خاطره هاشمی از عربستان و سفر خیبر

آیت الله هاشمی رفسنجانی 16 سال قبل، طی سخنانی صریح در اجلاس غدیر تاکید کرد: روح غدیر در هدایت جهان اسلامی و جلوگیری از تفرقه است.

هاشمی در ادامه افزوده بود: امروز دنیایی نیست که بگوییم فقط تشیع و به تنهایی بتوانیم خود را حفظ کنیم. مالکی، حنفی و سایر فرق نمی ‏توانند به تنهایی دنیای اسلام را اداره بکنند. با هماهنگی می‏ شود به مسایل اختلافی پاسخ داد. با اسناد و مدارک و چیزهایی که وجود دارد، قابل حل است. مقدار مربوط گذشته است. نباید باعث تفرقه ما باشد. مقداری مربوط به آینده است. آنها باید مورد توجه باشد و مسائل روز حل بشود.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آیت الله هاشمی رفسنجانی ، در گزیده سخنان ایشان در سال 1377 آمده است: ارتباطات دنیای اسلام باید به دور از درگیری ها، فحاشی‏ ها و اهانتها و تحقیرها و خودبینی‏ ها باشد. امروز از گذشته بهتر است. اما هرچه به طرف جلو می ‏رویم، باید امیدوار باشیم که وضع ما بهتر باشد.

من در همین سفر عربستان معلوم است، شما همه می ‏دانید دنیا اینجور تصور دارد که آنجا فرقه وهابیت برای مبارزه با تشیع و اهل بیت(ع)، مرکز هستند. یعنی الان تصور این است. در ذهن خیلی ‏ها آنجا جز کانون اختلاف نیست.

من در خطبه ‏های نمازجمعه هم گفتم. در خیبر که رفتم، وضع را این‏طور ندیدم. در خیلی از جاهای عربستان که رفتم، وضع را این‏طور ندیدم. زمینه خیلی روبه خوبی است. خیلی رو به تفاهم می ‏رود.

در شهر خیبر، در مراسم رسمی استقبال از هیأت ما، رئیس شهر یا شهردار یا مسئول دیگری یا استاندار -نمی‏دانم که بود- در سخنرانی خیرمقدم، محور سخنانش فضائل علی ‏‏ابن‏ ابیطالب(ع) بود. وقتی که ما می ‏بینیم آنجا که تصور ما این است که بین ما و آنها تضاد است، می‏توانند بر محوری مثل علی ‏ابن ‏ابیطالب(ع) تکیه بکنند، جای امیدواری است. داستان فتح خیبر را گفت و حدیث معروف «لاتی انّ لایترقدّ رجلاً یحب الله و یحبهُ و یحب الله و رسوله و یحبهُالله و رسوله، کراراً و فراراً» را خواند.

آنجا جمع رسمی سران کشور عربستان بود. قضات بودند، نظامی ها بودند. حرس ‏الوطنی ‏ها بودند. روسای کشوری بودند، صداوسیمای آنها بود. فیلم می‏ گرفتند. از روی کاغذ می‏ خواند. چیزی نبود که بگوییم تصادفی بود یا بگوییم احساساتی شد و چیزی گفت. حتی توضیح داد و گفت آن روز چشم علی ‏بن‏ ابیطالب(ع) مریض بود و هیچ کس فکر نمی‏ کرد که مصداق این وعده پیغمبر(ص)، علی(ع) باشد. شب وقتی که اصحاب پیغمبر(ص) چندبار رفتند و شکست خوردند و برگشتند، پیغمبر(ص) فرمودند: فردا پرچم را به کسی می ‏دهم که دیگر برنمی‏ گردد و فتح می‏ کند. چون چشم علی(ع) آسیب دیده بود، همه فکر می‏کردند سردار دیگری این افتخار را خواهد داشت. پیغمبر(ص)، علی(ع) را احضار کرد. همه چشم ها ناظر بود که چه کسی می‏ آید؟. علی (ع) آمد و رفت و آن پیروزی را برای مسلمانان محقق کرد و قلعه خیبر را گشود.

ببینید در مرکز جایی که ما فکر می‏ کنیم حکومت متعصب وهابی است، در یک جلسه رسمی اینگونه علی ‏ابی ابیطالب(ع) به استناد روایت تمجید می‏شود. مقام علی(ع) را مشخص می‏ کند. معلوم است که می‏توانیم سر مسائل مهم تاریخی و فرهنگی و عقیدتی بنشینیم و با هم بحث بکنیم. بحث اینکه خلیفه اول چه کسی بود؟ چه کسی می ‏بایست باشد؟ برای ما کارساز نیست. الان بحثی که کارساز است این است که الان دنیای اسلام را بر چه محوری اداره بکنیم. الان باید بدانیم برنامه فرهنگی و عقیدتی چه باشد. الان باید بدانیم با چه محتوایی باید زندگی خود را اداره بکنیم و دنیای خود را بسازیم. آن محتوا، قرآن است. قرآن که از حدیث فتح خیبر روشن‏ تر است. سنن روشن حضرت رسول(ص) است. سنن صحابه‏ های متعدد و مقبول فرقین هستند که می‏توانیم با آنها متحد بشویم و روح غدیر را که هدایت جهان اسلامی و جلوگیری از تفرقه است، بدست بیاوریم و همه وارد منطقه حوض کوثر موعد بشویم و اسلام را از این سرچشمه عظیم الهی سیراب بکنیم.

ما هرچه در تاریخ به طرف جلو می ‏رویم تعصب، تنگ‏ نظری و تحجر ضعیف‏ تر می‏شود و تعقل‏ ها و سعه ‏صدرها و منطق و استدلال قویتر می ‏شود. اگر شیاطین بگذارند و اگر اهل فکر و دلسوزان امّت وارد میدان بشوند، می ‏شود امیدوار بود که به تدریج و مرحله به مرحله دنیای اسلام را جلو ببریم. ابزارش همین کنفرانسهای اسلامی، همین رفت‏ و آمدهای اسلامی، ارتباطات دانشگاهها، علماء و این مراکز هست و موانع آن اظهارات غیرعاقلانه و تفرقه افکنانه ‏ای است که در هر یک از فرقه‏ ها و مذاهب آدم های نادانی پیدا بشود و می‏ گویند و آدمهای دلسوز و مخلص اما کوتاه ‏بین و بی ‏اطلاع از حقایق ممکن است مزاحمت درست کنند. تفرقه درست کنند. ما باید کمک کنیم. امروز دنیایی نیست که بگوییم فقط تشیع و به تنهایی بتوانیم خود را حفظ کنیم. مالکی، حنفی و سایر فرق نمی ‏توانند به تنهایی دنیای اسلام را اداره بکنند. با هماهنگی می‏ شود به مسایل اختلافی پاسخ داد. با اسناد و مدارک و چیزهایی که وجود دارد، قابل حل است. مقدار مربوط گذشته است. نباید باعث تفرقه ما باشد. مقداری مربوط به آینده است. آنها باید مورد توجه باشد و مسائل روز حل بشود.