پایان استرس در بازارها

دنیای اقتصاد - وضعیت بازارهای کلیدی پس از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها نشان می‌دهد این بازارها در نخستین روز، وضعیت بدون استرسی را پشت‌سر گذاشتند. به طوری که روند مثبت بازار سهام که از هفته گذشته آغاز شده با وجود اصلاح قیمت‌ها اوج گرفت و بازار ارز هم دیروز را بدون نوسان سپری کرد. روز گذشته شاخص کل بورس بالاترین رشد خود در چهار ماه گذشته را تجربه کرد. قیمت دلار نیز، تقریبا معادل نرخ روز پنج‌شنبه بود. برخی کارشناسان روند دیروز را به معنای از بین رفتن استرس شکل گرفته در بازار به دلیل عدم قطعیت قبل از تعدیل قیمت‌ها توصیف می‌کنند. از سوی دیگر این روند نشان می‌دهد برخلاف پیش‌بینی‌های بدبینانه، اصلاح بهای انرژی در اقتصاد ایران موجب بی‌ثباتی بازارها نمی‌شود و حتی واقعی شدن قیمت‌ها، می‌تواند به کارآیی بهتر بازارها منجر شود. نکته دیگر اینکه اصلاحات قیمت‌های انرژی در فاز دوم زمانی انجام شد که نرخ تورم روند کاهنده دارد و به استناد گزارش‌های بین‌المللی، اقتصاد ایران در حال خروج از رکود است. علاوه‌‌بر این گشایش‌های رخ داده در حوزه سیاست خارجی نیز از عدم قطعیت‌ها کاسته است. عواملی که می‌تواند با کاستن از ابهام‌ها جهت حرکت سرمایه‌گذاری را روشن‌تر از قبل نشان دهد.

بزرگ‌ترين رشد بازار سهام در سال 93 رقم خورد
شتاب بورس با بنزين هزار توماني
گروه بورس- هديه لطفي: بزرگ‌ترين رشد بورس اوراق بهادار تهران در حدود 4 ماه گذشته، ديروز با افزايش 1423 واحدي شاخص كل معادل 87/1 درصد در حالي رقم خورد كه طي فروردين زيان 1/6 درصدي بازار به ثبت رسيده است. با احتساب رقم ديروز، رشد شاخص در ارديبهشت ماه به 3/4 درصد رسيده كه حكايت از آغاز روند صعودي بازار دارد. ديروز شاخص بالاخره ركورد 77 هزار واحدي خود را پس گرفت و به 77 هزار و 404 واحد رسيد. به اين ترتيب تنها 2 درصد از زيان 93 بازار باقي مانده كه با فرض روند كنوني، بايد روز دوشنبه، بازار به بازدهي مثبت سال جديد وارد شود.
بررسي‌هاي «دنياي‌اقتصاد» نشان مي‌دهد به‌رغم انتشار اخبار مختلف از اثرگذاري افزايش قيمت حامل‌ها بر بازار، روند بورس تهران روز گذشته اميدواركننده بود و اين مساله بار ديگر مويد تحليل گذشته فعالان بازار از عدم اثرگذاري فاز دوم هدفمندي بر بازار سرمايه است. در اين ميان به گزارش دنياي اقتصاد، حضور صندوق توسعه بازار سرمايه و تصميم دولت براي حمايت از بازار از يكسو و كاهش نرخ سود سپرده‌هاي بانكي توسط بانك مركزي از سوي ديگر، موجب بازگشت انگيزه و اميد به بورس و تشكيل صف‌هاي خريد در چند روز گذشته شد. در اين ميان نه تنها اجراي رسمي فاز دوم هدفمندي يارانه‌ها با افزايش نرخ حامل‌هاي انرژي بازار را منفي نكرد، بلكه به رشد هر‌چه بيشتر شاخصه‌هاي كليدي منجر شد كه در نهايت رشد 8/1 درصدي در كارنامه بورس به ثبت رسيد. البته در اين ميان نبايد حضور حقوقي‌هاي فعال در بازار را ناديده گرفت كه اين روزها در نقش خريدار به حمايت از بازار پرداخته‌اند. ديروز نشست رئيس كل بانك مركزي با مديران بانكي براي ساماندهي نرخ‌هاي سود سپرده بانكي بين 10 تا21 درصد خبري بود كه بر بازار اثر داشت. بر اين اساس در معاملات اولين روز هفته قيمت سهام شركت‌ها افزايش پيدا كرد و شاخص بورس تهران با رشد 1423 واحدي به كانال 77 هزار و 404 واحدي برگشت. با اين اتفاق شاخص بورس تهران معادل 8/1 درصد رشد كرد و بازدهي بازار سرمايه از منفي 8/3 درصد به منفي 2 درصد رسيد. افزون بر اين رشد روز گذشته در حالي است كه شاخص كل از دي ماه سال گذشته تاكنون شاهد اين ميزان رشد نبوده و طي اين مدت بيشترين افزايش شاخص در تاريخ 23 دي‌ماه سال 92 و به ميزان 1708 واحد معادل 2 درصد بوده است. در بازار ديروز نمادهاي خودرويي و توليدي كه با خبر تخصيص ارز مبادله‌اي با افزايش قيمت همراه شده‌اند، بيشترين تاثير مثبت را بر شاخص داشتند و همچنين شركت‌هاي پالايشي، پتروشيمي و بانك‌ها نيز با صف خريد خود در اين رشد بي‌تاثير نبودند، به طوري‌كه نمادهاي پالايشگاه بندرعباس، فولاد مباركه، تاپيكو، بانك ملت، پاسارگاد، فولاد خوزستان، سرمايه‌گذاري اميد، صندوق بازنشستگي، پتروشيمي پرديس، ملي مس، توسعه ملي، پتروشيمي شازند، ايران خودرو و بانك پارسيان بيشترين تاثير را در رشد شاخص بورس گذاشتند.

عوامل رشد بازار چيست؟ 

مدير عمليات كارگزاري آگاه، معتقد است، اگر به صورت ساده سه عامل سود تقسيمي، نرخ رشد سودآوري شركت‌ها و نرخ بازده مورد انتظار (همان عوامل مدل گوردن) را مبناي ارزش‌گذاري قرار دهيم، بدين ترتيب 2 عامل اول ارتباط مستقيم با قيمت و عامل سوم تاثير معكوس بر قيمت‌ها دارند و اين موارد مي‌تواند منجر به واكنش در بازار سرمايه شود، اما بازار نشان داد افزايش قيمت حامل‌هاي انرژي نقش چندان بسزايي در بازار سرمايه نداشته و نخواهد داشت. حسين صالحي در گفت‌وگو با دنياي اقتصاد‌، به بررسي عوامل موثر در رشد اخير بازار سرمايه پرداخت و گفت: مهم‌ترين عامل اخباري مبني بر كاهش سود بانكي به عنوان نرخ سود بدون ريسك و كاهش آهنگ رشد تورم به عنوان مبناي نرخ بازده مورد انتظار است كه سبب افزايش جذابيت بورس و رشد P/E و قيمت سهام مي‌شود. 

وي نزديكي به فصل مجامع، تقسيم سود بالا و نسبت قيمت به درآمد پايين بسياري از سهام و همچنين شرايط خوب سياسي بين‌المللي كه احتمال توافق مذاكرات و بهبود شرايط اقتصادي را نويد مي‌دهد، از ديگر عوامل موثر در رشد بازار سرمايه دانست و ادامه داد: اخبار بنيادي از صنايع و شركت‌ها به عنوان مثال افزايش قيمت دلار براي صنايع صادراتي، افزايش قيمت برق و دريافت مطالبات پيمانكاران مانند مپنا، اختصاص ارز اتاق مبادلاتي براي واردات قطعات خودرو، شفافيت بيشتر در نرخ خوراك پالايشگاهي‌ها و پتروشيمي‌ها افزايش قيمت سيمان، مشخص شدن زواياي اجراي مرحله دوم هدفمندي يارانه‌ها... نيز در اين شرايط موثر بوده است. اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه اظهارات خود افزود: شاخص بازار از زمان اوج خود حدود 18 درصد افت داشته كه بسياري از سهام كه افراد خرد بيشتر درگير آنها بودند، ريزشي در محدوده 25 الي 50 درصد نيز داشته است و در اين شرايط بازار بيشتر نياز به يك شوك داشت؛ چون به اعتقاد بسياري از تحليلگران تكنيكال شاخص تا محدوده 68 تا 72 هزار بايد ريزش داشته باشد. صالحي ادامه داد: جلسه وزير اقتصاد با بانك‌ها و حمايت از بازار سرمايه از طريق صندوق توسعه سبب شد تا حدي با بازگشت اعتماد به معامله‌گران واكنش به عوامل بنيادين فوق نيز سريع‌تر صورت گيرد و افرادي كه منتظر ريزش بيشتر بودند، مجبور به خريد شوند و با كاهش سود بانكي بخشي از نقدينگي كه كوتاه‌مدت به سمت بازار پول رفته بود به بازار سرمايه بازگردد در واقع بخشي از اين رشد اخير ناشي از افت بيش از حد بسياري از سهام و بخشي ديگر ناشي از عوامل بنيادي بوده است و در عين حال كه دورنماي بازار به‌خصوص باتوجه به شرايط پيش روي اقتصادي مثبت است، توصيه به سرمايه‌گذاري و نگهداري سهام بنيادي مي‌شود. وي خاطرنشان كرد: به هرجهت رشد سودآوري شركت‌ها در سال 93 مانند سال 92 نخواهد بود، اما معاله‌گران بايد با ديد سرمايه‌گذاري بلندمدت‌تر، نگاهي منطقي به بورس و بازده مورد انتظار خود داشته باشند.

 ديروز نماد معاملاتي معدني و صنعتي چادرملو پس از چند روز توقف و پس از اعلام سود عملكرد سال مالي 92 با 28 درصد تعديل مثبت با نوسان مثبت 10 درصدي قيمت به بازار بازگشت و همين امر موجب تاثير 172 واحدي بر شاخص شد؛ در اين راستا گروه سنگ‌آهن با صف خريد نمادهاي خود مواجه شد. ديگر ليدرهاي بازار نيز از جمله «شبندر» با 5/133 واحد، «فولاد» با 117 واحد و «تاپيكو» با 8/104 واحد، بيشترين تاثير مثبت را بر شاخص داشتند. همچنين اخبار منتشر شده ديروز با اعلام تعرفه 71/58 ريالي مخابرات توسط وزارت ارتباطات، اين نماد نيز با افزايش 5/1 درصدي قيمت به كار خود ادامه داد. اين نماد تاكنون 8/13 واحد تاثير مثبت بر شاخص داشته است. همچنين نماد تاپيكو در حالي با 4 درصد نوسان مثبت بازگشايي شد كه پرحجم‌ترين صف خريد را به خود اختصاص داد؛ صف خريد مزبور به 58 ميليون سهم رسيد.  اين در حالي است كه با توجه به قطعيت معامله پتروشيمي پارس توسط شركت نفت و گاز پارسيان و شركت سرمايه‌گذاري غدير نماد اين دو مجموعه براي مشخص شدن ابعاد مختلف آن و تاثير اين امر بر روي سودآوري شركت‌هاي مذكور بسته شد؛ خريد 40 درصد از سهام شركت پتروشيمي پارس توسط «وغدير» و «وپارسان» به‌طور مشترك انجام گرفته است كه 20 درصد آن مربوط به سرمايه‌گذاري غدير است، بنابراين با توجه به قطعيت اين معامله، نماد‌هاي معاملاتي مزبور براي برآورد تاثير احتمالي بر سود هر سهم بسته شد. به اين ترتيب در بازار ديروز بيش از 475 ميليون سهم به ارزش 176 ميليارد تومان مورد معامله قرار گرفت و ارزش بازار سرمايه نيز به 375 هزار ميليارد تومان افزايش يافت.