حسین
موسویان عضو سابق تیم مذاکرهکننده هستهای در گفتگویی کوتاه با روزنامه
آرمان به مسئله حمید ابوطالبی و وضعیت کنونی توافق نهایی هستهای پرداخته
است.
مخالفت كنگره و سنای آمریكا با ویزای ابوطالبی در
شرایط حاضر خبر مهم رسانههای جهان است. با توجه به تجربه و دانش حضرتعالی
چرا آمریكا در شرایط حاضر كه گفتوگوهای هستهای برقرار است تصمیم گرفته
موضوع ویزای آقای ابوطالبی را پیش بكشد؟
به نظر من این یک مخالفت غیر منطقی و یک دردسر غیرضروری و
البته بیسابقه بود که کنگره آمریکا در مورد ویزای یک دیپلمات برای
ماموریت سازمان ملل وارد عمل شده و قانون به تصویب برساند. کنگره آمریکا از
توافقنامه هستهای ژنو به شدت عصبانی بود. تلاشهای زیادی کرد که در اجرای
آن اخلال کند. دو سه ماهی تنش سنگین بر سر این مساله بین کنگره و دولت
اوباما ادامه یافت که نهایتا مقاومت و قاطعیت اوباما و حمایت افکار عمومی
آمریکا موجب شد که کنگره عقبنشینی کند. موضوع آقای ابوطالبی فرصتی برای
کنگره بوجود آورد که تلافی کند زیرا موضوع گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی
در افکار عمومی این کشور یک مساله حساسی است. دولت اوباما هم نخواست که
این مساله تبدیل به یک چالش جدید با کنگره شود که افکار عمومی از کنگره
حمایت کند و او بازنده این بازی باشد. چند ماه دیگر انتخابات کنگره انجام
میشود و دو طرف برای جلب افکار عمومی تلاش میکنند.
آیا تنش جدید بر مسیر گفت و گوهای هستهای ایران و 1+5 تاثیر میگذارد؟
هر دو دولت ایران و آمریکا مایل نیستند که مذاکرات
هستهای تحت تاثیر مسائل جدید قرار گیرد. تهران و 6 قدرت جهانی عزم جدی
برای رسیدن به یک توافق جامع و نهایی هستهای را دارند.
چالش جدید در حالی است كه آقای ظریف نسبت به آینده
مذاكرات خوشبین است. به نظر شما تنظیم پیشنویس توافقنامه هستهای در ماه
آتی را چه چالشهایی تهدید میكند؟
هم آقای ظریف و هم 6 قدرت جهانی نسبت به مذاکرات خوشبین و
امیدوارند. من فکر میکنم که دو طرف مذاکرهکننده درک کردهاند که حداکثر
امتیازاتی که باید بدهند و میتوانند بگیرند، چیست. هر دو طرف یعنی ایران و
1+5 آمادهاند تا توافق نهایی را ظرف دو سه ماه تمام کنند. اما واشنگتن و
تهران هر دو بیشتر نگران مشکلات و مخالفتهای داخلی هستند در عین حال برخی
از كشورهای عرب و رژیم صهیونیستی، مرتب بنزین روی آتش مشکلات داخلی تیم
مذاکرهکننده آمریکایی میپاشند.
به عقیده من و بسیاری از تحلیلگران آقای
ویلیام برنز نفر دوم وزارت خارجه آمریکا نقش کلیدی در پیشبرد مذاکرات داشته
است. به هر حال واقعیت این است كه آقای برنز میخواهد در مهر ماه بازنشسته
شود. امیدوارم که توافق نهایی تا آن موقع حاصل شده باشد چرا كه غیبت نفر
دوم وزارت خارجه آمریكا میتواند بر روند گفتوگوها موثر باشد. به هر حال
امیدوارم تا آن موقع توافقنامه هستهای میان ایران و 6 قدرت جهانی حاصل شده
باشد.
همانطوركه بهتر میدانید از جمله این چالشها آماده
كردن متن توافق پیشنهادی و توافق بر سر جملات و كلمات كلیدی آن است، ممكن
است دو طرف برداشتهای متفاوتی از توافقنامه پیشنهادی داشته باشند. متن
توافقنامه پیشنهادی باید چگونه باشد تا دو طرف بتوانند به توافق برسند؟ و
به نظر شما مهمترین چالش میان ایران و 6 قدرت جهانی بر سر چیست؟
از نظر من کلیات توافق نهایی بر چهار اصل استوار خواهد بود:
1)پذیرش غنیسازی در داخل خاک ایران از سوی قدرتهای جهانی
2)رفع تدریجی تمامی تحریمهای یکجانبه و چندجانبه از سوی قدرتهای جهانی
3) پذیرش بازرسیهای مورد درخواست آژانس بینالمللی انرژی اتمی از سوی ایران و
4)پذیرش محدودیتهایی در مورد سطح و ظرفیت غنیسازی وآب سنگین توسط ایران.
در عین حال «جنگ جملات» در توافقنامه نهایی در پیش روی مذاکرهکنندگان هستهای ایران و قدرتهای جهانی است.