پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : فضاي ايرانهراسي در ميان كشورهاي عربي منطقه از پيشينهاي طولاني برخوردار بوده كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي و با حمله نظامي صدام به اوج خود رسيد. با اين وجود در دولتهاي سازندگي و اصلاحات گامهاي موثر و نتيجهبخشي در جهت رفع اين فضا برداشته شد، اما پس از سقوط حكومت صدام و به قدرت رسيدن دولت شيعي در عراق و به دنبال آنبا روي كار آمدن دولتهاي نهم و دهم، روند روبه رشد روابط دوجانبه و منطقهاي ايران با كشورهاي عربي مجددا رو بهسردي و حتي تخاصم گراييد.
عليرغم شدت گرفتن اين فضا، پس از روي كار آمدن دولت تدبير و اميدشاهد شرايط جديدي در روند اصلاح روابط ديپلماتيك ميان ايران و غرب و بهخصوص امريكا هستيم كه اين مسئله بسياري از معادلات منطقهاي و فرامنطقهاي را تحت تاثير قرار خواهد داد. يكي از عواملي كه ميتواند بر اين روند تاثير منفي بگذارد، احساس ناخرسندي كشورهاي عربي منطقه از روند مذكور است كه دست كم بخشي از آن همچنان ناشي از حس مزمن ايرانهراسي ميباشدو ميتواند اقدامات تخريبيايشانبراي ممانعت از روند اصلاح رابطه ايران با غرب را درپي داشته باشد.
از ديگر سوي دولت اسرائيل، از جمله جديترين مخالفين فرآيند اصلاح روابط ايران و غرب در جامعه جهانيبهشمار ميرود. چنين فرآيندي در تضاد مستقيم با منافع دولت اسرائيل بوده و مقامات اسرائيلي از بهكارگيري هيچ حربهاي براي منصرف كردن طرفهاي غربي به خصوص امريكا و شكست جريان مذاكرات فروگزار نميكنند. نطق نامتعارف نخستوزير رژيم صهيونيستي در مجمع عمومي سازمان ملل و حجم گسترده اظهارات ضد ايراني او در مخالفت با روند ترميم روابط ايران و غرب، نشانگر ميزان حساسيت دولت اسرائيل به اين موضوع است.
در اين ميان سردي روابط ايران با كشورهاي عربي زمينهاي مساعد خواهد بود تا اسرئيل از شرايط موجود به مثابه فرصتي براي ايجاد همسويي دولتهاي عربيبا خود بهره جويد. چنين شرايطي اين امكان بالقوه را فراهم ميآورد كه شكست فرايند اصلاح روابط ايران و غرب به نقطه هدف مشتركي براي همگرايي دولتهاي عربي و دولت اسرائيل ولو به صورت مقطعي بدل شود.
صرفنظر از اينكه تقويت روابط ايران با كشورهاي عربي حوزه خليج فارس به لحاظ همجواري و مشتركات فرهنگي و ديني به خودي خود ميبايد از اولويتهاي دستگاه ديپلماسي باشد، در وضعيت خاص كنوني و با توجه به ملاحظات فوق، ضرورت دارد تقويت ديپلماسي عربي، در كنار ديپلماسي اروپايي – امريكايي و ايجاد تعادل همافزاينده ايندو، در دستور كار دولت تدبير و اميد قرار گيرد و در اين راه از ظرفيتهاي بالقوه موجود در كشور براي انجام اين مهم بهره جويد. موضوعي كه به نظر ميرسد تا كنون اقدامات جدي وموثري پيرامون آن رخ نداده است.
سيدبهنام حسيني
1. انتخاب افراد مسلط به زبان عربی به عنوان سفرای ایران در کشورهای عربی. حتی نماینده ویژه که زبان عربی را مسلط باشد (مثل دکتر علی اکبر صالحی) برای سخنرانی های ناظر به کشورهای عربی انتخاب شود.
2. استفاده از ظرفیت اعراب ایرانی / ایرانیان عرب تبار. چه اینکه دیدیم با انتخاب جناب آقای شمخانی به ریاست شورای عالی امنیت ملی، خبرگزاری العربیه ابراز خوشحالی کرد.
3. استفاده از ظرفیت اهل سنت ایران که با جوامع عربی هم سنخی دینی و فرهنگی دارند. چون مشکل اعراب با ایران صرفا ناشی از تفاوت زبانی و تاریخی نیست بلکه تفاوت دینی و مذهبی هم بر سوء تفاهمات افزوده است.