نامه ابتکار برای توقف ساخت سد «دالَکی»

به گزارش ایسنا، دکتر احمدعلی کیخا صبح امروز در غرفه محیط زیست در سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی محیط زیست با بیان اینکه دو اتفاق خوب در ماه‌های اخیر رخ داده‌ است، گفت: یکی از این اتفاقات خوب، برگزاری روز جهانی تالاب‌ها بود که برای نخستین بار از طریق ساماندهی سازمان‌های مردم نهاد دیروز برگزار شد و NGO‌ها با همکاری مردم گام مهمی در راستای تنویر افکار عمومی در رابطه با کارکرد تالاب‌ها برداشتند.

وی همچنین برگزاری نمایشگاه تالابی در مجلس شورای اسلامی را یکی دیگر از اتفاقات خوب عنوان کرد و افزود: اطلاعات و عکس‌های بسیار مناسبی در این راستا منتشر شد که نمایندگان نیز با مفهوم تالاب و اتفاقات و تاثیرات آن آشنا شدند.

کیخا با بیان اینکه امیدواریم سال آینده اتحادیه NGO‌های تالابی تشکیل شود، گفت: در صدد آن هستیم که با حمایت سازمان محیط زیست، هر استانی که دارای تالاب است، NGO‌ای نیز در این راستا تشکیل دهد.

وی همچنین با اشاره به سفر اخیرش به استان بوشهر، عنوان کرد: توسعه پالایشگاه و شرکت گاز با اینکه می‌تواند در توسعه کشور نقش بسزایی داشته باشد، اما مناسب بود که هنگام احداث این پالایشگاه‌ها، ملاحظات زیست محیطی نیز در نظر گرفته می‌شد و مناسب بود در مکان‌یابی پالایشگاه، به ظرفیت‌های طبیعی نیز توجه می‌شد؛ امیدواریم در برنامه توسعه، دفتر ارزیابی سازمان و همکاران استانی و دوستان در وزارت نفت دقت لازم را داشته باشند.

معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست با اشاره به بازدیدش از تالاب «حله» گفت: این تالاب طبیعت بسیار زیبایی دارد اما متاسفانه به دلیل ساختن سد بالا دستی، از جمله سد «رئیس علی دلواری» و سد «دالکی»، این تالاب در معرض تهدید است. کیخا با بیان اینکه آب تالاب «حله» از دو رودخانه شاپور که سد رئیس علی دلواری در آن احداث شده و رودخانه دالکی تامین می‌شود، توضیح داد: در جریان بازدیدم از تالاب هله، مشخص شد که مسؤلان امر، گزارش عملکرد زیست محیطی را در رابطه با احداث این سد ارائه نکرده‌اند لذا اقدام به توقف ساخت و ساز سد کردیم و شنبه گذشته نیز ابتکار طی نامه‌ای از وزیر نیرو درخواست کرد که حتما گزارش عملکرد زیست محیطی احداث این سد ارائه شود؛ در حال حاضر کار احداث سد، متوقف شده است و بعدا در رابطه با این موضوع اظهارنظر می‌کنیم.

وی همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگاری در مورد محصولات ترا ریخته و موضع رسمی سازمان در این رابطه، گفت: سازمان محیط زیست تابع قانون است و در قانون آمده است که افراد باید شرایط را رعایت کرده و اول باید مجوز سازمان را دریافت کنند.

معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست با بیان اینکه مخالف هر گونه اقدام غیرقانونی هستیم، گفت: سازمان با هر گونه اقدامی که بدون مطالعه و بدون مجوز و رعایت مقررات صورت گیرد، مخالف است و اجازه فعالیت نخواهد داد مگر اینکه همه مراحل توسط مسؤلان، طی و تائیدیه‌های مورد نظر وزارت بهداشت، جهاد کشاورزی، محیط زیست و غیره اخذ شود.

کیخا همچنین در مورد عدم پرداخت خسارت چوپان فداکار لرستانی از سوی سازمان محیط زیست، اظهار کرد: فداکاری چوپان لرستانی بر همگان ثابت شده است و سازمان مایل است خسارت این چنین اتفاقات را پرداخت کند، اما در دو سال اخیر به شدت بودجه سازمان کاهش یافته و ما در صدد آن هستیم که در پایان هر شش ماه یا در پایان سال کاری، خسارت پرداخت شود اما تعداد این نمونه‌ها زیاد هستند لذا نتوانسته‌ایم هزینه لازم را تقبل کنیم.

وی در مورد پرداخت خسارات چوپان فداکار لرستانی توسط یکی از شرکت‌های صنعتی معروف (گلریز)،‌ گفت: یکی از شرکت‌های صنعتی (گلریز) با مدیر استان تماس گرفته و عنوان کرده‌ است که حاضر است در راستای پاسداشت این اقدام خیر چوپان لرستانی، خسارت وی را تقبل کند اما سازمان تا این لحظه پولی پرداخت نکرده در حالی که این جزء دیون و تعهدات سازمان است؛ با توجه به محدودیت بودجه، ممکن است خسارت وی با تاخیر پرداخت شود که امیدواریم با راه‌اندازی صندوق ملی محیط زیست در سال آینده، این مکانیزم سریع‌تر پیگیری شود.

وی با اشاره به انعقاد قرارداد فی ما بین سازمان محیط زیست و بیمه دانا برای بیمه کردن یوزپلنگ ایرانی، گفت: یکی از اقلام بیمه‌ای، پرداخت خسارت یوزپلنگ به مردم است و ما تلاش داریم که برای پلنگ و سایر گونه‌هایی که در تعارض با مردم هستند، پوشش بیمه‌ای را ایجاد کنیم که خسارات زودتر پرداخت شود.

حاضریم 5 درصد از اعتبارات معاونت محیط طبیعی را در راستای تهیه و تولید فیلم و آموزش، هزینه کنیم

کیخا همچنین در پاسخ به برخی انتقادات مبنی بر عدم آگاهی مردم در مورد تالاب‌ها، تصریح کرد: یکی از تهدیدات محیط زیست، عدم آگاهی و اطلاعات مردم است که افزایش آگاهی‌ها در سازمان محیط زیست بر عهده معاونت آموزش است؛ ما اعلام کرده‌ایم که حاضریم پنج درصد از اعتبارات معاونت محیط طبیعی را در راستای تهیه و تولید فیلم و آموزش، هزینه کنیم اما پیشنهاد می‌کنم که بهتر است با راه‌اندازی جشنواره فیلم سبز، این اقدامات آموزشی جهت‌دار و هدفمند پیش رود.

به گفته وی، با همکاری معاونت آموزش و وزارت آموزش و پرورش در کتب همه مقاطع تحصیلی اطلاعاتی در مورد ذخایر طبیعی استان‌ها درج شده، در حوزه استان‌های حومه زاگرس نیز طرح تنوع زاگرس با همکاری NGO‌ها برای کودکان و نوجوانان اجرایی شده است.

معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست همچنین در مورد وضعیت آلودگی برنج‌های ایرانی و وارداتی، گفت: در مورد برنج‌های آلوده وارداتی، اظهارنظرهای زیادی شده است و حتی در مجلس تحقیق و تفحصی نیز صورت گرفت اما در آخر معلوم نشد که این مسئله به کجا کشید. در پاسخ به برخی سخنان مبنی بر آلوده بودن برنج‌های داخلی نیز، مسؤلیت اصلی تعیین با وزارت بهداشت است اما باید کشاورزان در بخش استفاده از سم و کود، به سازگاری با محیط زیست دقت لازم را داشته باشند، چرا که سازمان نمی‌تواند نسبت به این مسئله بی‌تفاوت باشد.

کیخا همچنین در مورد درخواست سازمان محیط زیست از برخی کشورها برای باز فرستادن فسیل‌ها، اظهار کرد: من به مسؤلان و کارشناسان محیط زیست تاکید کردم که قبل از آنکه بخواهیم عجولانه اقدامی در راستای فسیل‌ها انجام دهیم، باید بررسی‌های دقیق صورت گیرد و علاوه بر جانمایی دقیق، در صورت لزوم نیروها آموزش ببینند و این گونه نباشد که بدون بررسی همه جوانب، دست به چنین کاری بزنیم.

معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست همچنین در مورد مسئله جدایی میانکاله، عنوان کرد: نه تنها در میانکاله بلکه در هیچ کدام از زیستگاه‌ها، اعتقادی به جداسازی نداریم چرا که باید مدیریت یکپارچه‌ای وجود داشته باشد و نباید بنا به مرزهای سیاسی، مرزهای محیط زیستی را نیز تقسیم کنیم.

وی همچنین در مورد سرانجام طرح ادغام سازمان محیط زیست نیز گفت: به تعبیر من، این طرح خلاف قانون اساسی است چرا که بر اساس قانون، هر گونه فعالیت اقتصادی که موجب تخریب غیر قابل جبران محیط زیست شود، ممنوع است.. چگونه ممکن است که جهاد کشاورزی که خود هدایت‌گر فعالیت‌های اقتصادی است، بتواند حافظ محیط زیست باشد؟ و این طرح ادغام خلاف قانون اساسی و در تضاد با اصل 50 قانون اساسی است، چرا که نمی‌تواند دستگاهی که بالقوه می‌تواند مخرب زیستی باشد، ناظر هم باشد.

کیخا همچنین در مورد تشکیل وزارت منابع طبیعی، اظهار کرد: یکی از چالش‌های حفاظت از محیط زیست این است که این سازمان جزئی از دولت است و اگر بخواهیم حافظ باشیم، باید قدرت فرا قوه‌ای داشته‌ باشیم تا بتوانیم از محیط زیست دفاع کنیم.

معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست با اشاره به تهدیدات امنیتی که تخریب محیط زیست را می‌تواند به همراه داشته باشد، گفت: باید قدرتی به محیط زیست واگذار شود که همگان در برابر درخواست‌های این سازمان که در راستای حفاظت از محیط زیست است، سر فرود آورند نه اینکه وزارت نیرو به عنوان بخشی از دولت، سد بسازد و وزارتخانه‌ای دیگر جاده بسازد و به گزارش ارزیابی زیست محیطی نیز توجهی نکنند.

وی در مورد سرانجام جاده بافق که از منطقه حفاظت شده می‌گذرد، گفت: این کار یک اقدام ناثواب بود که متاسفانه شروع شد و در صدد آن بودند که با عبور از منطقه حفاظت شده، دسترسی جاده را آسان‌تر و مسافت‌ را کمتر کنند، اما سازمان خواستار توقیف آن شد؛ پس از آن نقشه احداث جاده سیروس‌آباد را مطرح کردند و هفته پیش از طریق یکی از خبرنگاران متوجه شدم که دوباره کارگران در این جاده مشغول فعالیت هستند اما در تماس با مدیرکل یزد، او منکر این قضیه شد و عنوان کرد که قرار است ماشین‌آلات از این منطقه خارج شوند اما همچنان جاده سیروس‌آباد به عنوان یک گزینه مورد تائید است.

کیخا همچنین در مورد سرانجام زاینده‌رود نیز گفت: یکی از ایرادات این است که برنامه‌های توسعه‌ای و تخصیص آب بدون در نظر گرفتن منابع زیست محیطی صورت می‌گیرد که متاسفانه در رابطه با زاینده‌رود نیز غفلت صورت گرفت و در بالادست زاینده‌رود، بدون ضابطه، کشاورزی و صنعت توسعه یافت و در حال حاضر نیز رودخانه خشک شده است.

معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست با بیان اینکه سازمان تلاش دارد که متولیان امر را به اهمیت توجه به منابع طبیعی سوق دهد، گفت: می‌توان به محیط زیست به عنوان یک سرمایه نگاه کرد و ما در راستای این هستیم که این را به تمامی افراد بقبولانیم.

در حاشیه این نشست خبری نیز کتاب «جانورشناسی» و «زمین‌شناسی ایران» توسط دکتر کیخا رونمایی شد.