خسارت مالی تصادفات رانندگی معادل دو درصد درآمد ناخالص ملی بسیاری از کشور‌هاست که در ایران معادل چهار درصد از درآمد‌ ناخالص ملی اعلام شده که طبق بررسی پژوهشکده حمل‌ و نقل زیان تصادفات در ایران سالانه حدود 19 هزار میلیارد تومان است که عامل اصلی 85 درصد آن سرعت غیر مجاز است.

حدود 90 درصد از تصادفات در کشور‌های در حال توسعه رخ داده و کشور‌های خاورمیانه صدرنشین افزایش تلفات جاده‌ای هستند که ایران یکی از اصلی‌ترین آنهاست.

به گزارش ایسنا، سازمان ملل متحد، طی قطعنامه‌هایی از تمام کشور‌های عضو خواسته نسبت به کاهش تصادفات جاده‌ای که منجر به از دست رفتن جان بیش از 1.3 میلیون نفر و مجروح‌ شدن حدود 50 میلیون انسان در سال می‌شود، چاره‌اندیشی کنند.

برابر اعلام مراکز پژوهشی معتبر جهانی، به‌طور میانگین عامل اصلی 85 درصد از تصادفات مرگبار جاده‌ای کشور‌ها، سرعت‌ غیرمجاز است. با کاهش پنج درصد از سرعت میانگین ترافیک بزرگراه‌ها، 22 درصد از تصادفات مرگبار کاهش می‌یابد.

در فرانسه در سال 2003 با راه‌اندازی فقط هزار دوربین راداری ثبت تخلفات سرعت استقراری، 30 درصد از کل تلفات جاده‌ای کاسته شده و در حال حاضر چندین هزار دوربین رادار ثبت تخلفات نسل سوم در جاده‌های فرانسه نصب شده است.

کشور‌های خاورمیانه صدرنشین افزایش تلفات جاده‌ای

اما طبق آمار رسمی اعلام شده سازمان‌های معتبر جهانی تلفات جاده‌ای کشور‌ها حدودا 999 هزار نفر در سال 1999 میلادی، 1.1 میلیون در سال 2002، 1.2 میلیون در سال 2004 و بیش از 1.3 میلیون نفر در سال 2009 بوده است.

بیشتر تلفات جاده‌ای یعنی حدود 90 درصد آن در کشور‌های در حال توسعه رخ داده است و برابر همین آمار، کشور‌های خاورمیانه صدرنشین افزایش تلفات جاده‌ای هستند که ایران یکی از اصلی‌ترین آنهاست.

پیش‌بینی افزایش حداقل 65 درصدی تلفات جاده‌ای تا سال 2020

در کشور‌های صنعتی، استفاده از دوربین سرعت‌سنج ویدئویی برای صدور برگه جریمه ممنوع است. به این ترتیب تا سال 2020 باید شاهد افزایش حداقل 65 درصد از تلفات جاده‌ای در کشور‌های در حال توسعه بود.

در ایران هم شاهد همین وضعیت بوده‌ایم که البته گاهی با تلاش مضاعف نیروی انتظامی و با استفاده از دوربین‌های سرعت‌سنج دستی به صورت مقطعی تصادفات کاهش یافته است ولی این نوع حرکت‌ها به کاهش پایدار تصادفات نمی‌انجامد.

کاهش 8 درصدی کشته‌های تصادفات در هفت ماهه نخست

چندی پیش رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی از کاهش حدود هشت درصدی کشته‌های تصادفات در هفت ماهه نخست امسال خبر داد.

به گفته سردار مومنی دستاورد بزرگی در کاهش سوانح در سال‌های اخیر کسب کرده‌ایم که تلاش می‌شود در درجه اول با پیشگیری، پیش‌بینی و استقرار مناسب از بروز حوادث جلوگیری کنیم و در صورت رخداد حوادث، با اقدامی هماهنگ نسبت به امدادرسانی سریع اقدام کنیم.

وی با اشاره به تصویب طرح جامع کاهش سوانح جاده‌ای گفت: با همکاری و استفاده از توان یکدیگر می‌توانیم شاهد 30 تا 40 درصدی حوادث و سوانح باشیم و این در حالی است که اجرای این طرح دست نیافتنی نیست و می‌توان با بهره‌گیری از منابع موجود، این مهم را محقق کرد.

تلفات جاده‌ای درسال 2004 نهمین عامل مرگ انسانی بود

طبق آنچه مراکز پژوهشی معتبر جهان اعلام کرده‌اند در سال 2004 (1382شمسی) تلفات جاده‌ای به عنوان نهمین عامل مرگ انسانی بوده که تا سال 2030 به پنجمین عامل مرگ تبدیل می‌شود. بررسی تخصصی پروژه‌های ITS اجرا شده در کشور‌های درحال توسعه، پیش‌بینی سازمان‌های جهانی مبنی بر افزایش تصادفات و افزایش حداقل 65 درصد تلفات جاده‌ای را تا سال 1399 تایید می‌کند.

به گزارش ایسنا اکثر کارشناسان حمل و نقل معتقدند که علت 70 درصد تصادفات، نیروی انسانی است که این موضوع ناشی از نبود فرهنگ صحیح رانندگی و نداشتن آگاهی لازم از برخی قوانین است.

در ایران طی پنج ماهه ابتدای امسال 7719 نفر در تصادفات رانندگی کشته شده‌اند که هرچند این تعداد نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9.6 درصد کاهش یافته است اما می‌توان گفت به طور میانگین روزانه 50 نفر در این تصادفات جان خود را از دست داده‌اند.

از میزان کل تصادفات 72 درصد در جاده‌های برون شهری و روستایی و 28 درصد مربوط به درون شهری بوده است که ایران را در زمره 10 کشور اول جهان در زمینه میزان سوانح رانندگی قرار داده است.

به اعتقاد کارشناسان با توجه به اینکه سرعت غیر مجاز از عوامل عمده وقوع تصادفات در جاده‌های ایران است با استفاده از دوربین‌های سرعت‌سنج‌ حداقل 45 درصد از سوانح رانندگی کاهش می‌یابد همانگونه که این اقدام در کشورهای در حال توسعه صورت گرفته و منجر به کاهش چشمگیر تصادفات شده است در این زمینه می‌توان به کشور فرانسه اشاره کرد که از 10 سال گذشته سرعت‌سنج‌هایی در جاده‌های خود نصب کرده و با این کار حدود 35 درصد تلفات رانندگی را کاهش داده است.

در این میان ضعف در ساخت جاده‌ها، طراحی بدون کارشناسی برخی جاده‌ها و متناسب نبودن آنها با تعداد خودروهای در حال تردد، خودروهای غیر استاندارد، نبود استراحتگاه‌های بین‌راهی برای رانندگان کامیون‌ها و ... مزید عامل اصلی وقوع تصادفات شده است و به عنوان دیگر عوامل تصادفات جاده‌ای حساب می‌شود.

اما با توجه به اینکه نیروی اسنانی مقصر بروز بیش از 70 درصد تصادفات مرگبار در جاده‌هاست ارتقای فرهنگ رانندگی، رعایت اصول ایمنی در رانندگی و ترددد با سرعت مطمئنه مهم‌ترین مواردی است که باید برای آن فکری اندیشید.