در ادامه مشروح این مصاحبه که روز دوشنبه از شبکه «سی‌بی‌اس» پخش شد، آمده است:
سی‌بی‌اسی‌بی‌اس: واقعا چه اتفاقی در روز 21 اوت افتاد؟ خود شما چه فکر می‌کنید؟
اسد: ما در منطقه‌ای که گفته می‌شود حمله شیمیایی صورت گرفته نبودیم. ما مطمئن نیستیم که چنین چیزی رخ داده باشد.
سی‌بی‌اس: حتی در این مقطع، با وجود فیلم‌هایی که منتشر شده، با وجود دیدن اجساد، از اینکه حمله شیمیایی صورت گرفته باشد، مطمئن نیستید؟
اسد: خیر، اطمینان نیافته‌ایم.
سی‌بی‌اس: اما مقامات دولتی به آنجا رفته‌اند
اسد: صحبت‌های من هنوز تمام نشده. سربازان ما در منطقه دیگری هدف حمله شیمیایی قرار گرفتند. سربازان ما. جراحت ناشی از این حمله شیمیایی آن‌ها را روانه بیمارستان کرد. اما در منطقه‌ای که ادعا شده دولت آنجا را هدف حمله شیمیایی قرار داده، ما فقط شاهد ویدئوها، تصاویر و ادعاها بودیم. ما در آنجا حضور نداشتیم. نیروهای ما، پلیس ما و سازمان‌های ما در آنجا حضور ندارند. چطور می‌توانید وقتی هیچ مدرکی ندیده‌اید در مورد موضوعی اظهارنظر کنید؟ ما مانند دولت آمریکا نیستیم. ما دولتی نیستیم که مواضعمان برگرفته از شبکه‌های اجتماعی باشد. ما دولتی هستیم که با واقعیات سر و کار دارد.
سی‌بی‌اس: همانطور که می‌دانید، «جان کری» وزیر خارجه گفته است شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد موشک‌ها از منطقه تحت کنترل دولت به مناطق تحت کنترل مخالفان مسلح شلیک شده است. آن‌ها مدارکی بر اساس تصاویر ماهواره‌ای دارند. مدارکی از یک پیام شنودشده در مورد تسلیحات شیمیایی در اختیار دارند. کری شواهدی را ارائه کرده که فکر می‌کند متقاعدکننده است.
اسد: خیر، او عقیده و اطمینان خود را ابراز کرده است. اما ما در مورد اطمینان شخصی صحبت نمی‌کنیم، از شواهد حرف می‌زنیم. روسیه شواهدی کاملا مخالف این ادعا در دست دارند که نشان می‌دهد موشک‌ها از منطقه تحت کنترل مخالفان شلیک شده است. صحبت‌های کری مرا به یاد دروغ بزرگ «کالین پاول» (وزیر خارجه سابق آمریکا) پیش از حمله به عراق در برابر شبکه‌های تلویزیونی در مورد وجود تسلیحات کشتار جمعی می‌اندازد که گفت: «این مدرک ماست». قطعا او (کری) شواهد غلطی ارائه می‌دهد. در این مورد کری اصلا مدرکی ارائه نکرده است. او می‌گوید «مدارکی داریم»، اما او چیزی ارائه نمی دهد. تا الان که این کار را نکرده است. هیچ چیز. حتی یک مدرک جزئی.
سی‌بی‌اس: در حال حاضر بحث‌های فشرده‌ای در مورد موضوعاتی که الان در حال بحث در مورد آن هستیم، در واشنگتن در جریان است. اگر قرار باشد حمله‌ای صورت گیرد، مسلما ناشی از تصمیم آمریکا خواهد بود. در این هفته حساس، چه پیامی برای مردم آمریکا، اعضای کنگره و رئیس‌جمهور آمریکا دارید؟
اسد: فکر می‌کنم مهمترین موضوع در حال حاضر مردم آمریکا هستند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد اکثریت آن‌ها خواهان جنگ نیستند، نه فقط با سوریه، بلکه با هر کشور دیگری. اما این کنگره است که باید در چند روز آینده در این مورد رأی دهد. فکر می‌کنم اعضای کنگره منتخبین مردم هستند، و به عنوان نماینده آن‌ها، در جهت منافع آن‌ها کار می‌کنند.
اولین سوالی که آن‌ها باید از خود بپرسند این است که که جنگ‌ها چه دستاوردی برای آمریکا دارند؟ آنچه که تا الان دیده‌ایم این است که هیچ چیز. نه دستاورد سیاسی، نه دستاورد اقتصادی و نه سابقه مثبتی. اعتبار آمریکا در حال حاضر در پایین‌ترین، پایین‌ترین حد تمام دوران قرار دارد. بنابراین، این جنگ با منافع آمریکا در تضاد است. چرا؟
اول از همه اینکه، این جنگ در حقیقت پشتیبانی از القاعده و همان کسانی است که در یازده سپتامبر مردم آمریکا را کشتند. دومین موضوع این است که نمایندگان کنگره باید سوال کنند، و ما از آن‌ها انتظار داریم که از دولت بخواهند در مورد داستان حمله شیمیایی و ادعاهایی که مطرح می‌کند، مدرک ارائه کند.
به رئیس‌جمهور هم باید بگویم که رفتارهای اخیر او ما را مایوس کرده، چراکه تصور می‌کردیم دولت او از دولت بوش متفاوت است. آن‌ها همان دکترین را پیش گرفته‌اند اما از ابزاری متفاوت استفاده می‌کنند. بنابراین، اگر قرار باشد از دولت آمریکا انتظاری داشته باشیم، باید انتظار داشته باشیم این است که بداند این نشانه ضعف یا قدرت نیست که اعلام کند مدرکی در اختیار ندارد، به قوانین بین‌المللی احترام می‌گذارد و به شورای امنیت سازمان ملل بازمی‌گردد.
سی‌بی‌اس: اما این سوال همچنان باقی است. شما چه پیامی برای رئیس‌جمهوری دارید که معتقد است از سلاح شیمیایی استفاده شده و شما عامل آن بوده‌اید؟ در مورد اینکه چنین حمله‌ای دیگر رخ نمی‌دهد؟
اسد: خیلی ساده به او می‌گویم: هر مدرکی دارید، ارائه کنید. آن را در معرض دید عموم قرار دهید. شفاف باشید.
سی‌بی‌اس: و اگر چنین مدرکی ارائه کرد، چطور؟
اسد: آن زمان است که باید در مورد این مدارک بحث کنید. چراکه وی مدرکی در اختیار ندارد. او این مدارک را ارائه نکرده، چراکه اساسا مدرکی ندارد. هیچ‌کس در دولت شما چنین مدرکی ندارد. اگر چنین چیزی در اختیار داشتند، آن را از همان روز اول در اختیار شما به عنوان یک رسانه قرار می‌دادند.
سی‌بی‌اس: آن‌ها این مدارک را به کنگره ارائه کرده‌اند.
اسد: شما یک خبرنگار هستید. مدارک را از آن‌ها بگیرید و در معرض دید عموم قرار دهید.
سی‌بی‌اس: آن‌ها این مدارک را به نمایندگان مردم ارائه کرده‌اند. شما شواهد و طرح‌های خود را ارائه نکرده‌اید. آن‌ها مدارک را به نمایندگان مردم ارائه کرده‌اند که باید در مورد حمله تصمیم‌گیری کنند.
اسد: اول این نکته این است که پیش از این هم مواردی نظیر «کالین پاول» وجود داشته، که مدرکی ارائه کرد، اما مشخص شد که مدرک غلط و جعلی بوده است. دوم اینکه، شما از من می خواهید مدارک آمریکایی را بپذیرم و چیزهایی را که خودمان به عنوان کسی که آنجا زندگی می‌کند، داریم، نادیده بگیرم.
سی‌بی‌اس: آیا در صورت حمله آمریکا، پایگاه‌های این کشور در خاورمیانه هدف قرار می‌گیرد؟
اسد: شما باید انتظار هر چیزی را داشته باشید. شما باید انتظار همه‌چیز را البته نه لزوما از جانب دولت، داشته باشید. دولت‌ها تنها بازیگران منطقه نیستند. شما با گروه‌های مختلف، دسته‌بندی‌ها مختلف و ایدئولوژی‌های مختلفی مواجه هستید. شما الان در منطقه با همه این‌ها روبرو هستید. بنابراین، باید انتظار آن را هم داشته باشید.
سی‌بی‌اس: در مورد اینکه باید انتظار هرچیز را داشته، توضیح می‌دهید؟
اسد: انتظار هر اقدامی را داشته باشید.
سی‌بی‌اس: حتی سلاح شیمیایی؟
اسد: این بستگی به این دارد که مخالفان مسلح یا تروریست‌های منطقه یا هر گروه دیگری، این تسلیحات را در اختیار داشته باشد. در آن صورت نمی‌دانم، ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد. من فالگیر نیستم که بتوانم به شما بگویم چه اتفاقی قرار است بیفتد.
سی‌بی‌اس: اما ما دوست داریم بدانیم و فکر می‌کنم رئیس‌جمهور و مردم هم بخواهند بدانند که اگر حمله‌ای رخ دهد، پاسخ آن چه خواهد بود و چه کسانی ممکن است درگیر آن شوند؟
اسد: پیش از یازده سپتامبر، من در صحبت‌هایم با بسیاری از مقامات آمریکایی که برخی از آن‌ها اکنون نماینده کنگره هستند، می‌گفتم که با تروریست‌ها وارد معامله نشوند. داستان‌ها متفاوت است. اگر در برخورد با تروریست‌ها عاقلانه عمل نکنید، باید بهای آن را بپردازید. با این حال، زمانی که ما می‌گفتیم اگر در معامله با تروریست‌ها مرتکب اشتباهی شوید، باید منتظر تبعات آن باشید، کسی فکر نمی‌کرد یازده سپتامبر اتفاق بیفتد. شما نمی‌توانستید انتظار آن را داشته باشید... پیش‌بینی اینکه چه اتفاقی قرار است بیفتد، دشوار است. در چنین اوضاعی همه‌چیز در آستانه انفجار قرار می‌گیرد. باید انتظار هر چیزی را داشته باشید.
سی‌بی‌اس: آیا فکر می‌کنید حمله هوایی انجام شود؟
اسد: تا زمانی که ایالات متحده به قوانین بین‌المللی احترام نگذارد و منشور سازمان ملل را زیرپا بگذارد، باید نسبت به انجام چنین اقداماتی نه فقط از جانب آمریکا، بلکه از سوی هر دولت دیگری نگران بود. اما بر اساس دروغ‌هایی که ما در دو هفته اخیر از مقامات عالی‌رتبه دولت آمریکا شنیده‌ایم، باید انتظار بدترین سناریوها را هم داشته باشیم.
سی‌بی‌اس: آیا برای چنین حمله‌ای آمادگی دارید؟
اسد: ما در دو سال و نیم گذشته در شرایط متفاوتی زندگی کردیم. و خود را برای هر احتمالی آماده کردیم. اما این بدان معنا نیست که اگر آماده شدید، اوضاع بهتر خواهد بود. هر حمله ابلهانه یا جنگ احمقانه می‌تواند اوضاع را بدتر کند.
سی‌بی‌اس: منظور شما از بدتر شدن چیست؟
اسد: بدتر به دلیل تبعات ناشی از آن. چراکه هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید تبعات و واکنش به اولین حمله چیست. آن هم زمانی که در مورد یک منطقه، منطقه‌ای بزرگ، سخن می‌گوئید. این موضوع فقط به سوریه مربوط نیست، تمام این منطقه به هم مرتبط است و با هم آمیخته شده است، حالا هر نامی که می‌خواهید بر آن بگذارید. اگر به یک نقطه از آن حمله کردید، باید منتظر پاسخی از جای دیگر و در قالب دیگر باشید، پاسخی که انتظار آن را نداشتید.
سی‌بی‌اس: آیا منظور شما این است که اگر حمله‌ای رخ داد، آمریکا با پاسخ‌هایی از جانب دوستان شما در کشورهای دیگر نظیر ایران، یا حزب‌الله یا دیگران مواجه می‌شود؟
اسد: بله، همانطور که گفتم، ممکن است این بازخورد در فرم‌های مختف، مستقیم یا غیرمستقیم باشد. مستقیم زمانی که کسانی بخواهند مستقیما علیه دولت‌ها دست به اقدامات تلافی‌جویانه بزنند. غیرمستقیم هم زمانی که ما دچار بی‌ثباتی شویم و تروریست در سرتاسر منطقه گسترش یاید، که این امر تاثیرات غیرمستقیمی هم برای غرب خواهد داشت.
سی‌بی‌اس: آیا شما با ایران، روسیه و حزب‌الله در مورد اقدامات تلافی‌جویانه احتمالی مذاکره داشته‌اید؟
اسد: ما به عنوان یک دولت در این مورد بحث نمی‌کنیم. ما در مورد بازخوردها و تبعات بحث می‌کنیم، چراکه گاهی تبعات یک حمله، از خود آن حمله مخرب‌تر است. هیچ حمله‌ای از جانب آمریکا نمی‌تواند به آن اندازه که مخالفان مسلح در سوریه تخریب کردند، خرابی به بار آورد. بنابراین، گاهی تبعات یک حمله می‌تواند بسیار بسیار مخرب‌تر از خود حمله باشد.
سی‌بی‌اس: اما برخی می‌گویند این حمله می‌تواند موازنه را به نفع مخالفان مسلح تغییر دهد و نهایتا به سقوط دولت منجر شود.
اسد: دقیقا. هر حمله‌ای حمایت مستقیم از شاخه القاعده، یعنی «جبهه النصره» و «امارت اسلامی عراق و شام» است. شما در این مورد درست می‌گویید. این حمایتی مستقیم از آن‌هاست.
سی‌بی‌اس: تسلیحات شیمیایی بحث اصلی این روزهاست. بگذارید در این مورد صحبت کنیم. آیا استفاده از تسلیحات شیمیایی را تائید می‌کنید؟
اسد: منظور شما چیست؟
سی‌بی‌اس: استفاده از تسلیحات شیمیایی، مواد شیمیایی کشنده.
اسد: یعنی منظور شما این است که آیا من می‌گویم باید از این تسلیحات استفاده کرد؟
سی‌بی‌اس: نه، یعنی اینکه آیا شما سلاح شیمیایی را ابزار درستی برای استفاده در جنگ می‌دانید؟
اسد: ما مخالف هرگونه سلاح کشتار جمعی هستیم. هر سلاح سلاح کشتار جمعی، خواه شیمیایی، خواه هسته‌ای.
سی‌بی‌اس: بنابراین با استفاده از تسلیحات شیمیایی هم مخالف هستید؟
اسد: بله، این تنها نظر من نیست. ما در سال 2001، به عنوان یک دولت، طرحی را برای از بین بردن تمام تسلیحات کشتار جمعی خاورمیانه، به سازمان ملل ارائه کردیم، اما آمریکا با آن مخالفت کرد. بنابراین، این اعتقاد و خط مشی ماست.
سی‌بی‌اس: اما شما موافقتنامه عدم استفاده از تسلیحات شیمیایی را امضا نکرده‌اید.
اسد: هنوز نه.
سی‌بی‌اس: چرا؟
اسد: زیرا اسرائیل تسلیحات کشتار جمعی در اختیار دارد و آن هم باید امضا کند. و اینکه اسرائیل سرزمین ما را اشغال کرده است. به همین جهت هم هست که ما در مورد خاورمیانه، نه سوریه یا اسرائیل، صحبت کردیم. این طرح (خلع سلاح کشتار جمعی) باید فراگیر باشد.
سی‌بی‌اس: آیا شما سلاح شیمیایی را با سلاح هسته‌ای یکسان می‌دانید؟
اسد: نمی‌دانم، ما تا بحال هیچ‌یک از آن‌ها را امتحان نکرده‌ایم.
سی‌بی‌اس: بله، اما شما به عنوان یک رئیس دولت، تبعات استفاده از تسلیحات کشتار جمعی را می‌دانید.
اسد: بله، آن‌ها از لحاظ فنی با هم یکی نیستند. اما، از نظر اخلاقی یکسان هستند.
سی‌بی‌اس: از لحاظ اخلاقی یکسان هستند.
اسد: آن‌ها یکسان هستند. نهایتا هم کشتن، کشتن است.
سی‌بی‌اس: زمانی که من اولین بار با شما مصاحبه کردم، می‌گفتند «بشار اسد، مایه امیدواری است. او اصلاح‌گر است». اما این چیزی نیست که اکنون می‌گویند.
اسد: چه کسانی؟
سی‌بی‌اس: کسانی که در مورد شما می‌نویسند، کسانی که اوضاع سوریه و نظام شما را تحلیل می‌کنند.
اسد: دقیقا. امیدی که آمریکایی‌ها با امید مردم سوریه متفاوت است. از دید من، من باید امید مردم سوریه باشم، نه هیچ کس دیگر. بنابراین، سوالتان را باید در مورد امید مردم سوریه بپرسید. و اگر هم در این امید تغییری ایجاد شده، علت آن را باید از مردم سوریه بپرسید. نه هیچ‌کس دیگر در دنیا.
سی‌بی‌اس: اما اکنون برخی به شما «قصاب» می‌گویند و شما را با بدترین دیکتاتورهایی که تابحال زمین به خود دیده، مقایسه می‌کنند. هرچیزی بد که در مورد یک دیکتاتور گفته می‌شود را در مورد شما می‌گویند.
اسد: زمانی که یک پزشک پای یک بیمار را برای جلوگیری از انتقال عفونت قطع می‌کند، به او قصاب نمی‌گویند، بلکه به او پزشک می‌گویند و از او برای حفظ جان بیمار تشکر می‌کنند. زمانی که شما با تروریست‌ها طرف هستید، زمانی که در شرایط جنگی قرار دارید. زمانی که جنگی رخ می‌دهد، قطعا افراد بیگناهی نیز قربانی می‌شوند.
