پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
اعتماد - بهار سال 91 بود كه مهدي غضنفري نخستين وزير صنعت، معدن و تجارت دولت دهم،
با بالا گرفتن درگيريها ميان مرد دوم دولت با خودش، خبرنگاران حوزه
بازرگاني و صنعت را كه به مدد ادغام رييس دولت دهم پرتعداد شده بودند به
گرد خود خواند تا در نشستهاي صميمانه هشت نفرياش با آنها به سوالات متعدد
خبرنگاران در جمعي دوستانه و غيررسانهيي در مهلتي كوتاه پاسخ دهد. آن
نشست كه بوي خداحافظي غضنفري از آن به مشام ميرسيد موجب شد تا در يكي از
همين نشستهاي دوستانه نام نشست آخر دهان به دهان بچرخد.
هرچند كه توافقات بعد از آن نشست موجب بهبود روابط ميان مرد دوم دولت و
غضنفري شد اما اين خداحافظي و ماجراهاي تيره و تار موجود در كابينه دهم
همچنان در ذهن خبرنگاران باقي ماند تا غضنفري سهشنبه شب و در پي تغيير
كابينه شام خداحافظياش با خبرنگاران را در فضاي روزهاي آخر ماه رمضان و
روز خبرنگار برگزار كرد.
مهدي غضنفري كه با رويكردي شفاف وارد حوزه صنعت و معدن شد در نخستين
سخنرانيهايش با ارائه آمارهاي مگوي دوران وزارت علي اكبر محرابيان خود را
وزيري پاسخگو و شفاف در ميان صنعتگران نشان داد. در هفتههاي نخست وزارتش
بر اين دومين وزارتخانه پولساز دولتي با چالش تجمع صنف دامداران و
مرغداران و بعد خودروهاي لوكس مواجه شد و به مرور چالشهاي وزارت صنعت و
معدن بر وي چيره شد تا در پي اين چالشها وزير شفاف صنعتي به سكوتهاي
بلندمدت در اين حوزه مبدل شود.
و از اين رو بود كه آمارهاي مگويي كه روزهاي اول وزارت غضنفري ارائه ميشد
كم كم به حاشيه و سكوت تبديل شد. البته غضنفري اين روال را قبول ندارد و
معتقد است كه همواره شفاف عمل كرده است. وي در گفتوگو با «اعتماد» تنها
ضعفش در دوران وزارتش را عدم ارتباط دوسويه با خبرنگاران عنوان ميكند.
غضنفري همچنين با اشاره به اينكه انتظار داشت محمدرضا نعمتزاده، وزير
پيشنهادي صنعت، معدن و تجارت دولت يازدهم هم در اين ديدار افطاري حضور
داشته باشد، گفت: آقاي نعمتزاده به دليل حضور در كميسيون صنايع و معادن
مجلس و بعد از آن اتاق بازرگاني و صنايع تهران نتوانست به مراسم امشب
بيايد. عيب ندارد. آقاي شافعي اينجا نشسته و ما فرض ميكنيم ايشان آقاي
نعمتزاده است! آقاي نعمتزاده به جلسه امشب نيامد و فعلا كه وزير نشده، يك
جلسه به شما بدهكار شد.
اين وزير نسبتا جوان كابينه دهم در شام آخرش با رسانهها همچنان به
انتقاداتي پرداخت كه طي ماههاي گذشته از شوراي رقابت داشت و سعي كرد به
قول خودش روابط با رسانهها را به بازي صفر – صفر برساند و دو طرف گلايهيي
از هم نداشته باشند.
ديگران مقصر بودند نه ما!
غضنفري شام آخرش را به دفاع از عملكردش تخصيص داد و همواره سهم
وزارتخانهها و سازمانهاي ديگر را در بحرانهاي پيش آمده بيشتر از سهم
وزارتخانه متبوعش دانست.
وي به عملكرد شوراي رقابت انتقاد كرد و گفت: «موضوع انحصار در بازار و
اقتصاد به برخورد ريشهيي نياز دارد نه برخورد قيمتگذاري. هماكنون تعريفي
از انحصار و رانت نداريم. مشخص نيست بايد چه كار كنيم كه از حالت انحصار
خارج شويم. شوراي رقابت بايد تعريف و مصاديق انحصار را مشخص كند نه اينكه
مدام دنبال قيمتگذاري خودرو باشد. اين موضوع اصلا مهم نيست. ما در كشور به
يك نهاد ضدانحصار قوي نياز داريم تا هر جا سهم واردكنندهيي در بازار بالا
رفت بتوانيم جلوي آن را بگيريم و حتي نگذاريم ثبت سفارش كند. البته در
شرايط فعلي چنين مجوزي نداريم. انحصار و رانت در فضاي كسب و كار كشور بسيار
خطرناك است و تاكنون كمتر به آنها توجه شده است. نبايد اجازه دهيم فضاي
انحصار در بازار شكل بگيرد.»
ادعا درست بود ولي...
غضنفري با اذعان به اينكه در مورد ادغام وزارتخانههاي صنايع و معادن و
بازرگاني كار فرهنگي خوبي انجام نشد، توضيح داد: «ادغام دو وزارتخانه از
نظر مبناي تئوريك كار درستي بود اما فرصت تبيين آن را نداشتيم و ادغام با
عجله انجام شد. ميخواهم بگويم ما درشرايط ادغام تصميمات بسيار مهم
ضدتحريمي گرفتيم كه اتخاذ هر يك از اين تصميمات در شرايط غيرادغام
امكانپذير نبود. همين الان هم گاهي در روزنامهها مينويسند وزير صنعت،
معدن و تجارت جنبههاي بازرگانياش بر صنعت برتري يافته است. اما ميگويم
كه من كاري را به سامان رساندم كه در زمان هيچيك از وزراي سابق صنايع و
معادن انجام نشده بود. نه اينكه آنها نميخواستند انجام بدهند ولي به دليل
اختلافات بين وزارتخانههاي صنايع و معادن و بازرگاني كار دشواري بود.»
نامههاي من رد ميشد!
وي افزود: زماني كه در وزارت بازرگاني بودم و بعد از آن سرپرست وزارت صنايع
و معادن هم شدم، متوجه شدم كه برگههاي زيادي روي ميز وزير سابق صنايع و
معادن وجود دارد كه هيچكدام امضا نشده است. اين برگهها مربوط به درخواست
تغيير تعرفه از سوي وزارت بازرگاني بودند كه عمدتا با مخالفت وزير صنايع و
معادن مواجه شده بود. حتي در بين اين برگهها درخواستهاي من نيز وجود
داشت! ما در وزارتخانه ادغامي 7000 رديف تعرفهيي را نصف كرديم. امروز اگر
بخواهيم عضو سازمان جهاني تجارت شويم از اين بابت مشكلي نداريم. واردات
2000 رديف تعرفه هم ممنوع است. قطعا اگر دو وزارتخانه از هم جدا بودند
مشكلات زيادي ايجاد ميشد.
رونق توليد
اين عضو سابق كابينه مدعي شد: «تمام شركتهايي كه واردات كالايشان ممنوع
شده بود دوباره ظرفيتهاي خالي توليدشان پر شده و كارگران خود را مجددا
فراخواندهاند، توليد رونق گرفته و سفارش براي توليدكنندگان زياد شده و
آنقدر اين سفارشها زياد شده كه توليدكنندگان وقت ندارند به اين سفارشها
پاسخ بدهند! من هم با اعمال محدوديت و ممنوعيت روي تجارت خارجي كشور موافق
نبوده و نيستم، ولي ما مشكل ارز داشتيم. ارزمان نصف شده بود و بانك مركزي
هم ارز نداشت. يك سال اخير شرايط خاصي داشتيم. البته به مردم به ويژه در
مورد كالاهاي اساسي فشار زيادي وارد شد.
موافق همه افزايش قيمتها بوديم
غضنفري به هدفمندي يارانهها هم اشاره كرد و گفت: ما سهم توليد را به صورت
قيمتهاي تبعيضي و ترجيحي انرژي داديم. آيا توليدكنندهيي وجود دارد كه
قيمت كالايش بعد از هدفمندي گران شد و سازمان حمايت با درخواست افزايش قيمت
محصولاتش موافقت نكرده و اين توليدكننده ورشكست شده باشد. چنين
توليدكنندهيي نداريم. خبر جديد اين است كه در كارگروه مشترك دولت و مجلس
براي فاز دوم هدفمندي تصميم گرفتيم به جاي اينكه قيمتهاي تبعيضي داشته
باشيم خودمان سهم 30 درصدي را گرفته و بين شركايمان توزيع كنيم. البته
تعداد شركاي ما بسيار زياد هستند و شايد حتي سهم هر توليدكننده در فاز دوم
از فاز اول هم كمتر باشد. ما در فاز دوم در حوزه سهم توليد شركايي مانند
حمل و نقل شهري، وزارت نيرو وزارت نفت را هم داريم.
با وزارت اقتصاد مشكل داشتيم
وي در ادامه با اشاره به اينكه در مورد واگذاري معادن بزرگ چالش جدي با
وزارت اقتصاد و سازمان خصوصي داشتيم، افزود: ما معتقديم كه معادن بزرگ جزو
انفال هستند و نبايد واگذار شوند. بلكه حق برداشت از معادن بزرگ بايد
واگذار شود. از سوي ديگر در مورد احياي سازمانهاي توسعهيي هم با معاونت
برنامهريزي رياستجمهوري مشكل داشتيم. در بودجه سال جاري هر جا اسم
سازمانهاي توسعهيي بود نام اين سازمانها خط خورده بود. ما از اين موضوع
راضي نيستيم. توصيه ميكنم دولت جديد توجه ويژهيي به سازمانهاي توسعهيي
داشته باشد. بودجه آنها كم است. بهتر شده اما راضي نيستيم.»
واگذاري نمايشگاه اشتباه است
غضنفري درباره ماجراي پرحاشيه واگذاري نمايشگاه بينالمللي تهران به صدا و
سيما گفت: «ما در مورد واگذاري شركت نمايشگاههاي بينالمللي موضع گرفتيم و
براي رييسجمهوري هم نامه نوشتم. در رايگيري هيات در اين مورد نيز نظر و
دلايل مخالفت خود را اعلام كردم. به هيچوجه مخالفت ما با اين قضيه به
معناي تضعيف صدا و سيما نبود. صدا و سيما كارش خيلي مهم است و نهاد
ضداستكباري است. اما در همين حد كه مهم است، نهادهاي ديگر هم مهم هستند و
ما هم اهميت خاص خود را داريم. ما بايد از كار خودمان دفاع كنيم و معنايش
بياهميتي كار صدا و سيما نيست. هر چيزي در جاي خود نكوست.»
دروغگو نبوده و نيستم
غضنفري كه خواهان بهبود روابط در آخرين روزهاي وزارتش با رسانهها بود به
يكي از جنجاليترين انتقادات وارد شده به عملكرد اين وزارتخانه نيز پاسخ
داد و در خصوص آمارسازي در حوزه صنعت و معدن گفت: «يكي، دو تا خبرگزاري
هستند كه هنوز ترديد دارند آمار و ارقامي كه ما مطرح ميكنيم پايهاش
كارشناسي و درست است يا خير. از نظر من دستكاري در آمارها كار حرامي است.
آمارها ثروت بين نسلي هستند و بايد درست و پاك با آنها رفتار شود چون بعدا
قرار است با اين آمارها كار علمي و تحليل انجام شود. هيچكس در وزارت صنعت
هيچ مجوزي از من نداشته كه آماري را كمتر يا بيشتر اعلام كند و اگر هم
موردي را ببينم حتما برخورد ميكنم. برخي رسانهها آماري را كه من اعلام
ميكنم در كنار آمار ديگر قرار داده و اينطور ميگويند كه آمار وزير صنعت
كذب بوده و او دروغگو است. اما بايد بگويم كه راستگويي براي وزارتخانه يك
ضرورت است. به نظرم ما به يك جلسه رفع دلخوريها نياز داريم. خبرنگاران هم
حق دارند ممكن است خبرنگاري از من اطلاعاتي ميخواسته اما من سر كارش
گذاشتم و جواب ندادم.»
به دانشگاه برميگردم
وي افزود: به خاطر ميآورم وقتي در سازمان توسعه تجارت مستقر شدم يكي از
موضوعاتي كه خسروتاج، رييس قبلي اين سازمان بر آن تاكيد داشتند فرهنگ
صادراتي بود كه به نظر من رسانهها در زمينه ترويج اين فرهنگ موفق عمل
كردند و من از آنها تشكر ميكنم و توصيه ميكنم رسانهها اين راه را در
دولت آينده نيز ادامه دهند.
وي توضيح داد: اينكه در دوره احمدينژاد نگذاشتيم
پيمان سپاري ارزي دوباره احيا شود، ناشي از كار رسانهها بود. آنقدر كار در
اين زمينه انجام شده بود كه پيمان سپاري منتفي شد. البته پيمانسپاري
طرفدار داشت ولي ديگر چندان مورد توجه قرار نگرفت.
غضنفري با اشاره به اينكه بعد از دوران وزارت به دانشگاه و تدريس مهندسي
صنايع - رشته تخصصياش - برخواهد گشت، گفت: بايد در دانشگاه رشته يا درسي
تحت عنوان صادرات داشته باشيم كه الان متاسفانه نداريم.
غضنفري در ادامه با اشاره به اينكه هدفمندي يارانهها در ابتدا بسيار غامض
بود و مشخص نبود چه اتفاقي قرار است بيفتد، يادآور شد: بزرگترين مشكل در
اين مورد كه ميتوانست رخ دهد همراهي نكردن مردم بود. به نظرم رسانهها در
اين زمينه هم خوب كار كردند. البته بعدا مشكلاتي پيش آمد. اجراي هدفمندي
يارانهها در ابتدا ميتوانست مشكلات اجتماعي داشته باشد. قبل از آن اگر
يادتان باشد موضوع سهميهبندي سوخت كه مطرح شد چند پمپبنزين را آتش زدند و
مشخص شد كه جامعه آماده اين موضوع نيست، ولي در هدفمندي يارانهها چنين
اتفاقي رخ نداد.