«ویکلی استاندارد» نوشت: روسیه به اولین صاحب فن
«دیپلماسی جودو» در دنیا تبدیل شده است. به زبان ساده، جودو به طرفداران
این رشته ورزشی آموزش می‌دهد تا از حرکت حریف خود برای برهم زدن تعادل او
استفاده کنند و او را بر زمین زنند. حریفی بدون تعادل مساوی است با زمین
خوردن و نهایتا پیروزی.
به گزارش سرویس بین الملل تیک Tik.ir، وضعیت
اخیر در سوریه را در نظر بگیرید. آمریکا به دلیل خطوط قرمز مبهم و
حمله‌های نظامی «بسیار کوچکی» که به تایید غیر محتمل کنگره نیاز دارد،
تعادلش را از لحاظ دیپلماتیک از دست داد، در همین حین پوتین مداخله کرد و
واسط توافق برچیدن سلاح‌های شیمیایی در سوریه شد، و هم زمان پای روسیه را
دوباره به این ماجرا کشاند و موضع آمریکا در خاورمیانه را تضعیف کرد. با
روشی که اکنون دیگر واضح و آشکار است، رهبران روسیه باز هم به دنبال این
هستند که از جودوی دیپلماتیک استفاده کنند تا به هدف راهبردی خود در محدود
کردن سپر دفاعی در شرق اروپا دست پیدا کنند. ما نباید به آن‌ها اجازه چنین
کاری را دهیم.
آمریکا قصد دارد تا با استفاده از «رویکرد تطبیقی
مرحله‌ای اروپا» - سیستمی که از سیستم سپر دفاع موشکی (BMD) استفاده می‌کند
و شامل دو پایگاه رهگیری زمینی در رومانی و لهستان است که هر کدام در زمان
استقرار کامل (به ترتیب در سال‌های 2015 و 2018) مجهز به 24 فروند
موشک‌های رهگیر از نوع اس-ام 3 خواهند بود- از دارایی‌ها، پرسنل و متحدان
خود در اروپا محافظت کند. مدت‌ها است که روسیه با ساخت این پایگاه‌های
زمینی مخالفت کرده است و به دنبال ضمانت‌نامه‌های رسمی بوده تا سپر دفاع
موشکی اروپا در جهت هدف قرار دادن نیروهای موشکی راهبردی این کشور استفاده
نشود، اما در این کار ناموفق بوده است. آمریکا و ناتو به نوبه خود همواره
تاکید کرده‌اند که سپر رویکرد تطبیقی مرحله‌ای اروپا برای مواجه شدن با
تهدید موشک‌های بالستیک کوتاه برد و میان برد از سوی ایران طراحی شده است.
با
توجه به اهداف و تاکتیک‌های روسیه، تعجب‌آور نیست که هنوز جوهر توافقنامه
موقت هسته‌ای با ایران خشک نشده، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، وقت
را تلف نکند و درباره آینده پایگاه‌های سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپا
اظهار نظر کند: «اگر توافق حاصله در مورد مسئله ایران اجرا شود، دلیل ذکر
شده برای اثبات ضرورت ایجاد سپر موشکی در اروپا از بین خواهد رفت». به
عبارت دیگر، آمریکا چنان در خنثی کردن تهدید احتمالی سلاح‌های هسته‌ای
ایران خوب عمل کرده است که دیگر به سپر دفاع موشکی در اروپا نیازی نیست. با
تمام احترام به آقای لاوروف، اما این تحلیل اشتباه است.
نخست، و
مهم‌تر از همه، ایران برنامه موشکی بالستیک قوی و فعالی را ادامه می‌دهد که
با افزایش برد و بهبود دقت بر مدرن کردن نیروی موشکی خود متمرکز می‌باشد.
ایران اکنون از موشک‌های کوتاه برد و میان برد بسیار زیادی برخوردار است و
موفقیت اندکی که در تولید فضاپیماهای چند مرحله‌ای بدست آورد نشان می‌دهد
که ایران در حال نزدیک شدن به توانایی ساخت موشک‌های بالستیک بین‌قاره‌ای
است. حتی اگر رهبران ایران تصمیم بگیرند که هرگز سلاح هسته‌ای تولید نکنند،
چنین موشک‌هایی قادر به حمل کردن کلاهک‌های سنتی، شیمیایی و بیولوژیکی
هستند. صرف نظر کردن ایران از ساخت سلاح هسته‌ای نیاز به داشتن سپر دفاع
موشکی را برطرف نمی‌کند.
دوم اینکه کاملاً روشن است که توافقنامه
موقت هسته‌ای منجر به توافقی نهایی خواهد شد، یا اینکه توافق نهایی تضمین
خواهد کرد که ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نخواهد کرد. این احتمال وجود
دارد که ایران در هر توافق نهایی که دولت اوباما در آن دست داشته باشد،
اجازه خواهد داشت که همچنان به غنی‌سازی اورانیوم خود ادامه دهد و این
موضوع باعث می‌شود که تهران توانایی تقلب در آن برای ساخت سلاح هسته‌ای را
داشته باشد. نگرانی منطقی دیگری نیز وجود دارد از اینکه ایران تحت هر
توافقی همچنان در خفا به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای باشد. اهمیت سپر دفاع
موشکی در این است که ما نیاز نداریم از پیش به چنین سؤال‌هایی پاسخ دهیم تا
این سپر بتواند به سود امنیت آمریکا باشد.
در آخر، علاوه بر
آماده‌سازی یک دفاع عملی در قبال موشک‌های بالستیک رو به افزایش و توانایی
هسته‌ای احتمالی ایران، پیشبرد رویکرد تطبیقی مرحله‌ای اروپا اکنون
می‌تواند تأثیرات واقعی و مثبتی داشته باشد. این موضوع هم پایداری و
توانایی آمریکا را در قبال دشمنان و همچنین متحدان نشان می‌دهد و هم باعث
پیچیده شدن محاسبات تصمیم‌گیری کنونی ایران در ساخت سلاح هسته‌ای می‌شود.
سپر دفاع موشکی عدم قطعیت در موفقیت هرگونه حمله احتمالی را مطرح می‌کند و
در نتیجه احتمال وقوع و همچنین اثر و قدرت چنین تهدیدهایی را کاهش می‌دهد.
نیازی نیست که سیستم‌های آمریکایی خطاناپذیر باشد؛ حضورشان کافی است تا
تحلیل هزینه-منفعت کشور در تهدید کردن به استفاده از موشک‌های بالستیک، یا
در درجه اول حتی تولید چنین سلاح‌هایی را تغییر دهد.
آمریکا باید
این راه را تا آخر ادامه دهد و بودجه سه مرحله نخست رویکرد تطبیقی مرحله‌ای
اروپا را تأمین کند. با وجود سخنان و رفتار پرطمطراق از سوی روسیه،
خانواده موشک‌های بسیار قوی اس ام-3 که بکار برده خواهد شد (از جمله
موشک‌های بلاک آی ای، آی بی، و آی آی ای)، نمی‌تواند هنگام تمام شدن سوخت
به سرعت مورد نیاز برسد تا جلوی موشک‌های بالستیک بین قاره‌ای روسیه، زمانی
که از پایگاه‌های پیشنهادی در رومانی و لهستان پرتاب می‌شود را بگیرد.
خبر
خوب این است که دولت تاکنون اظهار کرده است که قصد برگشتن از استقرار از
پیش تعیین شده موشک‌ها را در مرحله سوم رویکرد تطبیقی مرحله‌ای اروپا ندارد
(اگرچه حذف موشک اس ام-3 آی آی بی اکنون مرحله چهارم را بلاتکلیف گذاشته
است، اما اقدامی عاقلانه بود). البته فشار از سوی روسیه همچنان رو به
افزایش خواهد بود. در دو هفته گذشته شاهد جنگ لفظی از سوی روسیه درباره
گرایش سپر دفاع موشکی در ایجاد بی‌ثباتی، و همچنین بحث بر سر استقرار
موشک‌های هسته‌ای الکساندر در کالینینگراد، غربی‌ترین منطقه روسیه
بوده‌ایم. انتظار داشته باشید که این اتفاقات همچنان ادامه پیدا کند و
مخالفان قدیمی سپر دفاع موشکی به این ماجرا اضافه شوند.ما نباید اجازه دهیم
که امنیت سربازان و متحدان ما قربانی دیپلماسی جودو شود.
