نان در سیستان و بلوچستان کیمیا شده است

شدت مشکلات آرد و نان و طولانی شدن صفوف نانوایی در شهرستان‌های سیستان و بلوچستان موجب شد تا شورای اسلامی این استان در جلسه‌ای ویژه به نابسامانی بازار غله واکنش نشان دهد.

با وجود تداوم مشکلات آرد و طولانی شدن صفوف نانوایی‌ها در شهرستان‌های جنوبی و حتی مرکز استان، شورای اسلامی این استان با دستور کار آرد و نان تشکیل جلسه داد. جلسه‌ای که مسئولان تعاون روستایی، امور عشایر و از همه مهمتر شرکت غله و خدمات بازرگانی را پای میز پاسخگویی شورا کشاند. آنچه طی ماه‌های گذشته موجب نارضایتی مردم جنوبی تر استان شده قرار است در این جلسه مورد بررسی قرار گیرد.

"مردم گرسنه‌اند"، نخستین بیان رئیس شورای اسلامی سیستان و بلوچستان است.

وی که با انتقاد شدید از شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه 11 ‌گفت: مشکلات آرد و نان در استان جدی است.

عبدالعزیز بلوچ زهی با پرسش سوالی در مورد اینکه چرا مردم گرسنه‌اند، افزود: اگر باور دارید ‌مردم گرسنه‌اند که باید پاسخگوی آنها بود، ولی اگر باور این وجود ندارد، باید آسیب شناسی شود که چرا حق و حقوق مردم پرداخت نمی‌شود که همه در به در بدنبال یک کیسه آرد هستند.

وی در ادامه می‌گوید که باید پرسید که آیا سهمیه کافی بر اساس جمعیت استان از سوی شرکت غله توزیع می‌شود یا خیر؟ او تاکید می‌کند که نباید هر کیسه 25 هزار تومانی آرد، 45 هزار تومان و حتی تا 60 هزار تومان بفروش برسد.

رئیس شورای اسلامی سیستان و بلوچستان با اظهار تاسف از مشکلات موجود در اصلی‌ترین کالای سبد خانوار مردم استان، افزود: امروز مردم با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند، به واقع مردم گرسنگی کشیده و توزیع آرد ناعادلانه است، روستاهای بخش "تلنگ" از توابع شهرستان "قصرقند" هفت ماه است که آرد نگرفته‌اند.

وی ضمن انتقاد از فقدان نماینده شرکت غله در شهرستان نیکشهر افزود: با وجود تعزیرات حکومتی دلیلی ندارد که آرد 60 هزار تومان فروخته شود، هر کس اعتقادی به این گفته ندارد بگوید تا سند به او نشان داده شود.

بلوچ زهی در بخش دیگری از سخنانش می‌گوید که مجمع نمایندگان استان و مسئولان سیاسی تلاش کنند تا سهمیه آرد جامعه روستایی و مردم سیستان و بلوچستان افزایش یافته و آرد در دل روستا به همراه نظارت توزیع شود.

همچنین در این جلسه مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه 11 با بیان اینکه باید نیمه پر لیوان را نسبت به شرایط استان هم دید، اظهار می‌کند: «اکنون در زاهدان، خاش، ایرانشهر، چابهار و زابل به گونه‌ای است که نان‌ها را در‌ نانوایی آویزان کرده‌اند و مردم برای نان انتظاری نمی‌کشند».

کیخا با رد آنچه که ادعای برخی می‌خواند، م‌گوید: آرد بر اساس نیاز مردم منطقه توزیع می‌شود و محدودیتی به نام سرانه وجود نداشته و در حال حاضر بیش از سرانه 8 کیلوگرمی برای هر نفر توزیع می‌شود.

وی در ادامه با اشاره بر آمار مقایسه‌ای از میزان توزیع آرد در استان، اعلام می‌کند: میزان توزیع ماهانه نان قبل از بهمن 89 و اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها بیش از 30 هزار تن بوده، ولی اکنون این سرانه به هشت هزار تن در سال رسیده است، سرانه 10 کیلوگرمی آردی که به خانه‌های روستا می‌رفت، اکنون قطع شده است.

این عضو نخستین جلسه شورای اسلامی سیستان و بلوچستان در بخش دیگری از سخنانش تاکید می‌کند که عمده نیاز استان در ابتدای هدفمندی یارانه‌های از استان‌های دیگر کشور که آرد سفید‌تری داشتند، تهیه می‌شد که این عامل بسیاری از کارخانجات استان را تهدید به تعطیل شدن کرد.

او ادامه می‌دهد: در نهایت در سال 90 تفاوت قیمت تضمینی با فروش گندم اعلام شد و چون تفاوت تضمینی بین خرید و توزیع به خبازان است، باید کنترل‌ها بر نحوه کار خبازی‌ها آغاز می‌شد.

کیخا در ادامه با بیان اینکه مشکلات موجود بخش نان ناشی از نبود نظارت است، می‌افزاید: قیمت 40 هزار تومانی برای هر کیسه آرد گزارش شده، ولی آرد 60 هزار تومان وجود ندارد.

‌وی در بخش دیگری از سخنانش "آمار جمعیتی" را از دیگر مشکلات عرصه توزیع آرد ذکر می‌کند و می‌گوید: در سرشماری سال 85 برای دو میلیون 600 هزار نفر آرد توزیع می‌شد، ولی در سال 90 برای دو میلیون و 500 هزار نفر که اینجا یک خلأ وجود دارد. برخی گفته‌ند که همه جا سرشماری نشده، ولی این آمار مشکل دارد.

در ادامه جلسه نوبت به دستگاه ناظر بر بحث آرد و نان می‌شود. محمد رفیع سلطان‌زاده معاون بازرسی اداره کل صنعت و معدن سیستان و بلوچستان است که با ارائه گزارشی از میزان پیگیری این دستگاه بر امور آرد و نان اشاره می‌کند.

وی می‌گوید که از ابتدای سال تا کنون شش هزار بازرسی از نانوایی‌های شهر زاهدان صورت گرفته که به موجب آن 200 نانوایی متخلف به تعزیرات حکومتی معرفی شده‌اند.

وی همچنین با تاکید بر اینکه باید برای جلوگیری از تخلفات زمینه نظارت سیستماتیک در حوزه نانوایی‌ها به اجرا درآید، می‌افزاید: باید آموزش‌های لازم به مردم و ماموران بازرسی داده شود تا یک چرخه سالم و دقیق نظارتی در بحث نان حاکم شود، همچنین باید ساعت پخت در شهرستان‌ها رعایت شود و اصل سهمیه روزانه در نانوایی‌ها طبخ شود. نباید نانوایی که سهمیه پخت 20 کیسه آرد 40 کیلوگرمی را دارد، 7.5 ساعت طبخ داشته باشد، بلکه باید 10 ساعت فعال باشد.

سلطان‌زاده با بیان اینکه با به اجرا در آمدن قانون هدفمندی یارانه‌ها از 1200 نانوایی استان 40 درصد غیر فعال شده‌اند، ادامه می‌دهد: پس از کشش حاصل شده در ارزش آرد، برخی دوباره به فکر آغاز فعالیت شده‌اند.

عضو شورای عالی استان‌ها نیز در این جلسه با انتقاد از مشکلات جاری حوزه آرد و نان، اعلام می‌کند ‌که وضعیت آرد و نان در همه شهرستان‌ها بر اساس اعلام روسای شوراهای اسلامی مردم نامطلوب است و مشکلات در بخش روستایی بیشتر است.

دوست‌محمد بلوچ با اشاره بر جمعیت 264 هزار نفری شهرستان چابهار، میزان هزار و 980 تن سهمیه آرد این شهرستان را ناکافی می‌داند و متذکر می‌شود که 500 تا 600 تن از سهمیه آرد روستایی در شهر استفاده می‌شود.

وی همچنین‌ جمعیت شهرستان چابهار را به لحاظ موقعیت توریستی و اقتصادی آن شناور خواند و تاکید کرد که سهمیه آرد این شهرستان افزایش ویژه‌ای می‌طلبد، البته شهرستان‌های دیگر نیز این توجه را نیاز دارند.

بلوچ با اظهار خرسندی از نبود ترسیم خطوط قرمز برای آرد مورد استفاده استان، آن را فرصتی مناسب برای حل مشکلات مردم ارزیابی می‌کند و می‌گوید: برای سوء استفاده در مدیریت نانوایی‌های شهرستان‌ها ساعت پخت کاهش یافته که باید به سرعت پیگیری شود.

عبدالعزیز بلوچ زهی همچنین در بخش دیگری از سخنانش می‌گوید: اگر 7.5 کیلوگرم سهمیه آرد به صورت عادلانه توزیع شود، آرد در مرکز شهرستان نیکشهر هم توزیع می‌شود. تعاونی روستایی نیکشهر باید 900 تن آرد دریافت کند که متاسفانه 300 تن می‌گیرد که نباید این گونه باشد. اگر این سرانه است‌ که سرانه جوابگو نیست.

او در ادامه با بیان اینکه اکنون نارضایتی مردم به حدی رسیده که سابقه نداشته است، خاطر‌نشان می‌کند: مردم سراوان، سیب سوران، مهرستان، نیکشهر و... گلایه‌مند هستند که آرد برای آنها حمل نشده و مشکل حاد دارند.

وی در ادامه خواستار رسیدگی این موضوع از طریق استانداری، شرکت غله و مجمع نمایندگان استان می‌شود و می‌گوید که نباید مردم برای حداقل‌ها لنگ باشند.

طوقی مدیرکل امور عشایر سیستان و بلوچستان نیز در این جلسه از مشکلات موجود در توزیع آرد انتقاد می‌کند و می‌گوید: سهمیه دریافتی آرد بخش عشایر طی امسال 790 تن بوده و با افزایش 172 تن به 962 تن رسیده است. ‌اکنون 535 تن کمبود آرد این بخش است و افزایش سهمیه باید در بخش عشایری اتفاق بیفتد. اگر این افزایش محقق نشود، مشکلات همچنان پایدار خواهد ماند.

در بخش دیگری از این جلسه "آبده" مدیرکل تعاون روستایی سیستان و بلوچستان گزارش می‌دهد که طی سال 88 و 89 سهمیه آرد ماهانه روستایی استان از 9 هزار و 60 تن برای 901 هزار و 501 نفر به هزار و 624 تن در حال حاضر رسیده است.

وی ادامه می‌دهد: از ابتدای سال تاکنون حتی یک کیلوگرم آرد برای جامعه روستایی شمال سیستان و بلوچستان توزیع نشده و هنوز به طور واضح مشخص نیست که سهمیه هر خانوار روستایی در کل استان چقدر است.

او بلاتکلیفی سهمیه هر خانوار را عامل بروز چالش‌هایی برای این اداره کل می‌خواند و می‌افزود: در گذشته سرانه مشخص بود، ولی اکنون چگونه می توان تنها 120 تن را در بین روستاهای خاش توزیع کرد؟ سردرگمی برای توزیع وجود دارد و روز به روز بر شدت مشکلات می‌افزاید.