المانیتور نوشت: در ایران،‌فساد و سوء مدیریت به عنوان یکی از مهمترین عوامل وضعیت ناخوشایند اقتصادی دوره ی ریاست جمهوری احمدی نژاد مطرح می شود . از زمانی که احمدی نژاد کاخ ریاست جمهوری را ترک کرد اسنادی در مورد فساد در دوره ی او منتشر شده است.  موانع آشکار سخن گفتن از این مسائل در سال 2001، درست زمانی که اختلاس سه هزار میلیاردی برملا شد، از میان برداشته شد.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، حامیان احمدی نژاد می گویند که فساد و سوء مدیریت همیشه در ایران وجود داشته و در دوره ی احمدی نژاد مساله ی بی سابقه ای نبوده است.

فساد زیر میزی، رو میزی شد!

المانیتور می گوید: این مسئله تا حدی حقیقت دارد اما حجم و میزان فسادی که در طول دوران احمدی نژاد رخ داد قابل توجه است. به گفته ی یک تحلیلگر ایرانی، فساد زیر میزی در چندین سال گذشته به فساد رو میزی تبدیل شده است.

به منظور درک ماهیت فساد و نقشی که شخصیت های سیاسی در آن ایفا کرده اند، می توان نگاهی به پرونده سعید مرتضوی مدیرعامل سابق تامین اجتماعی انداخت.

مرتضوی همواره چهره ای جنجالی در ایران بوده، مخصوصا به عنوان قاضی مطبوعات.

مرتضوی؛ از قاضی مطبوعات تا ماجرای کهریزک و ریاست بر تامین اجتماعی!

او در سال 1999 به عنوان قاضی مطبوعات ظهور پیدا کرد و دستور تعطیلی 120 روزنامه را صادر کرد. در سال 2003، او دادستان تهران شد و در دوره ی او زهرا کاظهمی روزناگه نگار کانادایی ایرانی درگذشت.

این جنجال ها ادامه داشت تا روزگار انتخابات سال 88 ایران فرار سید. تحقیقات در مورد مرگ سه زندانی کهریزک منجر به تعلیق سه قاضی از جمله مرتضوی شد.

پس از تعلیق شدن و و تحت بازرسی قرار گرفتن از سوی مجلس، احمدی نژاد او را به عنوان رئیس ستاد مبارزه با قاچاق معرفی کرد. به دنبال تحقیقات مجلس، مرتضوی از سوی این قوه و شورای امنیت ملی توبیخ شد.

اتهامات علیه مرتضوی بازهم احمدی نژاد را از انتصاب او به عنوان مدیرعامل تامین اجتماعی در سال 2011 بازنداشت. این انتصاب با وجود مخالفت های شدید مجلس صورت گرفت.

تامین اجتماعی سازمانی بسیار ثروتمند و بازوی اقتصادی شستا است که 208 شرکت دارد.

احمدی نژاد آنقدر بر روی این موضوع مصر بود که اساسنامه سازمان را تغییر داد تا جایگاه مرتضوی را در این سازمان حفظ و تثبیت کند.

حتی پیش از انتخابات 2013، اتهامات علیه مرتضوی بسیار افزایش یافته بود. با این حال پس از تغییر دولت، مرتضوی اخراج شد و اکنون سه پرونده فساد علیه او مطرح است.

مرتضوی چه فایده ای برای احمدی نژاد داشت؟!

به مظنور درک چرایی تاکید احمدی نژاد بر انتصاب مرتضوی باید بدانیم که او چه فایده و کاربردی برای رئیس جمهور سابق ایران داشته است.

مرتضوی مهره ی سوخته ی سیاسی بود و در ساختار قدرت متحدان زیادی نداشت. با این حال او تجربه ی خدمت در قوه قضائیه را داشت و می توانست به عنوان مدیرعامل سازمانی قدرتمند ، مانوری از خود نشان دهد.

مرتضوی در این جایگاه تبدیل به منبع و منشاء و ابزار باج گیری و تهدید علیه دشمنان داخلی رئیس جمهور سابق شد.

مشهورترین نمونه ای آن ، فیلمی از جلسه با فاضل لاریجانی برادر ریاست مجلس و قوه قضائیه بود. بعدها مشخص شد که این جلسه در ادامه ی جلسات بین مرتضوی و بابک زنجانی بوده است که میلیاردها دلار رانت از دولت احمدی نژاد به جیب زد.

با توجه به این مسائل، روشن است که مرتضوی با پرداخت مبالعی به بسیاری از سیاسیون و مقامات به دنبال باج گیری از آن ها در وضعیت های بحرانی بوده است.

مهمترین استفاده از چهره ای مشکوک چون مرتضوی نقش او در فراهم ساختن رانت برای شبکه ی احمدی نژاد از جمله زنجانی بود.

زنجانی، تابلوی برخی مقامات سابق؟!

در حقیقت، برخی از تحلیلگران براین باورند که زنجاتی چهره ی ظاهری شبکه ی از مقامات سابق است که با استفاده از گروه شرکت های او به رانت دست یافتند.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، مجوز فروش نفت خام که شامل انتقال سهام بسیاری از شرکت ها به هولدینگ زنحانی می شد نموه ای از این رانت ها است.

به گفته ی منابع ایرانی، حجم سرمایه گاری سورینت و تامین اجتماهی به 4 میلیارد یورو می رسیده است. تحقیقات مجلس مشخص کرد که اکثر انتقال سهام ها بدون طی شدن روند معمول صورت گرفته است.

تصور اینکه چرا انتقال سهام بدون طی شدن روند معمول صورت گرفته دشوار نیست. چنین توافقات فاسدی تنها می تواند بوسیله ای یک مقام اجرایی چون مرتضوی با حمایت وزرای کلیدی صورت پذیرد.

امروز، مرتضوی و زنجانی از سوی قوه قضائیه تحت تعقیب قرار گرفته اند.با این حال تصور می شود که آنها سعی در باج گیری از مجلس و دیگر مسئولان برای فرار از مجازات داشته باشند.

تابه حال، مرتضوی حتی در جلسات دادگاه حاضر نشده و زنجانی هنوز رسما تفیهم اتهام نشده است.

هم اکنون نشانه هایی مبنی بر تصمیم دولت حسن روحانی برای اتخاذ رویکردی جدید در جهت مبارزه با شبکه های فاسد وجود داد اما این مهم نیازمند تحقیقات کامل از پرونده های فوق و مجازات عاملان است.