتورهای BMW در قالب توری با عنوان «پاریس تا پکن» چندی پیش به ایران آمدند؛ اما کاروان آنها در نخستین ایستگاه ورودی کشور، یعنی مرز بازرگان گرفتار قوانین دست‌وپاگیر گمرک شد، به‌طوری که ورود پردردسری را تجربه کردند.
حسین احمدی - مدیر یک دفتر خدمات مسافرتی و مجری بخش ایرانی تور «پاریس تا پکن» گفت: ما شش‌ماه برای اجرای این تور در ایران وقت گذاشتیم و در نهایت موفق شدیم. متقاعد کردن آنها کار سختی بود، چون فرانسوی‌ها حدود چهار سالی می‌شود سفرهای‌شان را به ایران کم کرده‌اند و کمتر از مرزهای زمینی به کشور ما سفر می‌کنند. ما از سال قبل با این آژانس گردشگری فرانسوی که پروژه‌ی «پاریس تا پکن» را با موتور و ماشین‌های فورویل اجرا می‌کند، وارد رایزنی و مذاکره شدیم تا آنها دو نماینده‌ی خود را به ایران فرستادند و مسیر را شناسایی کردند.
وی ادامه داد: گرفتن «کارنه» (دفترچه‌ی عبور از مرز) برای موتورها و وسایل نقلیه‌ای که قرار بود همراه این تور به ایران آورده شوند، اولین چالش به‌شمار می‌آمد، چون هیچ کشوری «کارنه» نمی‌خواهد. قاعدتا گرفتن این دفترچه هم باید از طریق کانون یا کلوپ جهانگردی و اتومبیلرانی باشد که این کانون در ایران همکاری نکرد، چون فقط برای ایرانی‌ها این کار را انجام می‌دهد، برای همین ما را به گمرک ارجاع داد.
این تورگران اظهار کرد: سفر این گروه که قرار بود از فرانسه آغاز شود و با عبور از اتریش، مجارستان، بلغارستان، ترکیه، ایران، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان و چین پس از 60 روز در پکن پایان یابد، از یک سال پیش برنامه‌ریزی شده بود که 13 روز آن به سفر در ایران اختصاص داشت که گروه از ماکو، ارومیه، سنندج، همدان، کاشان، اصفهان، شیراز، یزد، طبس، مشهد و سرخس گذر می‌کرد.
وی بیان کرد: طبق قوانین گمرکی کشور، واردکننده‌ی ماشین خارجی به خاک ایران باید ضمانت مالی برای خروج ماشین بگذارد که وقتی این موضوع را به آژانس فرانسوی اطلاع دادیم، نخست آنها پرداخت این ضمانت مالی را قبول نکردند، چون در هیچ‌یک از کشورهای در مسیر آنها این قانون وجود ندارد، برای همین از من خواستند، هزینه‌ی این «کارنه» را شخصا پرداخت کنم، وگرنه مسیر را به گرجستان و ارمنستان تغییری می‌دادند و ایران را حذف می‌کردند.
احمدی در ادامه گفت: برای حفظ این گروه، تصمیم گرفتم خودم ضمانت مالی را به بانک بدهم که رقمی حدود سه‌میلیارد تومان می‌شد؛ اما تأمین این پول برای من سخت بود. از سوی دیگر، قوانین گمرک آنقدر سختگیرانه است که اگر این کار را می‌کردم، همه‌ی زندگی‌ام از بین می‌رفت. این شرایط باعث شد آمدن این گروه به ایران تا 5 / 1 ماه به حالت تعلیق درآید.
او ادامه داد: با تلاش بسیار، سرانجام آژانس فرانسوی راضی شد که سفر به ایران را حذف نکند. با هماهنگی و راهنمایی رایزنی اقتصادی سفارت ایران در فرانسه، آنها جوازی برای عبور موتورها گرفتند و گفته شد، این جواز در ایران مورد قبول است؛ اما وقتی آنها 29 خردادماه به مرز بازرگان رسیدند، گمرک این کارنه‌ها را قبول نکرد و گفت، این جواز مختص محموله‌های بازرگانی است. این اتفاق نزدیک بود به ناتمام ماندن پروژه منجر شود.
وی اظهار کرد: در مرز ایران دفتری برای گردشگران وجود ندارد که بتوان راهنمایی یا کمک طلبید، برای همین ما به عده‌ای کارچاق‌کن که به نوعی نماینده‌ی شرکت‌های بیمه‌یی بودند، متوسل شدیم تا ترتیب ورود موتورها را به ایران بدهند.
احمدی گفت: آنها برای هر موتور 100 یورو گرفتند و مجبور شدیم حدود 13میلیون تومان برای عبور وسایل نقلیه از مرز بپردازیم. این هماهنگی‌ها حدود هشت ساعت گردشگران را در مرز ایران و ترکیه معطل کرد، در حالی که کار آنها در مرز ترکیه، فقط پنج دقیقه طول کشید. ما با مسوولان گمرک در مرز بازرگان خیلی صحبت کردیم که کارنه‌ی قبلی را که خریده شده بود قبول کنند؛ ولی آن را نپذیرفتند.
این تورگردان در ادامه بیان کرد: نمایندگان شرکت‌های بیمه که در مرز بودند و مجوز ورود خودروها و موتورها را صادر کردند، گفتند این مجوز عبور موقت را برای هفت روز صادر می‌کنند که جریمه‌ی شش روز باقی‌مانده را طبق قوانین گمرک باید هنگام خروج و در مرز سرخس پرداخت کنند، ما هم ناچارا پذیرفتیم.
وی ادامه داد: سفر این موتورسوران در خاک ایران به‌خوبی انجام شد و مراکز خدماتی، پلیس بین‌المللی و راهنمایی و رانندگی، نیروی انتظامی و مردم، همکاری خوبی داشتند و این گردشگران هم از سفرشان صد درصد راضی بودند و گفتند برخلاف آنچه در فرانسه و دیگر کشورها از ایران می‌گفتند، سفر امنی را در ایران تجربه کردند و از نظرشان، این یک سفر معمولی نبوده است.
مجری این تور همچنین به مشکلات گروه هنگام خروج از ایران اشاره کرد و توضیح داد: وقتی به مرز سرخس رسیدیم، متوجه شدیم آن افراد به اصطلاح نماینده‌ی شرکت‌های بیمه، مجوز عبور موقت را برای سه روز ثبت کرده‌اند و گروه باید جریمه‌ی حدود 10 روز را بدهد. به گفته‌ی گمرک سرخس، مبلغ جریمه از 20 تا 140هزار تومان برای هر وسیله‌ی نقلیه در نظر گرفته می‌شد و برای این گروه، روزانه 100هزار تومان تعیین کردند. این اتفاق نماینده‌ی شرکت فرانسوی را که یک زن بود، بسیار ناراحت کرد و به گریه انداخت. او به مسوولان گمرک در مرز سرخس نسبت به شرایطی که برای گروه در مرز بازرگان پیش آمده بود، معترض شد و گفت که در فرانسه کارنه‌هایی را به مبلغ 2500 یورو خریده بودند که در مرز آنها را قبول نکردند و مجبور شدند دوباره حدود سه‌هزار یورو در مرز بازرگان بپردازند، حالا هم باید شش‌میلیون تومان جریمه بدهند، جریمه‌ی روزهایی که پولش را قبلا هم داده‌اند. بعد از این اتفاق، مسوولان گمرک مبلغ جریمه را به 20هزار تومان کاهش دادند؛ ولی پس از صحبت با مدیرکل گمرک سرخس و درک شرایط نماینده‌ی شرکت فرانسوی که مجبور بود پول جریمه را خودش بپردازد، کل مبلغ جریمه بخشیده شد. این همکاری و رفتار شایسته‌ی مسوولان گمرک سرخس واقعا قابل ستایش و از نظر این گردشگران بسیار ارزشمند بود.
احمدی گفت: یکی از حامیان برنامه‌ی «پاریس تا پکن» شبکه‌ی 3 فرانسه است که یکی از گزارشگران این شبکه نیز گروه را همراهی می‌کرد و قرار بود از ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری گزارشی تهیه کند، پایان خوش این سفر و تجربه‌ی امنی که این گردشگران در سفر به ایران داشتند، حتما سبب انعکاس گزارش مثبتی از ایران خواهد شد، همان‌طور که این گزارشگر و دیگر اعضای گروه به این موضوع اشاره کردند.
او از متولیان گردشگری کشور خواست تا حتما با مسوولان گمرک برای حل این مشکلات رایزنی و تعامل کنند تا مقررات دست کم برای گردشگران تعدیل شود.
وی همچنین ادامه داد: با این قوانین و شرایط، گردشگری ما به هیچ‌جا نمی‌رسد و فقط باید به مسافرانی که از افغانستان، جمهوری آذربایجان یا عراق به ایران سفر می‌کنند و اسم‌شان را گردشگر گذاشته‌ایم، دلخوش باشیم.
او به مقایسه‌ی شرایط گردشگری ترکیه با ایران پرداخت و افزود: سالانه بیش از 100هزار گردشگر با دوچرخه، موتور، کمپر و خودروهای سواری از مرزهای اروپایی به ترکیه سفر می‌کنند، چرا نباید آنها را به ایران بیاوریم؟ آیا از نظر ما گردشگر فقط کسی است که از مسیر هوایی به ایران سفر می‌کند. درست است که گردشگر زمینی صرفه‌جویی‌هایی دارد، ولی درآمد زیادی را به کشور وارد می‌کند، چون نه‌تنها وقت بیشتری را در خاک ایران می‌گذراند، بلکه با خرید‌هایی هم که انجام می‌دهد در مناطق مختلف کشور توزیع درآمد می‌کند.
احمدی توضیح داد: سه‌ماه قبل از آمدن این گروه، با کانون جهانگردی و اتومبیلرانی نامه‌نگاری کردم و بیش از یک‌ماه با آنها تماس تلفنی داشتم که مشکل ورود این گردشگران حل شود، آنها گفتند قرار است بخشنامه‌ای در هیأت دولت تصویب شود تا کارنه برای گردشگران خارجی که با موتور، دوچرخه و خودروهای شخصی به ایران می‌آیند، حذف شود؛ ولی تا کنون این اتفاق نیفتاده است. متأسفانه ظاهرا کسی متولی این گروه از گردشگران که درآمدزایی خوبی هم دارند، نیست و ما نمی‌دانیم چنین مشکلاتی را با کجا باید در میان بگذاریم.
وی اظهار کرد: آیا سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نباید از کانون جهانگردی و اتومبیلرانی بپرسد، چرا در حالی که برای ایرانی‌ها کارنه صادر می‌کند، گردشگران خارجی بلاتکلیف مانده‌اند و کاری برای آنها انجام نمی‌شود؟ مگر سفر با کمپرها و وسایل نقلیه‌ی شخصی نوعی از گردشگری نیست؟ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای حل مشکلات آنها چه کرده است؟
احمدی همچنین گفت: چرا گمرک اجازه می‌دهد عده‌ای در مرزها به نام نماینده‌ی شرکت‌های بیمه، کارچاق‌کنی کنند؟ آیا نباید به این کار نظمی داده شود؟ ما تا وقتی درگیر این مشکلات هستیم نمی‌توانیم گردشگری خود را به پای گردشگری کشوری مانند ترکیه برسانیم.
این تورگردان اضافه کرد: این آژانس فرانسوی، 7 تا 10 پروژه در سال آینده داشت که ایران هم جزو برنامه‌های آن بود؛ ولی اعلام کرد تا زمانی که تسهیلاتی برای گردشگران در مرزها ایجاد نشود و معطلی‌ها و هزینه‌ها کم نشود، در برنامه‌شان تجدید نظر می‌کند.
