روزنامه روسی ایزوستیا نوشت: همزمان
با اعمال تحریم ها از سوی وزارت امور خارجه امریکا علیه شرکت های صنعت
فضایی، شرکت «روس کوسموس» در زمینه فعالیت در امور فضائی، سند مربوط به
توسعه همکاری ها با سازمان هوا و فضای ایران را امضا کرد.
به گزارش «تیک» Tik.ir، روسیه در پاسخ
به تحریم های اعمالی از سوی امریکا علیه شرکت های صنعت فضائی، آماده است
تا به طور اساسی همکاری خود با ایران را توسعه دهد.
براساس خبرهای رسیده
برای نشریه «ایزوستیا»، شرکت «روس کوسموس» برای همکاری با سازمان هوا و
فضای ایران، با این کشور به توافق رسیده است و اینجا از فهرست بلند و
بالایی از رویکرد همکاری ها سخن در میان است: از پرتاب ماهواره های ایرانی
با کمک موشک های روسی گرفته تا آموزش فضانوردان ایرانی در پایگاه آموزش
فضانوردان در شهرک زوزدا، در حومه شهر مسکو.
یک منبع بلند پایه در شرکت
«روس کوسموس» به نشریه «ایزوستیا» گفت: «پروتکل همکاری در روز 10 ماه آوریل
در تهران و براساس نتایج حاصل از پنجمین نشست کار گروه مشترک روسیه –
ایران در زمینه هوا و فضا امضا شد. از طرف روسیه، آناتولی شیلووی، رئیس
سازمان هوا و فضا، و از طرف ایران، حمید فاضلی، سرپرست سازمان فضائی، این
پروتکل را امضا کردند.
همکاران ایرانی در وهله نخست، علاقمند کار سیستم
سنجش و کنترل از راه دور می باشند: آنان می خواهند تصاویر گرفته شده توسط
ماهواره های روسی را خریداری کنند و همچنین خواهان ساخت سیستم داخلی سنجش و
کنترل از راه دور به یاری شرکت های روسی هستند. از متن پروتکل امضا شده
که نسخه ای از آن در اختیار نشریه «ایزوستیا» قرار گرفته، چنین بر می آید.
در این پروتکل آمده است: «طرف روسی نمونه هایی از تصاویر گرفته شده توسط
ماهواره «رسورس – دک» و «رسورس – پ» را در اختیار طرف ایرانی قرار خواهد
داد».
ماهواره فضائی «رسورس – دک» از قدرت تصویربرداری از زمین در سطح
وضوح بسیار بالایی برخوردار است: دستکم یک متر مربع در هر پیکسل بصورت تک
رنگ و نیز 6/1 – 8/1 متر مربع در هر پیکسل در سه رنگ . ماهواره مدرن تر
«رسورس – پ» از قدرت تصویر برداری جزئی تر – دقیقتر از زمین، در اندازه 70
سانتی متر در هر پیکسل به صورت تک رنگ برخوردار است.
از متن این پروتکل
چنین بر می آید که ایرانی ها خواهان دریافت مستقل اطلاعات از «منابع»، با
استفاده از تجهیزات مستقر در خاک خود می باشند. در این پروتکل آمده است:
«طرف روسی به طرف ایرانی اطمینان داده است که برای ارسال اطلاعات ماهواره
ای به ایستگاه های مستقر در کشورهای خارجی، به طور مستقیم از طریق ماهواره
های سیستم سنجش و کنترل از راه دور، کمترین مانع غیر قابل رفعی وجود
ندارد».
احتمال دارد که همکاری در عرصه سیستم سنجش و کنترل از راه دور
با ایران، توسعه بیشتری یابد: در این سند، از امکان طراحی، ساخت و پرتاب
ماهواره های سنجش و کنترل از راه دور سخن گفته شده است. در این سند اشاره
شده است: « روسیه یک سیستم فضائی مبتنی بر ماهواره سنجش و کنترل از راه دور
با وضوح 2-5/1 متر مربع و همچنین اطلاعاتی در خصوص ماهواره «بااومانتس –
2» را به ایران ارایه کرده است. طی یک ماه، طرف روسی طرح های قرادادهای
مربوط را نیز ارائه خواهد کرد».
ریز ماهواره پژوهشی و علمی – آموزشی
«بااومانتس – 2» برای پیشبرد مسایل تحقیقاتی و آموزشی و طراحی تکنولوژی های
فضائی پیش بینی شده است. قرار است، در ماه ژوئن سال جاری، این ماهواره به
یاری موشک «سایوز – 2 -1 ب» به فضا پرتاب شود.
در این پروتکل همچنین از
امکان ساخت ماهواره مخابراتی برای ایران در مدار ثابت سخن گفته می شود –
طرف روسی موظف است طی یک ماه، پیشنهادات خود را در این رابطه مطرح کند.
روسیه همچنین در خصوص پرتاب ماهواره های ایرانی به مدار زمین توسط موشک های
خود اعلام آمادگی کرده است.
در روز 8 ماه اوت سال 2013 میلادی، ایران
اعلام کرد که برای نخستین بار در تاریخ این کشور، پروژه سفینه فضائی به
پایان رسیده است و متخصصانی از دانشگاه خواجه نصر الدین طوسی این پروژه را
اجرا کرده اند. خبرگزاری «ایسنا» ایران خبر داد که این سفینه فضائی به
همراه سه فضانورد می تواند طی چند ساعت در مدار نزدیک، کره زمین را دور
بزند. ایران علاقمند آموزش فضانوردان خود در روسیه است. در توافقنامه
منعقده میان شرکت «روس کوسموس» و طرف ایرانی گفته شده است: «طرف ایرانی در
خصوص آموزش فضانوردان خود در روسیه در خواست خود را آماده می کند. طرف روسی
نیز آماده است تا طی چند ماه، پیشنهادات خود را در این خصوص ارایه کند».
شایان
ذکر است که فضانوردان امریکایی از «ناسا» نیز برای آموزش در مرکز آموزشی
فضانوردان اعلام آمادگی کرده اند – این امر برای آنان ضروری است. زیرا، در
این مرکز آنان به سفینه فضائی «سایوز» دسترسی خواهند داشت. باید گفت که
احتمال دارد فضانوردان ایرانی و امریکایی در یک محیط فعالیت کنند.
در سفارت ایران در مسکو، به پرسش های نشریه «ایزوستیا» در این خصوص پاسخی داده نشد.
آلگ
اوستاپنکو، رئیس شرکت «روس کوسموس»، در خصوص همکاری های متقابل با ایران
مختصرا چنین گفت: «مذاکرات با بسیاری از مسئولین در جریان است».
از
اواسط سال های 2000 میلادی، گفتگو پیرامون طرح کلی توسعه همکاری ها میان
روسیه و ایران در جریان بوده است، تا این که اخیرا در خصوص بسیاری از
رویکردها توافق نهائی حاصل شد. امضای پرتکل میان سازمان هوا و فضای روسیه
با ایران، با اعمال تحریم های وزارت امور خارجه امریکا مصادف شده است. این
تحریم ها، برای شرکت های روسی دسترسی به فن آوری امریکایی و از جمله، سیستم
های دو منظوره را ممنوع می کند.
به اعتقاد ایوان موئیسیف، مدیر علمی
انستتوی سیاست فضائی، احتمال دارد که آمادگی روسیه برای مساعدت به ایران در
ساخت سیستم سنجش و کنترل از راه دور، به هیچ وجه باب طبع امریکا نباشد:
سیستم
سنجش و کنترل از راه دور – سیستمی است دو منظوره و با توجه به رژیم تحریم
های اعمالی علیه ایران، بدون تردید، امریکایی ها به این مساعدت واکنش تندی
نشان خواهند داد.
موئیسیف در ادامه می گوید که در آینده، برقراری روابط با ایران در عرصه فضائی، برگ برنده ای در مذاکرات با امریکا خواهد بود :
در
اوایل سال های 1990 میلادی، ما توافق کردیم که فناوری موشکی خود را در
اختیار هند قرار ندهیم. و به جای آن، متخصصانشان را آموزش دادیم. در آن
ایام، در ازای آن، امریکایی ها اجازه دادند تا ماهواره های امریکایی به
پایگاه های فضائی ما دسترسی پیدا کنند.
دیمیتری پایسون، مدیر علمی مرکز
فضائی «سکولکووو»، معتقد است که گمان نمی رود، قرابت با ایران در عرصه
فضائی، به بهانه ای بدل شود برای بروز اختلافات با امریکایی ها:
در
مجموع، روند توسعه همکاری ها در عرصه فضائی با سیاست خارجی کشور مرتبط است.
گمان نمی رود که همکاری علمی – فنی و همکاری در عرصه فضائی به شدت با
رویکردهای جمعی متمایز باشد. از این رو، قرابت با ایران را می توان به
عنوان چرخش جمعی سیاست خارجی روسیه به سمت شرق تعبیر کرد. و اما، من در متن
پروتکل امضا شده با سازمان هوا و فضای ایران از نقطه نظر ارسال تجهیزات
فنی به موضوع حساسی برنخورده ام. محرک های با انرژی بالا و یا فن آوری
پرتاب ماهواره ها به فضا می توانند از این دست باشند. اگر در خصوص این دو
موضوع سخن می رفت، درآن صورت همکاری با ایران بسیار تحریک آمیزتر می
شد.
