«مانوئل کاندیدو پینتو دی اولیویرا»، کارگردان صاحبسبک پرتغالی که از دهه
50 تاکنون به فیلمسازی مشغول است و عنوان پیرترین کارگردان در قید حیات
سینمای جهان را یدک میکشد، به 105 سالگی رسید.
«مانوئل دی اولیویرا» روز 11
دسامبر ۱۹۰۸ در پورتو متولد شد، پدرش کارخانهدار مالک نخستین کارخانه
لامپسازی در پرتغال بود و اولیویرا با بازی در اولین فیلمهای ناطق
پرتغالی، وارد دنیای سینما شد.
«نقاش و شهر» (۱۹۵۶)، «نان» (۱۹۵۹)، «وسوسه مسیح» (۱۹۶۳)، «مادر باکره»
(۱۹۷۵)، «سفر به آغاز جهان» (۱۹۹۷) و «تصویر سخنگو» (۲۰۰۳) از مشهورین
فیلمهای «دی اولیویرا» به شمار میروند که پس از سالها کارگردانی، تنها
در سه دهه اخیر شهرت جهانی پیدا کرده است، اما با وجود سن بالا همچنان در
عرصه فیلمسازی فعال است و قصد دارد چند فیلم دیگر نیز بسازد.
اولیویرا پس از آنکه از تحصیل در دانشگاه انصراف داد، نزد پدرش در کارخانه
مشغول بهکار شد و نخستین تجربه او در کارگردانی، ساخت یک فیلم مستند کوتاه
با نام «کار در رودخانه دورو» (۱۹۳۱) بود. او تا پیش از آنکه اولین فیلم
بلند خود را در سال ۱۹۴۲ با نام «آنیکی بوبو» کارگردانی کند در طول 10 سال
پنج مستند دیگر ساخت و پس از آن ۲۱ سال دیگر طول کشید تا اولیویرا فیلم
سینمایی بعدیش را در سال ۱۹۶۳ با نام «وسوسه مسیح» بسازد و در فاصله این دو
فیلم، فقط سه مستند ساخت.
او این روند فیلمسازی خود یعنی وقفه زمانی زیاد بین آثار بلند سینمایی را
تا نیم قرن ادامه داد و سپس شیوه خود را تغییر داد و تصمیم گرفت هر سال یک
فیلم بلند بسازد.
برخی دلیل کمکاری وی در دوره اولیه فعالیتش را فشارهای ناشی از دیکتاتوری
سالاری در پرتغال و جریان مستمر فیلمسازی او در دوره دوم فعالیتش را متاثر
از همکاری با «پائولو برانکو» میدانند.
اولیویرا از سال ۱۹۹۰ تاکنون تقریبا هر سال یک فیلم ساخته و تا به امروز
ششبار در بخش رقابتی جشنواره کن حضور داشته که آخرینبار آن در سال ۲۰۱۰
با فیلم «مورد عجیب آنجلیکا» بود و در این ششبار حضور پنجبار نامزد
دریافت نخل طلا شد و یکبار در سال ۱۹۹۹ برای فیلم «نامه» برنده جایزه ویژه
هیئت داوران کن شد.
این کارگردان 105 ساله پرتغالی که سابقه مشکل ریوی و بستری در بیمارستان را
دارد، از زمان ساخت اولین فیلمش در سال 1931 با نام «کار بر روی رودخانه
دورو» تاکنون 50 فیلم داستانی و مستند ساخته و در سال 2008 نیز موفق به
دریافت نخل طلای افتخاری جشنوارهی کن برای یک عمر دستاورد سینمایی شد.
از مهمترین دستاوردهای سینمایی اولیویرا میتوان به جایزه دوربین جشنواره
برلین، جوایز نخل طلای افتخاری، هیات داوران، فیپرشی و کلیسای جهانی از
جشنواره فیلم کن، جایزه یک عمر دستاورد سینمایی از اکادمی فیلم اروپا،
جایزه یوزپلنگ افتخاری از جشنواره فیلم لوکارنو، جایزه آکیرا کوروساوا از
جشنواره فیلم توکیو، شیر طلای افتخاری و جایزه ویژه هیات داوران از جشنواره
فیلم ونیز اشاره کرد.
انتهای پیام