کشف یک آهنربا در قلب کهکشان راه شیری

ستاره‌شناسان در آخرین مطالعات خود موفق به کشف یک آهنربا در قلب کهکشان راه شیری شدند.

به گزارش انتخاب به نقل از ایسنا، این تپ‌اختر آهنربا دارای میدان مغناطیسی بی‌نهایت قوی بوده و محققان را قادر به بررسی مستقیم سیاهچاله حاضر در قلب کهکشان راه شیری می‌کند.

تیمی بین‌المللی از دانشمندان به رهبری موسسه نجوم رادیویی ماکس پلانک، برای نخستین بار قدرت میدان مغناطیسی حول این منبع مرکزی را اندازه‌گیری کردند و نشان دادند که این منبع توسط میدان‌های مغناطیسی تغذیه می‌شود.

این میدان‌های مغناطیسی جریان جرم به درون سیاهچاله را کنترل کرده و انتشارات اشعه‌ایکس این دام گرانشی را توضیح می‌دهند.

کشف این تپ‌اختر که حول سیاهچاله ابرغول‌پیکر (به نام Sagittarius A) در مرکز کهکشان راه شیری می‌چرخد، طی 20 سال گذشته یکی از مهم‌ترین اهداف منجمان تپ‌اختر بوده است.

تپ‌اخترها که ساعت‌های کیهانی بی‌نهایت دقیقی هستند، می‌توانند برای اندازه‌گیری ویژگی‌های زمان و فضا حول این شی و همچنین بررسی امکان توضیح دشوارترین آزمایش‌ها توسط نظریه انشتین به کار روند.

مدت کوتاهی پس از اعلام منبع خیره‌کننده اشعه ایکس در مسیر مرکز کهکشانی توسط تلسکوپ Swift ناسا و کشف ضربان‌های با دوره 3.76 ثانیه توسط تلسکوپ NuSTAR ناسا، یک برنامه رادیویی در رصدخانه رادیویی Effelsberg متعلق به موسسه نجوم رادیویی ماکس پلانک آغاز شد.

در نخستین تلاش دانشمندان حاضر در این پروژه تپ‌اختر به وضوح قابل‌مشاهده نبود زیرا تعدادی از تپ‌اخترها مشاهداتی را برای شناسایی‌شدن می‌طلبند. در تلاش دوم، تپ‌اختر مطلوب در باند رادیویی فعال شده بود و بسیار شفاف به نظر می‌رسید.

چون این تپ‌اختر بسیار خاص بود، تیم تحقیقاتی تلاش فراوانی را برای اثبات این نکته به کار برد که این کشف، جرمی واقعی در فضای عمیق بوده و این که تاخیر در شناسایی آن به دلیل تداخل رادیویی موجود بر روی زمین نبود.

تپ‌اختر جدید که PSR J1745-2900 نام گرفته، به زیرگروه ویژه‌ای از تپ‌اخترها به نام «مگنتارها» (magnetars) تعلق دارد.

مگنتارها، تپ‌اخترهایی با میدان‌های مغناطیسی فوق‌العاده قوی هستند که قدرت میدان‌های آن‌ها هزار برابر قوی‌تر از میدان‌های مغناطیسی ستاره‌های نوترونی معمولی و همچنین صد هزار میلیارد برابر میدان مغناطیسی زمین است.

انتشار حاصل از این اجرام تا حد زیادی قطبی‌شده است و می‌توان از اندازه‌گیری‌های چرخش پلاریزاسیون ناشی از یک میدان مغناطیسی خارجی (اثر فارادای) برای نتیجه‌گیری قدرت میدان مغناطیسی تپ‌اختر استفاده کرد.

قدرت میدان مغناطیسی در سیاهچاله واقع در مرکز کهشکان راه شیری مشخصه‌ مهمی است.

این سیاهچاله به تدریج پیرامون خود (به ویژه گاز یونیزه‌شده اصلی) را در فرایند رشد پیوسته‌اش می‌بلعد.

میدان‌های مغناطیسی ناشی از این گاز در حال سقوط می‌تواند بر ساختار و دینامیک جریان رشد تاثیر بگذارد و حتی مانع از این فرایند شود.

تپ‌اختر جدید امکان انداز‌ه‌گیری‌های قدرت میدان مغناطیسی را در آغاز جریان رشد فراهم کرده و این امر نشان می‌دهد که یک میدان مغناطیسی قوی و در مقیاس بزرگ وجود دارد.

تاکنون مغناطیس‌شدن این گاز که پارامتر مهمی بوده و ساختار جریان رشد به سیاهچاله مرکزی را تعیین می‌کند، ناشناخته باقی مانده است.