پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : شرق - «محمدرضا
شجریان» بار دیگر کرشمه، خانواده شهرآشوب، سبو و تندر و بقیه سازهای
دست‌ساز و خاموش خود را به خانه هنرمندان می‌آورد. اما مخاطبانشان تشنه
صدای او به‌همراه اجرای این سازها هستند که شش‌سال است، حتی در پایتخت هم
به گوش نرسیده است.
این دومین نمایشگاه سازهای ابداعی محمدرضا شجریان است
که خود استاد می‌گوید ادامه نمایشگاه قبلی است. اما آیا این نمایشگاه
می‌تواند طلسم صدا و کنسرت‌های شجریان را در ایران بشکند.
آخرین کنسرت
شجریان تابستان و پاییز سال 86 در تالار بزرگ کشور و اصفهان بود. در شش‌سال
گذشته بیشتر برنامه‌ها و کنسرت‌های شجریان در خارج از کشور بوده است.
آخرین کنسرتش نیز بهار سال‌جاری به‌همراه سهراب و تهمورس پورناظری در
آمریکا بود که با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روبه‌رو شد.
انتشار آلبوم
«مرغ خوشخوان» و آلبوم تصویری کنسرت استرالیا بعد از چند سال انتظار در
تهران نیز از معدود کارهای شجریان بود. هرچند محمدرضا شجریان در چند سال
گذشته در برخی از برنامه‌ها قطعه‌ای را اجرا کرد. آخرین اجرایش نیز در
تشییع‌جنازه جلیل شهناز- استادش- بود که قطعه‌ای را آوازخوانی کرد.
در این
شش‌سال بارها خبر احتمال اجرای کنسرت در تهران منتشر شد؛ اما وزارت فرهنگ و
ارشاد اسلامی هر بار با برگزاری کنسرت مخالفت می‌کرد. هرچند هیچ‌گاه
مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این سال‌ها به صراحت از ممنوعیت
کنسرت و انتشار آلبوم‌های جدید نگفتند اما به‌صورت غیرمستقیم در صحبت‌های
«سیدمحمد حسینی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دهم و «حمید شاه‌آبادی» به
تمایل‌نداشتن این وزارتخانه به دادن مجوز اشاره می‌شد. اما به نظر می‌رسد
با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید «حسن روحانی» این رویه تغییر کند و
هنرمندانی که در این سال‌ها با محدودیت‌هایی روبه‌رو بودند بار دیگر به
صحنه بیایند.
روحانی نخستین نامزد ریاست‌جمهوری دوره یازدهم بود که در
مناظرات از شجریان نام برد و در فیلم تبلیغاتی‌اش از صدای او استفاده کرد.
«علی جنتی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در صحبت‌هایی که داشته بارها از
تعامل با اهالی هنر گفته است. او روز دوشنبه به دیدار محمود فرشچیان رفت.
با انتخاب «علی مرادخانی» به معاونت هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی احتمال
رفع مشکل کنسرت و مجوز آلبوم برای شجریان می‌آید. هرچند در این سال‌ها
شجریان در کنار برگزاری مسترکلاس‌های آواز کار ساخت‌وساز را دنبال کرد و
حالا برای بار دوم این سازها را به نمایش می‌گذارد. در این نمایشگاه که از
22 تا 28 شهریور برگزار می‌شود؛ خانواده صراحی در چهار اندازه (شاه صراحی،
صراحی باس، صراحی آلتو، صراحی سوپرانو)، خانواده شهرآشوب در چهار اندازه
(شه‌بانگ، شه‌نواز، شهرآشوب آلتو، شهرآشوب سوپرانو)، سبو، دل و دل در دو
اندازه (دل و دل آلتو، دل و دل سوپرانو)، خانواده سازهای مضرابی (ساغر،
باربد، کرشمه) و سنتورهای با ساختار جدید و تندر از ساخته‌های شجریان است و
پیش از این در کنسرت‌هایی با حضور او در مقام خواننده روی صحنه رفته است.
محمدرضا شجریان در گفت‌وگو با روابط عمومی شرکت فرهنگی – هنری «دل‌آواز»
درباره برگزاری این نمایشگاه توضیح داده است: «این نمایشگاه ادامه همان
نمایشگاهی است که در سال 1390 برگزار شد، با این تفاوت که سازها برای عرضه
در دنیای موسیقی و سفارش تولید به نمایش درمی‌آید.»شجریان درمورد سازهای
ابداعی خود و اصلاحات آنها پس از گذشت این مدت گفت: «این سازها در دو سال
گذشته در کنسرت‌ها نواخته شد و در این مدت روی سازها کار کردم تا کیفیت
سازها و صدادهی سازها بالا رود.»پیش از این او با ارکستر بین‌المللی سازهای
نوین، در کانادا و آمریکا و گروه شهناز در ایران، ترکیه و دوبی کنسرت‌هایی
اجرا کرده بود؛ درباره واردشدن سازهای ابداعی به دنیای موسیقی ایرانی
توضیح داد: «سازهای ابداعی این قابلیت را دارد که در کنار سازهای سنتی قرار
گیرد.
من بیش از 50 سال است که با موسیقی، خواننده، نوازنده و آهنگساز در
ارتباط هستم و از سوی دیگر سلیقه مخاطب را می‌شناسم؛ به همین دلیل معتقدم
که موسیقی ایران به سازهای جدید و صداهای تازه نیاز دارد.»
شجریان در ادامه
با اشاره به شناخت خود از مقوله ساز، صدا و صدادهی گفت: «در طول عمر
حرفه‌ای و هنری خود، دانش و تجربه کسب کردم و به این نتیجه رسیده‌ام که در
موسیقی ایران به سازهایی نیاز است که نوازنده یا آهنگساز با آن راحت باشد و
صداهای تازه خلق کند.»
او با اشاره به استقبال جوانان از سازهای ابداعی
خود گفت: «موزیسین‌های جوان از سازهای ابداعی استقبال می‌کنند و هنرمندان
قدیمی، به‌دلیل نگاهشان، در استفاده از این سازها با احتیاط برخورد
می‌کنند. سازهای ابداعی برای نسل‌های بعد هستند و آنها از این سازها که
امکانات راحت‌تری در نوازندگی دارد، استفاده خواهند کرد.»
او در پایان
تاکید کرد: «این سازها به‌تنهایی امکانات زیادی دارد، باید به صحنه رود و
نوازنده‌ها با آن کار کنند تا به مرور زمان به آن عادت کنند.»دومین
نمایشگاه سازهای ابداعی استاد محمدرضا شجریان به همت شرکت دل‌آواز، با
همیاری خانه موسیقی از 22 تا 28 شهریور در خانه هنرمندان ایران برگزار
می‌شود.
