ابعاد و دلایل حضور اسد و نصرالله در انظار عمومی

 حضور یکباره دبیرکل حزب الله لبنان در روز جهانی قدس و رئیس‌جمهوری سوریه در روز ارتش در میان مردم به ویژه با حساسیت‌های اخیر اسرائیل نسبت به ارسال سلاح برای حزب‌الله، این سوال را در ذهن تداعی می‌کند که پیام این حضور ناگهانی چه بود؟

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، روزنامه السفیر لبنان در تحلیلی در این خصوص به بررسی ابعاد و دلایل مختلف حضور ناگهانی سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان در ضاحیه بیروت و بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه در منطقه داریا، پرداخته و چنین می‌نویسد:

اطلاعات امنیتی نشان می‌دهد اسرائیل اخیرا با حساسیت فراوانی تمامی تحرکات سوریه، ایران و حزب‌الله را کنترل می‌کند اما با وجود تمامی این حساسیت‌ها اسرائیل تنها توانست بخش کوچکی از سلاح‌های ارسالی برای حزب‌الله را نابود کند و از شناسایی راه‌های انتقال و مخفیگاه‌های نگهداری این سلاح‌های استراتژیک، ناتوان مانده است. با توجه به اینکه عملیات شناسایی اسرائیل از طریق حساس‌ترین ابزار ممکن و با کمک نیروهای خارجی از جمله نیروهای ناتو انجام می‌پذیرد، این امر یک شکست استراتژیک برای تل‌آویو محسوب می‌شود.

برای هر سه طرف سوریه، ایران و حزب‌الله کاملا مشخص شده که عملیات دیده‌بانی اسرائیل و ناتو از دو سال گذشته افزایش یافته و تلاش اسرائیل برای کنترل فعالیت‌های بشار اسد و سید حسن نصرالله دو چندان شده است. همین امر مسئولان حفظ امنیت بشار اسد و معاونان وی را بر آن داشت طرح‌هایی پایه‌ریزی کنند تا از حضور اسد و معاونانش در اماکن حساس و پرخطر ممانعت شود اما این هم نتوانست اسد را باز دارد و او در میان مردم و نظامیان خود در یکی از خطرناک‌ترین مناطق سوریه حاضر شد.

اطلاعات امنیتی حاکی از آن است، سلاح‌هایی که ذهن اسرائیل را به خود مشغول کرده دیگر به دست حزب الله رسیده است و چه بسا مهمتر از این سلاح‌ها نیز در آینده به حزب الله برسد اکنون حزب الله، سوریه و ایران هر سه قادرند اسرائیل را اگر بخواهد به ماجراجویی‌های نظامی دست بزند با مشکلات و فجایع فراوانی روبه رو کنند.

علاوه بر این یک ماهیت مشترک در استراتژی‌های نظامی این سه وجود دارد و آن اینکه احتمال رویارویی با اسرائیل جز اولویت‌های اصلی آنهاست و این باعث شده که نگرانی‌های اسرائیل به ویژه پس از درگیری‌های القصیر سوریه دو چندان شود. رهبران اسرائیل به این مساله با دیده اعتبار و اهمیت می‌نگرند که حزب الله از جنگ برای دفاع از خاک لبنان به عملیات برای دفاع از خاک کشوری دیگر روی آورده و در این جنگ نیز پیروز شد.

در سوریه تصمیم‌گیرنده اصلی اعلام می‌کند در صورتی که اسرائیل بار دیگر به ما حمله کند با قدرت پاسخش را خواهیم داد حالا که جنگ داخلی خسارت‌های زیادی را به ما زده و روند صنعت و اقتصاد را متوقف کرده دیگر چیزی برای از دست دادن نداریم. این یک تهدید بسیار جدی برای تل‌آویو است و اسرائیل نیز به خوبی این را درک کرده است.

سید حسن نصرالله نیز می‌دادند که اسرائیل او را هدف گرفته. وی همواره و از زمان تحقق پیروزی‌های فراوان در رویارویی با ارتش اسرائیل هدف دائم تل‌آویو بوده است. نصرالله تا پیش از توطئه‌چینی‌های اخیر اسرائیل در برابر حامیانش ظاهر نشده بود. وی تاکید کرده در صورتی که تل‌آویو بار دیگر به مرزهای لبنان دست اندازی کند اسرائیل به آتش کشیده خواهد شد؛ این حرف نصرالله از روی اتفاق نبود که در صورت ماجراجویی جدید اسرائیل مقاومت این بار از لبنان خارج شده و به فلسطین وارد خواهد شد.

این نیز اتفاقی نبود که نصرالله جنبه شیعی بودن حزب‌الله را یادآور شده است چه بسا این مساله برخی از دوستداران وی را ناخشنود کرد چرا که آنها همواره نصرالله را رهبری برای همه اعراب ‌می‌دانستند نه فقط رهبری برای شیعیان اما این بار مساله فرق می‌کند و از لحاض دیگری اهمیت دارد، این بار حزب‌الله در کنار ایران و سوریه به شکل یک "کل" نشان داده شده و قصد نصرالله نیز همین بوده است.

سید حسن نصرالله همچنین در شرایط حساسی بانگ دفاع از قدس و فلسطین سرداد و در انظار عمومی حاضر شد. زمانی که آمریکایی‌ها به گشت‌زنی در منطقه روی آورده‌اند تا معاهده سازش میان فلسطین و اسرائیل را به ثمر برسانند و با تاثیرگذاری بر سیاست‌های مصر و تخریب تونل‌های مرزی غزه به جنبش حماس و غزه فشار بیاورند اما آنچه مشخص است این است که حماس با همه تلاش‌های آمریکا و اسرائیل توانسته بیش از هر زمان دیگری سلاح و مهمات در انبارهای تسلیحاتی خود جمع‌آوری کند و از سوی دیگر نیز ایران و حزب الله بار دیگر دست رهبران حماس را به نشانه ادامه کمک‌ها فشرده‌اند تا شکست دیگری برای سیاست‌های اسرائیل باشد و مسئولان تل‌آویو را غافلگیر کند.

سید حسن نصرالله در سخنرانی‌اش به مناسبت روز جهانی قدس بر مساله فلسطین پافشاری زیادی می‌کند و این مساله را محور اصلی سخنانش قرار داد تا تاکید کند که بدون شیعیان و بدون محور مقاومت سازش ممکن نیست. این اظهارات نصرالله تاکیدی است که تمامی تلاش‌ها برای ایجاد فتنه‌های مذهبی میان شیعه و سنی به هیچ وجه بر مساله باقی ماندن فلسطین به عنوان اولویت برنامه‌های حزب‌الله تاثیری نخواهد گذاشت. سخنان نصرالله موضعی کاملا مشخص بود. نصرالله خطاب به آمریکایی‌ها و همپیمان نظامی آنها در منطقه یعنی اسرائیل سخن گفت و با ظاهر شدن در جمع هواداران خود در روز قدس جنجال مطبوعاتی درباره این حضور معنا درا به راه انداخت که میزان نگرانی‌های اسرائیل را به خوبی نمایان کرد.

در همین حال، نصرالله در روزی که حامل پیامی بزرگ بود یعنی روز جهانی قدس اعلام کرد که روز قدس بدون شک روزی ایرانی است؛ روزی که امام خمینی (ره) آن را پایه‌گذاری کرد. چنین مناسبتی مرزها و چارچوب‌های مذهبی و فتنه‌های دشمنان برای بازگشت به فلسطین را درنوردید.

به سوریه باز می‌گردیم؛ همراه با اوج درگیری‌ آمریکا و روسیه برای یافتن راهی جهت برون رفت از بحران، بشار اسد در منطقه‌ای خطرناک و حساس یعنی داریا، در اطراف دمشق حضور یافت. این منطقه همواره عرصه نمایش درگیری‌های خونین و محل خطرات بزرگ بوده است و پایگاهی مهم برای شورشیان بود که برای مدت‌های طولانی مانند الخالدیه در حمص تحت اشغال گروه‌های مخالف بود اما ارتش هر دوی این دو منطقه را تحت کنترل خود درآورد.

نمی‌توان گفت که رفتن به داریا صد درصد برای اسد امن بوده است اما رساندن این پیام در روز ارتش سوریه قابل توجه و مهم بود، پیام آن است که با وجود ادامه تلاش‌های سیاسی، گزینه نظامی نیز با جدیت در دستور کار قرار دارد و در پایان نیز پیروزی محقق خواهد شد.

اسد معتقد است هرگونه سازش در ژنو یا غیر آن باید با حسابگری صورت گیرد، سوریه به این نتیجه و درک رسیده است که در نهایت سازش از طریق سیاسی ممکن نیست و آینده سوریه مرهون عملیات نظامی است. پیروزی جز از طریق ارتش محقق نخواهد شد و دمشق هرگز و به هیچ وجه اخوان المسلمین را در ساختار قدرت در سوریه نمی‌پذیرد.

جنگ در داریا بسیار حساس و مهم بود اما رفتن اسد به داریا پیام منطقه‌ای و بین‌المللی مهم دیگری نیز داشت. انتخاب این مکان تاکیدی است بر اینکه اسرائیل و ناتو در هدف قرار دادن اسد ناتوان هستند و این مساله چیزی است که با وجود حزب الله و ایران و به ویژه با سپر دیپلماتیک، نظامی و سیاسی سوریه در سطوح بین‌المللی یعنی روسیه، غیرممکن است.

مساله‌ای که به حضور اسد و نصرالله پس از مدت‌ها در جمع هوادارانشان معنی دیگری می‌بخشد مواضع حسن روحانی، رئیس‌جمهور منتخب ایران در خصوص منطقه و سوریه است؛ مواضعی که صلابت سیاسی و نظامی از یک سو و تمایل برای مذاکره با جهان از سوی دیگر را در خود دارد. این چیزی است که باعث آشفتگی اسرائیل شده چرا که با امیدی که واشنگتن به روحانی بسته تا مذاکرات هسته‌ای ایران را به سرانجام برساند، هرگونه ماجرا جویی تل‌آویو علیه نصر‌الله یا اسد همه چیز را خراب خواهد کرد و این چیزی است که آمریکا آن را قبول نمی‌کند.

در حقیقت اسد و نصرالله به این یقین رسیده‌اند که همپیمانی آنها با ایران، روسیه و حتی چین به نتیجه رسیده و همان طور که اسد در دیدار اخیر خود با هیات‌های سیاسی گفته روند پیروزی ارتش بر گروه‌های مخالف آغاز شده و توقفی نخواهد داشت.

با همه این گفته‌ها اسد، حزب‌الله و همپیمانان آنها چالش و مخاطره‌هایی نیز در پیش دارند و می‌دانند روزهای باقی مانده تا پایان تابستان آبستن حوادث بسیاری خواهد بود و چه بسا درگیری‌های نظامی بی‌سابقه‌ای در پیش رو باشد.