سکه به 800 هزار تومان نزدیک می‌شود؟

به نظر می‌رسد آنچه که بر بازار قراردادهای آتی سکه در یک هفته اخیر گذشت، متاثر از روند طلا در بازارهای جهانی بود که توانست همراه با خود، سکه‌های آتی و نقدی را در سرازیری قیمت قرار دهد؛ اما این ریزش قیمتی در پایان هفته - که اونس طلا سقوط قابل توجهی را تجربه کرد - کمتر از آنچه انتظار می‌رفت بود.

در پایان معاملات جمعه 22 آذر بود که بهای جهانی طلا پس از افت 27 دلاری که در معاملات روز قبل از آن تجربه کرد، در نهایت با قیمت 1238 دلار که نشان از صعود 13 دلاری داشت، بر تابلوی معاملات ثابت شد. از دلایل این افزایش بها، می‌توان به اعلام آمار منفی از تورم آمریکا اشاره کرد. 

شنبه گذشته بازارهای طلا و سکه تهران در پی صعود اونس طلا، در مسیر افزایش قیمت قرار گرفتند، اما با توجه به اینکه عامل دیگری هم به این صعود دامن می‌زد، پیش‌بینی اوج گیری بیشتری برای سکه وجود داشت که محقق نشد. این مساله شدت گرفتن بدگمانی‌ها نسبت به حسن نیت مقامات غربی پیرامون مساله هسته ای و تحریم‌ها علیه ایران بود چراکه طی روزهای پایانی هفته منتهی به 22 آذر، اخباری مبنی بر اعمال تحریم‌های جدید از سوی آمریکا به گوش می‌رسید. حتی دلار هم واکنش شدیدی به این مساله نشان نداد و نتوانست به 3000 تومان برسد. سکه نقدی در این روز در نهایت 16 هزار تومان بر قیمت خود افزود و بهای سکه‌های آتی هم کمتر از دو درصد افزایش یافت. البته این میزان افزایش اگر با نوسانات این روزهای این سکه‌ها مقایسه شود، چندان هم ناچیز نیست.

فردای آن روز، باز هم جو بازار به مسیر مورد علاقه این روزهای خود یعنی کاهش قیمت‌ها با شیبی بسیار آرام، بازگشت. از روز یکشنبه تا پایان هفته، نوسانات بازار قراردادهای آتی سکه، کمتر از یک درصد بود. 

دوشنبه گذشته در آغاز به کار مجدد بازارهای جهانی، از قیمت طلا کاسته شد چراکه همچنان این گمان که طلا تحت فشار احتمال کاهش محرک‌های اقتصادی قرار دارد، بین معامله گران این بازار وجود داشت. به اعتقاد برخی کارشناسان اقتصادی، علت افت قیمت طلا در ماه‌های اخیر کاهش تقاضا بوده است. این گروه بر این باورند که سرمایه گذاران بین المللی منتظر تثبیت قیمت جهانی طلا هستند. مساله دیگری که به شدت موجب نگرانی بازار جهانی طلا شده این است که ادامه روند نزولی قیمت طلا می‌تواند بسیاری از پروژه‌های معدنی را متوقف کند و این مساله موجب کاهش شدید تولید طلا خواهد شد.

روز دوشنبه طلای جهانی با نوسانات فراوانی روبه رو شد و در نهایت بر رقم 1241 دلار ثابت ماند. در این روز در بازار تهران تغییرات قیمتی سکه هم مانند اونس طلا در هر دو محدوده کاهش و افزایش بها بود که به همین ترتیب سررسیدهای آتی را هم از خود متاثر ساخت. خواب دلار اما در این روز کمی آشفته شد تا این ارز مهم پس از مدت‌ها ثبات، نوسان چشم‌گیرتری را به خود ببیند. 

روز دوشنبه علاوه بر خبر لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران، شایعاتی مبنی بر آزاد شدن و در دسترس بودن مقداری از دلارهای ایران در عراق، توانست – پس از پایان معاملات سکه آتی – دلار را هم ریزشی کند. دلار برای آینده نزدیک دورنمای صعودی خاصی ندارد مگر اینکه پارامتر فاندامنتال خاصی توانایی صعودی کردن این ارز را داشته باشد که در این صورت علاوه بر دلار، سکه‌های آتی نیز پتانسیل یک جهش ناگهانی را دارند. هرچند این احتمال بسیار ضعیف است اما در صورت وقوع، به دلیل میزان وجه تضمین فعلی و همچنین حداقل وجه تضمین - که در حال حاضر 70 درصد وجه اولیه است - یک تغییر 50 هزار تومانی در قیمت سررسیدهای آتی، علاوه بر کال مارجین شدن فروشندگان، افزایش اختلاف سررسیدها را هم در پی خواهد داشت. بنابراین در موقعیت فعلی، پوزیشن فروش ریسک بالایی دارد اما در عین حال، پیش‌بینی خاصی برای افزایش قیمت وجود ندارد.  روز دوشنبه زمانی که بازار قراردادهای آتی بورس کالا آغاز به کار کرد، سررسیدهای آذر و دی زیر قیمت نقدی روز یکشنبه باز شدند و سکه بهمن هم تنها 7000 تومان از بهای نقدی بالاتر بود. این مساله نشان می‌داد که حداقل برای دو ماه آینده، هیچ انتظار افزایش قیمتی وجود ندارد. این امر بیش از پیش اشتیاق معامله گران را برای حضور در این بازار کاهش می‌دهد. 

وجود این اختلافات اندک قیمتی بین سررسیدهای آتی سکه و بین سررسیدهای نزدیک این بازار با سکه نقدی، موجب شده تا در کنار رکود خرید و فروش سکه در بازار آزاد، شاهد تداوم افت شدید معاملات در بازار آتی هم باشیم؛ چراکه انگیزه ای برای دادوستد در این بازار - که در بسیاری از موارد حضور آربیتراژورها و نوسان گیران موجب رونق آن می‌شود – باقی نمانده است. سکه سررسید آذر هم روز دوشنبه آخرین روز معاملاتی خود را پشت سر گذاشت و تابلو دادوستدهای آتی باز هم چهار سررسیده شد. 

در سه روز پایانی هفته گذشته، باز هم سکه نقدی و آتی به نوسانات اندک خود ادامه دادند. در آخرین روز معاملاتی اما شدت ریزش قیمتی کمی بیشتر بود چراکه اونس طلا سقوط قیمت مهمی را در پی انتشار بیانیه فدرال رزرو تجربه می‌کرد. اما افت قیمت‌ها در بازارهای داخلی کمتر از میزان مورد انتظار بود. به اعتقاد برخی کارشناسان بازار سکه، در نبود پارامتر اقتصادی و سیاسی مهمی در چشم‌انداز نزدیک پیش رو و همچنین با ثبات قیمت دلار و عدم تغییر در حجم دادوستدهای بازار سکه، این میزان ریزش که تنها در پی افت بهای اونس رخ داد، از منطقی بودن روال بازار حکایت دارد. اما با این وجود شاید نتوان به تبعیت تمام و کمال بازار سکه از اونس طلا هم تاکید کرد چراکه در کنار این سقوط برای اونس، جو روانی شکل گرفته در بازارهای بین المللی و داخلی نسبت به این ریزش - که نشان دهنده چشم انداز اقتصادی قابل بهبود برای آمریکا در آینده نزدیک است – باید افت قیمت‌ها را تشدید می‌کرد. به طور مثال روز پنج‌شنبه سکه نقدی به نسبت روز چهارشنبه 16 هزار تومان ریخت و تازه به رقمی رسید که روز پنج‌شنبه 14 آذر - زمانی که اونس طلا 1225 دلار بود - ثبت کرده بود. 

از سویی مسیر حرکتی روز گذشته اونس رو به بالا بود و نشان از افزایش بها داشت. با این حال برخی کارشناسان بازار سکه معتقدند که واکنش اصلی بازار سکه به سقوط اونس طلا، در معاملات امروز مشخص خواهد شد.  

به این ترتیب کاهش بهای طلا از روز چهارشنبه آغاز شد. در این روز با 12 دلار کاهش، این رقم به 1218 دلار در هر اونس رسید و پس از آن در پایان معاملات روز پنج‌شنبه به 1188 دلار رسید. از 27 ژوئن 2013 که قیمت فلز زرد به 1200 دلار رسیده بود تا روز پنج‌شنبه گذشته، نوسانات فراوانی را تجربه کرد اما در این مدت از 1200 دلار کمتر نشده بود. این بیشترین ریزش طلا در یک سال اخیر بوده است. قیمت طلا از ابتدای سال جاری میلادی حدود 460 دلار در هر اونس کاهش داشته است.

روز گذشته معاملات طلا - تا ساعت 16:00 به وقت تهران – در محدوده 1287 تا 1299 دلار دنبال شد. به عبارت دیگر آخرین قیمت روز سه شنبه (1230 دلار) با کمترین بهای روز گذشته، اختلاف 43 دلاری را نشان می‌داد.

 با این وجود بهای این فلز دیروز در اغلب ساعات معاملاتی در بازار نیویورک، در محدوده بالای 1188 دلار دنبال شد که نشان می‌داد تا حدودی سقوط چشم‌گیر خود را جبران کرده است. این اتفاق در پی انتشار خبر احتمال ادامه تثبیت نرخ بهره بانکی در نزدیکی صفر درصد، رخ داد. کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند، بانک مرکزی آمریکا تا سال 2016 میلادی نرخ بهره را افزایش ندهد. فدرال رزرو قصد دارد نرخ تورم را کمتر از 2 درصد ثابت نگه دارد و تا زمانی که نرخ تورم به بیش از 2 درصد نرسد تصمیمی برای افزایش نرخ بهره نخواهد داشت. گرچه فدرال رزرو بخشی از محرک پولی را کاهش داده، ولی تمرکز این بانک بر پایین نگه داشتن نرخ تورم و نرخ بهره، به نفع قیمت جهانی طلا خواهد بود.

در چنین شرایطی برخی تحلیلگران بازار طلا معتقدند که نزدیک شدن به پایان سال میلادی و افزایش تقاضا برای نقدینگی، موجب خواهد شد تا عرضه دارایی‌های سرمایه‌ای از جمله طلا رو به افزایش بگذارد و این مساله به کاهش بیشتر بهای این فلز دامن خواهد زد؛ ولی دسته‌ای دیگر بر این باورند که رشد فزاینده تقاضا در بازار چین مانع از افت بیشتر قیمت طلا خواهد شد. به باور این گروه، تحولات بازار طلا نشان می‌دهد که کانون اصلی مبادلات و معاملات بزرگ در این بازار در حال انتقال از کشورهای غربی به کشورهای شرقی و آسیایی است. 

به این ترتیب ادامه سیاست‌های انبساطی پولی در آمریکا موجب از دست رفتن جایگاه کنونی دلار خواهد شد و این مساله نوید افزایش قیمت جهانی طلا را خواهد داد. 

از سوی دیگر، برخی کارشناسان و سرمایه‌گذاران این بازار معتقدند که هرچند تحولات مربوط به نرخ تورم و نرخ بهره بانکی در آمریکا و اروپا و سایر اقتصادهای بزرگ جهان تاثیر مهمی بر روند تحولات قیمت طلا دارد، اما اعتماد سرمایه‌گذاران غربی نسبت به بازار طلا را نمی توان در نوسانات قیمتی این فلز گرانبها، بی‌تاثیر دانست و افزایش تقاضای چین و هند هم برای رشد فزاینده قیمت طلا کافی نیست.