دیزنی ایران؛ محل دور زدن تحریم های آمریکا

وال استریت ژورنال نوشت: نمایشگاهی در جزیره تفریحی کیش ایران، چالش هایی را به تصویر می کشد که بازگانانی که امیدوارند پس از برداشتن تحریم ها دوباره با جهان تعامل برقرار کنند، با آن رو به رو هستند.

به گزارش سرویس بین الملل تیک Tik.ir، نمایشگاه بین المللی انرژی، که ماه گذشته به مدت چهار روز در جزیره کیش برگزار شد، به طور قطع، بین المللی محسوب نمی شد، زیرا تنها یک مدیر ارشد ایتالیایی در کنار شرکت کنندگانی قرار گرفته بود که بیشتر آن ها ایرانی بودند و بسیاری از آنها تلاش می کردند لوازم و تجهیزات نفتی ساخت غرب را بخرند یا بفروشند.

یکی از شرکت کنندگان در این نمایشگاه گفت: «این برنامه فقط مختص ما ایرانی هاست. تقریباً هیچ شرکت کننده خارجی وجود ندارد.»

بسیاری از لوازم و تجهیزاتی که شرکت کنندگان در معرض نمایش گذاشته بودند، با زیر پا گذاشتن تحریم های بین المللی تهیه شده بودند، به همین علت، قیمت های گزافی داشتند. آن ها پس از گذشتن از کشورهای گوناگون به جزیره کیش رسیده بودند. در ابتدا اعمال تحریم ها به برنامه هسته ای ایران محدود می شد، اما افزایش دامنه تحریم ها، صنایع نفت و گاز، یعنی مهم ترین بخش اقتصادی این کشور را نیز در بر گرفت. تحریم ها به قوت خود باقی هستند، با این استثناء که تحریم های دیگری از جمله بیمه نفت کش ها و صادرات مواد پتروشیمی به طور موقت حذف گردیده اند.

در سال 1989 میلادی، ایران که پس از سال ها جنگ با عراق در پی جذب سرمایه گذاران خارجی بود، جزیره کیش را با معافیت از پرداخت مالیات و لغو روادید برای گردشگران و تجار، منطقه آزاد تجاری اعلام کرد.

این جزیره، برای ایران حکم تفریحگاه دیزنی امریکا را دارد. در احداث مراکز خرید این جزیره، از امریکا الهام گرفته شده، هتل های ساحلی این جزیره، قصرهای تماشایی و پارک تفریحی که در آن دلفین ها نمایش اجرا می کنند، به سبک معماری روکوکو که در قرن هیجدهم رواج داشت ساخته شده اند.

در سال های اخیر، از جزیره کیش به عنوان محلی برای نشست تاجران ایرانی و عرضه کنندگان و عاملان فروش منطقه که اکنون رو به کاهش گذاشته است، نیز استفاده می شد. در بحبوحه اعمال تحریم های جهانی می توان این طرح را اقدامی جسورانه برای برقراری ارتباط دانست. کنفرانس اخیر برای مدیران اجرایی صنعت نفت ایران فرصتی فراهم کرد تا در شرایطی که تجهیزات ساخت غرب کمیاب است به تجارت بپردازند.

نیما جلالی، مدیر عامل شرکت ایرانی پخش تجهیزات نفتی به نام «سرزمین نیلگون آریا»، یک مته حفاری هفت اینچی را به معرض نمایش گذاشته بود که واحد مستقر در هیوستون شرکت «نشنال اویل ول وارکو» آن را تولید کرده است.

جلالی گفت این تجهیزات به بهای تقریبی شصت هزار دلار، یعنی سه برابر قیمت اصلی آن در خارج از ایران، از یک فروشنده واسطه عراقی خریداری شده است. او هم چنین گفت قصد دارد ابزار مزبور را به یکی از شرکت های نفتی داخلی بفروشد. این مته حفاری با وجود تحریمی که امریکا در خصوص صادرات تجهیزات نفتی بر ایران اعمال کرده، وارد جزیره کیش شده است. ایران این تحریم را غیرقانونی می داند.

شرکت های غربی از مدت ها پیش اعلام کرده اند نمی توانند بر جاهایی که تولیدات شان از آن سر در می آورند، نظارتی داشته باشند.

شرکت «نشنال اویل ول» نیز به پیگیری ها در این خصوص پاسخی نداد.

چند غرفه آن طرف تر سعید فرعی، که با شرکت پخش «کیا ژنراتور پویا» همکاری می کند، ژنراتوری را عرضه می کرد که شرکت «کامینز» کلمبیا آن را ساخته است. این شرکت که در کره جنوبی مستقر است با شرکت کیا ارتباطی ندارد.

سعید فرعی که مسؤولیت خرید این تجهیزات را خود بر عهده داشته است، گفت: «ما نمی توانیم [مستقیماً] خرید کنیم، اما در خارج از کشور نیز یک شرکت داریم.» او هویت این شرکت را مشخص نکرد.

سخنگوی شرکت «کامینز» گفت: «ما از سال 2008 میلادی تاکنون هیچ کالایی به ایران نفروخته ایم، اما میزان قابل توجهی از فعالیت های غیرمجاز و ساخت محصولات تقلبی در این جا صورت می گیرد.» این سخنگو در ادامه می افزاید: «ما فروش همه محصولاتمان به ایران را قطع کرده ایم.» او هم چنین گفت که این شرکت نمی تواند اثبات کند تجهیزاتی که خبرنگار نشریه وال استریت ژورنال آن را دیده است «تولید ما است یا تقلبی».

عباس خانفری، مدیر اجرایی شرکت «حفاری آکو پارس کیش»، که پیمانکار خدمات نفتی است، تجهیزات ویژه تقویت دیواره چاه نفت و گاز به معرض نمایش گذاشته بود که شرکت «مک کوی» کانادا آن را ساخته است. رضا مروت دار، معاون او، گفت که این تجهیزات پیش از این که با کشتی از دوبی وارد ایران شود، از چهار کشور عبور کرده است. او درباره جزئیات بیشتر حرفی نزد.

جیم راکیویچ، مدیر کل شرکت «مک کوی»، از اظهار نظر در این باره خودداری کرد.

آقای جلالی شمار زیادی از مته های حفاری بسیار پرخریدار را که شرکت «هالیبرتون» مستقر در هوستون آمریکا آنها را ساخته است ارایه داد. این شرکت امریکایی که به لحاظ پیشینه، یکی از معروف ترین برندها در صنعت نفت ایران است، در سال 2005 میلادی به همکاری خود با ایران پایان داد. جلالی گفت شرکت او توانسته است واسطه ای پیدا کند که موتور چهار ساله ای را که در انبار دوبی نگه داری می شود ، بفروشد.

به گفته او، گریس هایی که در این ابزار به کار رفته است بیشتر کارایی خود را از دست داده اند، اما خریدن مدلی که جدیدتر باشد نیز پنج برابر قیمت بازار بین المللی هزینه در بر خواهد داشت.

سخنگوی «هالیبرتون» گفت که این شرکت «در ایران یا با ایران معامله ای انجام نمی دهد.»

ایرانی هایی که در زمینه صنعت نفت حرفه ای محسوب می شوند، گفته اند که امیدوارند اکنون که تحریم ها کاهش یافته اند، فضای بازار سیاه نیز پایان یابد.

لغو تحریم ها تاکنون تجهیزات عرصه نفت را شامل نشده است، اما قدرت های غربی می توانند در شش ماه آینده شمار دیگری از تحریم هارا از میان بردارند.

شهاب بابایان، مدیرعامل شرکت پخش تجهیزات نفتی «پارس خاورمیانه»، به منظور خرید و ساخت تجهیزات پالایش نفت قراردادی امضا کرده است. طرف دیگر قرارداد گروهی است که تنها شرکت کننده اروپایی در این نمایشگاه محسوب می شود و نماینده یک تولید کننده کوچک ایتالیایی است.
آقای بابایان گفت: «در یک سال آینده، شرایط سیاسی سامان خواهد یافت.»