سل گاوی در کمین مصرف کنندگان شیر فله ای/ آلودگی های شیر فله ای با جوشاندن از بین نمیرود

سلامت نیوز: مدیر مرکز تغذیه، سلامت و توسعه ایران با ابراز نگرانی از آزاد شدن فروش شیرفله ای نسبت به بازگشت بروز بیماری های نظیر سل گاوی و افزایش ابتلا به تب مالت طی دو سال گذشته هشدار داد و از وزارت بهداشت خواست با نماینده صنایع شیر، دفتر بهبود تغذیه و مرکز پیشگیری از بیماری های وزارت بهداشت در زمینه قیمت شیر، چگونگی برگشت یارانه و بررسی علت رد شدن شیر بعضی از دامداری ها و تشخیص نوع آلودگی و تصمیم گیری در مورد شیرهای آلوده به توافق های منطقی و اصولی برسند . »

چرا مصرف شیرفله ای خطرناک است؟

دکتر ربابه شیخ الاسلام در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز درباره دلیل خطرناک بودن مصرف شیرفله ای گفت:« شیر خام که از گاوداری ها جمع می شود اگر به همان صورت  مصرف شود یعنی بدون اینکه پاستوریزه یا استرلیزه شده باشد ممکن است بیماری هایی را به انسان منتقل کند . بیماری تب مالت و سل گاوی از جمله این بیماری هاست. علاوه بر آن در شرایط فعلی که بازار کسب و کار کم رونق است و هزینه ها بالاست ممکن است شیر با آب یا مواد افزودنی دیگر مخلوط باشد که مصرف کننده نمی تواند این آلودگی را تشخیص دهد و بستگی به نوع ماده مصرفی می تواند برای سلامت مضر باشد.»

وی درباره تفاوت های شیرفله ای با شیر صنعتی گفت:« شیر فله ای شیر خامی است که در ظروف و اندازه های مختلف توسط دامداری ها به ایستگاه های تجمع شیر منتقل می شود این شیر در همان ایستگاه مورد آزمایش قرار می گیرد و اگر مشکلی نداشت به کارخانه منتقل و بصورت پاستوریزه در قوطی یا پاکت های مخصوص بسته بندی و در اختیار مصرف کننده قرار می گیرد. تاریخ مصرف ، تاریخ انقضا و شماره پروانه بهداشتی روی این بسته ها نشان از این دارد که این محصول صنعتی متعلق به چه کارخانه ای است و ضمنا این محصول زیر نظر مسوول فنی کارخانه و مجوز وزارت بهداشت عرضه می شود.»

فروش شیرهای آلوده توسط دامداران به مغازه ها

مدیر مرکز تغذیه، سلامت و توسعه ایران خاطرنشان کرد:« اگر شیرهایی که به ایستگاه تجمع شیر می رود از طرف آزمایشگاه به دلیل آلودگی رد شود یعنی این شیر قابل مصرف نیست و متاسفانه این نوع شیر توسط دامدار بصورت فله ای تحویل بعضی از مغازه ها می شود و مغازه دار آن را بصورت شیر یا ماست می فروشد . شیرهای فله ای بدون این مشخصه ها و بدون شناسنامه توسط مصرف کننده خریداری می شود که ممکن است آنها  را در معرض خطر ابتلا به بیماری قرار دهد. »

افزایش بروز تب مالت طی دو سال گذشته

وی در پاسخ به اینکه چه خطراتی مصرف کنندگان شیر فله ای را تهدید می کند؟ بسیاری از مصرف کنندگان شیرفله ای به گمان اینکه جوشاندن شیر باعث از بین رفتن بار میکروبی شیر و مانعی برای جلوگیری از بیماری هایی نظیر تب مالت می شود همچنان از شیرفله استفاده می کنند آیا با جوشاندن شیر فله واقعا هیچ بیماری مصرف کننده را تهدید نمی کند؟ گفت:« در سال های گذشته که مردم شیر غیر پاستوریزه مصرف می کردند شیوع تب مالت در کشور بالا بود در دو سه سال اخیر که شیرهای رد شده در ایستگاه های جمع آوری شیر بصورت فله ای به بازار فروش راه پیدا کرد موارد تب مالت بیشتر شد.»

با جوشاندن شیرفله ای مواد غیرمجاز اضافه شده به شیر(برای کاهش بار میکروبی)از بین می رود؟
دکتر شیخ الاسلام ادامه داد:« متاسفانه این روزها که صحبت آزاد کردن فروش شیر فله ای است نگرانی از افزایش موارد ابتلا به تب مالت شدت گرفته است . البته باید توجه داشته باشید که این شیر ها ممکن است توسط کارگاه هایی بصورت ماست یا پنیر در اختیار مردم قرار گیرد که آنها هم خطرناک هستند.

جوشاندن شیر بخش عمده پروتیین و ویتامین های شیر را از بین می برد ولی به هرحال راهی است که برای مصرف شیر مشکوک توصیه می شود ولی جوشاندن موادی را که ممکن است به شیر اضافه شده باشد از بین نمی برد ضمن اینکه خانواده ای که شیر فله ای می خرد باید بسیار مراقب باشد که ظروف و وسایلی که در آشپزخانه با شیر نجوشیده در تماس بوده حتما باید خوب ترجیحا با آب داغ شسته شوند.»  

عدم حمایت دولت احمدی نژاد از صنعت شیر

مدیر مرکز تغذیه، سلامت و توسعه ایران در پاسخ به اینکه ارزیابی شما از کیفیت شیرهای موجود در بازار بخصوص شیرهای کیسه ای چیست؟ آیا به نظر شما یکی از دلایل روی آوردن مردم به مصرف شیرهای فله ای همان کیفیت پایین شیرهای موجود در بازار مثل شیرهای کیسه ای نیست؟ و آیا وجود تقلبات در شیر مثل آب اضافه در شیر دلیلی برای روی آوردن به مصرف شیر فله ای است؟ گفت:« اگر دستگاه هایی که متولی نظارت بر غذا هستند کارشان را درست انجام می دادند و کارخانجات متخلف را شناسایی و از کار آنها جلوگیری می کردند این اتفاق نمی افتاد ضمن اینکه صنعت شیر از ابتدای سال 90 مشکل اقتصادی داشت و کار چنان بالا گرفت که معاون رییس جمهور مامور شدند که در زمینه قیمت تمام شده بررسی کنند و با وجودی که قیمت شیر خام بدلیل بالارفتن قیمت نهاده ها بالا رفته بود و کارخانه ها ضرر می کردند دولت به دلایل خاص نخواست در قیمت تغییری بدهد.»

وی افزود:« همین مسئله باعث شد تقلب هایی توسط عده ای صورت گیرد. دولت (قبلی ) که قرار بود از تولید حمایت کند با بی اعتنایی نه تنها از صنعت شیر بلکه از کل تولید کشور حمایت نکرد.»

سازمان دامپزشکی ابزار کافی برای نظارت بر عرضه شیرفله ای سالم دارد؟

دکتر شیخ الاسلام در پاسخ به اینکه سازمان دامپزشکی کشور مجوز توزیع شیرفله ای را صادر کرده است و معاون بهداشت و پیشگیری سازمان دامپزشکی ادعا کرده است کارشناسان این سازمان نظارت های دقیقی بر عرضه فله ای شیر و سایر فرآورده های لبنی خواهند داشت. آیا با توجه به اینکه این کار ابزارهای لازم خود را می طلبد واقعا نظارت دقیق ممکن است؟ آیا احتمال اشتباه کارشناسان سازمان در تشخیص بیماری های خطرناک دام و انتقال آن به مصرف کننده شیرفله ای وجود دارد؟، گفت:« البته کارشناسان سازمان دامپزشکی مهارت و دانش کافی را دارند ولی نظارت بر کلیه دامداری ها ابزار و امکانات کافی می خواهد و من امیدوارم این امکانات در اختیار آنان قرار گیرد چون سلامت مردم مسئله مهمی است که همه ما در قبال آن مسوول هستیم و خصوصا سازمان دامپزشکی که این کار را تضمین کرده ولی من مطمئن هستم عزیزان سازمان نیز می دانند که در جوامعی مانند ما بهتر است شیر و فرآورده های لبنی پاستوریزه بدست مردم برسد.»

وزارت بهداشت به حذف یارانه شیر اعتراضی نکرد

اين متخصص اپيدميولوژي تغذیه در پاسخ به اینکه سازمان دامپزشکی کشور دلیل صدور مجوز برای توزیع شیرفله ای را کاهش سرانه مصرف شیر به دلیل گرانی لبنیات عنوان کرده است. آیا واقعا تنها دلیل کاهش سرانه مصرف شیر در کشور همان افزایش قیمت شیر است؟ آیا تنها راه برای افزایش سرانه مصرف شیر همین توزیع شیرفله ای است یا راهکارهای بهتری از جمله بازگرداندن یارانه شیر به روشی نظامندتر را بین گروه های هدف جامعه می طلبد؟، گفت:« من زمانی که یارانه شیر را حذف کردند اعتراضم را توسط نشریاتی که با من همکاری می کنند اعلام کردم و از مجریان آن سیاست پرسیدم که چرا با وجودی که دریافت کلسیم در 90 درصد مردم کشور پایین است این یارانه را حذف کردید چون بار بیماری ناشی از این تصمیم  و ضرر مالی و جانی  که عاید می شود خیلی بیشتر از مبلغ یارانه ای است که قطع شده ولی وزارت بهداشت و موسسات تغذیه هیچ اعتراضی نکردند و این جریانات همه  عواقب آن تصمیم گیری نادرست است . »

لزوم حل اساسی مشکلات توسط وزارت بهداشت

وی در پاسخ به اینکه با توجه به صدور مجوز توزیع شیرفله ای در بازار آیا ابزاری برای جلوگیری از عملی شدن چنین تصمیمی وجود دارد؟ چه سازمان یا نهادی می تواند مانع تحقق چنین تصمیمی شود؟، گفت:« من اطمینان دارم که همکاران سازمان دامپزشکی با حسن نیت این ریسک را کرده اند ولی بسیار از عواقب این تصمیم بیمناکم  لذا از آنان و همچنین مدیران بخش سلامت وزارت بهداشت در خواست می کنم مشکل را اساسی حل کنند یعنی با نماینده صنایع شیر ، دفتر بهبود تغذیه و مرکز پیشگیری از بیماری های وزارت بهداشت در زمینه قیمت شیر ، چگونگی برگشت یارانه و  و بررسی علت رد شدن شیر بعضی از دامداری ها و تشخیص نوع آلودگی و نهایتا  تصمیم گیری در مورد شیرهای آلوده به توافق های منطقی و اصولی برسند . »