پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : حدود يك ماه از آخرين دور مذاكرات ايران و 1+5 ميگذرد و ما اكنون در آستانه چهارمين دور از مذاكراتي هستيم كه دو طرف بر آن نام «مذاكرات براي رسيدن به توافق جامع هستهاي» نهادهاند. در خلال يك ماه گذشته كارشناسان دو طرف با يكديگر مذاكرات فشردهاي داشتند كه در چند روز گذشته، آخرين دور آن به پايان رسيده است. در اين مدت آژانس با بازرسيهاي از پيش برنامهريزي شده درصدد راستيآزمايي اقدامات و فعاليتهاي ايران برآمده است.
آژانس در گزارشات متعدد اعلام كرد كه ايران بر اساس توافقهاي پيشين به خوبي به مسئوليت و وظايف خود عمل كرد و همچنين كارشناسان دو طرف در خلال گفتوگوهاي خود بارها از مفيد و سازنده بودن مذاكرات ياد كردند. شواهد و قرائن نشان ميدهد مذاكرات در مسيري رو به جلو در حركت است و اظهار اميدواريها خود نشانگر اين ارزيابي است که اگر چه به نظر ميرسد براي رسيدن به توافق جامع بايد پايدار هم بود اما مسير همواري در اين راه پيموده شده و اكنون در آغاز راهي پرفراز و فرود و چالشبرانگيز، قرار داریم.
گزارشهاي آژانس ثابت ميكند كه جمهوري اسلامي ايران بر آنچه تا كنون ادعا ميكرد صادق و البته شفاف بوده است. بنابراين لازم است گروه 1+5 اين يافتهها را بدون هيچ گونه سياسي كاري در ارزيابيهاي خود مورد توجه قرار دهد. مذاكرهكنندگان ایران در چند دور مذاكره خود با حمايت و پشتيباني قاطع داخلي توانستهاند در حد امكان با تمام قدرت از منافع كشور دفاع كنند. صرفنظر از برخي نقدها كه در جوامع آزاد موضوع عجيبي نيست، ساير گروهها و گرايشها از مجموعه مذاكرات حمايت ميكنند. به يك معنا ميتوان گفت مجموعه نيروها و علاقهمندان و دلسوزان به انقلاب با حمايت خود و البته راهنمايي و در برخي موارد گوشزد كردن برخي نكات از تيم مذاكره كننده هستهاي حمايت كامل میکنند و گروه1+5 بايد به اين موضوع مهم توجه كند و آن را در گفتوگوهاي آتي خود مد نظر قرار دهد كه برخي اتفاقات موجب میشود كارشناسان نتوانند با اطمينان كامل از آينده مذاكرات سخن بگويند.
از جمله اين اقدامات اظهارات مقامات آمريكايي، برخي تهديدهاي مقامات اروپايي به تحريمهاي بيشتر و همچنين سفر اخير خانم رايس به همراه هياتي كه در آن خانم وندي شرمن نيز حضور داشت به سرزمينهاي اشغالي بود. بيترديد اين موارد از نكاتي است كه بايد در يك تصوير بزرگ مدنظر قرار داد. به هر روي وقتي آقاي اوباما و برخي مقامات اروپايي از ايران ميخواهند كه دست به يك انتخاب دشوار بزند قاعدتا نبايد انتظار داشته باشند كه اين انتخاب دشوار صرف نظر كردن جمهوري اسلامي ايران از حقوق هستهاي و مشروع خود باشد. در مقابل به جاي دعوت ايران به يك انتخاب دشوار به سادگي ميتوانند با يك انتخاب آسان خود را از مخمصهاي رهايي بخشند كه يك دهه پيش مسبب اصلي آن بودند. مذاكرات پيش رو از آن جهت مهم است كه ميتواند پاياني باشد بر گرداب 10ساله 1+5 .
اين گرداب محصول القائات گروههاي معارض و رژيم صهيونيستي است و اكنون اين فرصت گرانبها فراهم آمده تا 1+5 خود را از اين مخمصه برهاند و بتواند از ظرفيتهاي جمهوري اسلامي ايران در ابعاد سياسي، اقتصادي و امنيتي بهرهمند شود. به هر حال كشورهاي اروپايي و حتي آمريكا كه تصور ميكردند ميتوانند با همراهي و پشتيباني چند كشور منطقه، دولت بشار اسد را سرنگون كنند اكنون به درستي تحليل و پيشبيني جمهوري اسلامي ايران كه از ابتداي ماجرا، آمريكا و اروپا را به توجه به واقعيتهاي ميداني سوريه دعوت ميكرد پي بردهاند.
در شرايط فعلي آنچه براي آمريكا و غرب باقي مانده هزينه سنگين، نااميدي و تا حدود زيادي رسوايي نزد افكار عمومي جهان است. پيشرفت در مذاكرات جامع هستهاي و رسيدن به يك تفاهم پايدار اين مزيت را براي گروه 1+5 دارد كه بتواند نقش مثبت خود را در منطقه و در همكاري با كشورمان ايفا كند. از ديگر سو اوضاع اوكراين به گونهاي است كه اكنون اولويت جدي كشورهاي اروپايي و آمريكايي است و در كنار مشكلات اقتصادي اين معضل امنيتي دردسر اصلي اعضاي 1+5 است.
کشورهای 1+5 بايد اولويتبندي مشخصي از مشكلات خود تعريف و طراحي كنند. ضمن آنكه توفيق در اين مذاكرات براي ايران بيش و پيش از هر موضوعي اثبات حقانيت جمهوري اسلامي ايران است. كشورمان در طول ساليان گذشته همواره بر شفافيت و صداقت در فعاليتها تاكيد ميكرد و البته همكاري اقتصادي، صنعتي، تجاري و بازرگاني در ذيل اين توفيق قابل وصول است. گروه 1+5 فتواي رهبري را به عنوان سنگ محك جمهوري اسلامي ايران باید در مذاكرات خود مورد توجه قرار دهد و از آن به عنوان سرمايهاي بزرگ استفاده كند. آنچه براي آمريكا و اروپا يا به عبارتي 1+5 باقي ميماند يك انتخاب ساده است و آن پذيرش حقوق هستهاي است.
سران كشورهاي غربي به خوبي ميدانند كه جمهوري اسلامي ايران در پي ساخت و توليد سلاح هستهاي نيست. مسئولين کشورمان بارها اعلام كردهاند كه سلاح هستهاي براي ايران امنيت نميآورد و اين را با علم و آگاهي از شرايط بينالمللي و روابط حاكم بر آن اعلام كردهاند و قطعا اين ادعا شعار تبليغاتي و توخالي نيست چنانكه اعضاي 1+5 بيش از سايرين از اين واقعيت آگاهند. بر اين اساس اگر اعضاي 1+5 به جاي دعوت ايران به يك انتخاب دشوار خود به يك انتخاب ساده كه پذيرش حق هستهاي جمهوري اسلامي است دست بزنند اين مذاكرات ميتواند با سرعت به نتيجهاي مطلوب و دلخواه طرفين برسد كه نتيجه آن يك معامله دو سر سود است بنابراين اعضاي 1+5 لازم است اين شجاعت را داشته باشند كه به شعار خود كه بدون تبعيض برخورد كردن با كشورهاي عضو انپیتی است، جامه عمل بپوشانند زيرا عقل سليم ميگويد يك انتخاب ساده به مراتب مفيد تر از يك انتخاب دشوار غيرعملي است.
* سخنگوي وزارت خارجه در دوران دولت اصلاحات/منبع: آرمان