محمد جواد ظریف در جدیدترین اظهارات خود پیرامون مذاکرات وین 5 گفته: طبیعت این مذاکرات این است که برخی از بازیگران این عادت را دارند که تلاش کنند تا روز آخر مواضع خود را حفظ کنند و روز آخر به آن باور برسند که لازم است مواضعشان تغییر کند. احساس می کنم طرف مقابل تلاش می کند مواضع حداکثری اتخاذ کند تا در طول مذاکرات به مواضع متعادل‌تری برسد، این روش برخی از طرف های مذاکره است که بنده خیلی به آن اعتقاد ندارم و آن را مفید نمی دانم.
به گزارش انتخاب، ظریف همچنین گفته: اگر توافق حاصل نشود هر دو طرف این حق را دارند که به
سیاست‌های قبل از توافق ژنو بازگردند و این شامل طرف ایرانی نیز می شود.
دکتر علی خرم استاد دانشگاه و مشاور وزیر خارجه ایران گفت: «ما از مذاکرات وین 5 این انتظار را داشتیم که بتواند بخش دیگری از اختلافات را حل کند و هر موضوع و مسئله ای از سوی 1+5 قابل تشخیص است مطرح شود تا برای همیشه به پایان برسد.»
وی ادامه داد: «لذا این انتظار را نداشتیم که با تدوین کامل برنامه جامع از مذاکرات وین 5 خارج شویم.»
وی افزود: «در وین 5 خیلی از موضوعات مطرح شد و در حدود یک و نیم صفحه از متن برنامه جامع به عنوان مقدمات نوشته شد و باقی آن موکول شد به اینکه طرفین با مذاکره بیشتر اختلافات دیدگاهی را کاهش دهند تا اینکه بتوانند باقی متن را در ادامه بنویسند.»
این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: «بنابراین وین 5 همان بود که انتظار داشتیم و مشکلی ایجاد نشد و در مجموع یک گام رو به جلو بود و ممکن است در وین 6 بخشی از کار پیش برود و در وین 7 بخش دیگری از موضوع حل شود تا اینکه در مذاکراتی که ممکن است وین 8 یا 9 باشد متن کامل نگارش شود.»
خرم درباره صحبت های آقای ظریف مبنی بر اینکه طرف مقابل مواضع حداکثری خود را بیان می کند، گفت: «برداشت آقای ظریف قطعا صائب تر است چراکه به طور مستقیم در حال مذاکره هستند. ایشان در مصاحبه ای که در وین داشتند نیز عنوان کردند طرف مقابل مواضع حداکثری خود را مطرح می کند.»
وی ادامه داد: «ممکن است طرف مقابل موضعی اتخاذ می کند که فراتر از واقعیت است و از این شیوه به عنوان یک تاکتیک مذاکراتی استفاده می کند و روز آخر یک قدم عقب آمده تا عنوان کند تخفیف دادم که اگر چنین موضعی طرف مقابل اتخاذ کند مسلما طرف های مقابل متوجه خواهند شد چراکه همه می دانند موضع متعادل چه باید باشد.»
خرم در پاسخ به این سوال که آیا صحبت آقای ظریف مبنی بر اینکه اگر به توافق نرسیم طرفین می توانند به مواضع اولیه خود برگردند، نشانی از ناامیدی است؟، گفت: «همیشه برای چنین ارزیابی راه باز است. همیشه می توان گفت اگر به توافق نرسیدیم طبق قراری که داشتیم به موضع اولیه باز خواهیم گشت.»
وی ادامه داد: «لذا این صحبت چیزی نیست که امروز بیان شده باشد یا بوی ناامیدی از آن به مشام برسد. هم ایرانی ها و هم آمریکایی ها قبلا عنوان کردند هر وقت به توافق نرسیم طرفین به مواضع اولیه خود باز می گردند.»
وی افزود: «حال ممکن است آقای ظریف تاکنون با این بیان صحبت نکرده باشند، اما این صحبت موضوع غریبی نیست و از ابتدای مذاکرات وجود داشته و خواهد داشت.»
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: «مذاکرات بین المللی همیشه پستی و بلندی دارد و خیلی مواقع ممکن است به ظاهر متوقف شود. البته ما باید در نظر داشته باشیم که مذاکراتی که در حال انجام است اگر به نفع ما است باید حواسمان باشد که این مذاکرات را به نتیجه برسانیم.»
خرم درباره امکان رسیدن به توافق تا 29 تیرماه گفت: «از نظر من 29 تیر مفهومی ندارد و از آنجا که مذاکرات برنامه جامع طبق برنامه اقدام مشترک انجام می شود هیچ حد و حدودی ندارد. این ضرب العجل مربوط به برنامه موقت بود که اگر در شش ماه انجام نگرفت برای شش ماه دیگر تمدید شود.»
وی ادامه داد: «لذا به طور طبیعی هرگاه تمام موضوعات میان طرفین حل و فصل شد می توانند برنامه جامع را بنویسند. یعنی اینطور نیست که توقف مذاکرات صرفا برای ایران تهدید باشد و حتما برای طرف مقابل هم آسیب های جدی بوجود خواهد آمد.»
خرم با بیان اینکه گروه 1+5 هم مایل نیست که این آسیب ها دوباره ایجاد شود و از این جهت عجله دارند مذاکرات به نتیجه برسد گفت: «لذا از نظر نفس تفاهم ژنو هیچ حد و مرزی برای مذاکره وجود ندارد و مذاکرات می تواند تا یکسال دیگر هم ادامه پیدا کند.»
وی ادامه داد: «اما از باب اینکه ممکن است برخی تحولات در منطقه یا در کشورهای گروه 1+5 صورت بگیرد که وضعیت مطلوبی که اکنون از نظر مواضع وجود دارد برهم بخورد درست است و از این نظر ایران تلاش خود را می کند.»
وی افزود: «اما تلاش کردن نباید در حدی باشد که طرف مقابل اشتباه برداشت
کند که ایران حریص بر این است که تا 29 تیر مذاکرات به نتیجه برسد. چراکه
در نتیجه مذاکرات باید منافع و امنیت ملی ایران و طرف مقابل تامین شده
باشد.»
منبع: فرارو
