دور جدید مذاکرات هسته ای ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به همراه آلمان و به ریاست اتحادیه اروپا با عنوان وین 6 از سه شنبه دو هفته گذشته در پایتخت اتریش از سر گرفته شد. ظریف و اشتون که ریاست هیت های مذاکره کننده ایران و گروه 1+5 را بر عهده دارند در وین به سر می برند. عمده جلسات مذاکره و بحث و بررسی پیشنهادات ارائه شده از سوی طرفین با حضور ظریف، اشتون و برنز از یک سو و عراقچی، اشمید و شرمن از سوی دیگر برگزار می شد تا پرانتزها کمتر و کمتر شوند.

به گزارش انتخاب؛ برداشته شدن پرانتزها که حاوی اختلافات ایران و غرب است اما کار آسانی نیست تا جایی کهتا کنون پنج دوره مذاکره در وین برای فراهم شدن مقدمات ورود به بخش تهیه پیش نویس توافقِ نهایی برگزار شده و ایران و قدرت های جهانی به پرانتزها رسیدند؛ پرانتزهایی که کم شدن هریک ازآنها به معنای یک گام نزدیک شدن طرفین به توافق نهایی است.

اما شامگاه 21 ژولای تکلیف همه‌چیز باید روشن شود؛ غرب از یک سو باید زیاده‌خواهی‌های خود را کنار بگذارد و تهران از سوی دیگر باید انعطاف پذیری بیشتری از خود نشان دهد تا ضرب الاجل تعیین شده بر اساس توفق ژنو به امضای توافق نهایی منجر شود و یا اینکه همگی راهی پایتخت‌های خود شوند و احتمالا مذاکرات برای ادامه در زمانی دیگر تمدید شود.

در همین راستا وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرد که «جان کری» به وین می رود و مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون نیز اعلام کرد که دیگر وزرای خارجه 1+5 نیز برای حضوردر مذاکرات وین به این شهر دعوت شده اند و تا یکشنبه به پایتخت اتریش می روند. البته اشتون و ظریف عنوان داشتند که سفر وزرای خارجه به معنای دستیابی به توافق نهایی نیست بلکه هرگاه پیشرفتی در مذاکرات حاصل شود و نیازی به حضور مقامات ارشد باشد، آنها به وین خواهند آمد. وزیر خارجه ایران نیز عنوان داشت که مذاکرات تا آخرین روز ضرب الاجل برای حل وفصل اختلافات نهایی ادامه خواهد داشت.

مردان و زنان هسته ای که پشت میز مذاکرات می نشینند!

میز مذاکرات بر سر فعالیت های هسته ای ایران اما شاهد حضور شخصیت ها و مقامات ارشد دولت و وزرای خارجه کشورهای ایران، آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان است، نشستن وزیر خارجه ایران و قائم مقام وزارت خارجه آمریکا از یک سو و معاونین وزرای خارجه دیگر کشورهای حاضر در این مذاکرات از سوی دیگر بر دور میز مذاکرات، همگی بیانگر آن است که مذاکرات جدی، حساس و در سطوح عالی رتبه ای از مقامات ارشد تهران و غرب در جریان است تا جهان بار دیگر به «دیپلماسی» بله بگوید و در میانه بحران های عمیقی که هم اکنون در بخش های مختلفی ازخاورمیانه در جریان است، سایه تندروی ای دیگر از سر خاورمیانه کنار رود و بحرانی غیر ضروری بر سر فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران پایان یابد.

در ادامه نگاهی داریم به مقاماتی که دور میز مذاکرات هسته ای در وین اتریش به رایزنی می پردازند:

ریاست ظریف بر هیئت ایرانی با بازوان دیپلماتیک و حقوقی

«محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران یکی از دیپلمات های کارکشته و با تجربه کشورمان است که ریاست این مذاکرات را پس از روی کار آمدن دولت روحانی در اختیار گرفت و توانست با تکیه بر تجربه و شناخت خود توافق تاریخی ژنو را رقم بزند.


«سیدعباس عراقچی»، معاون امور حقوقی و بین المللی ظریف و سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در دولت دهم، یکی از مذاکره کنندگان ارشد کشورمان در وین است که اغلب نشست های دوجانبه و چندجانبه با 1+5 را ریاست می کند و در برهه ای از زمان نیز به عنوان جایگزین حمید ابوطالبی برای حضور بر کرسی سفیر ایران در سازمان ملل از وی نام برده می شد، هرچند از سوی عراقچی تکذیب شد. عراقچی اما به واسطه تسلطش بر زبان انگلیسی یکی از عناصر مهم هیئت مذاکره کننده ایران در ادوار گذشته مذاکرات به شمار می رفت.

« مجید تخت‌روانچی» معاون اروپا و آمریکا از دیگر مذاکره کنندگان ارشد تیم هسته ای ایران است که نامش پیشتر در مذاکرات دوجانبه تهران و واشنگتن شنیده می شد و یکی از عناصر مهم و مورد اعتماد وزیر خارجه کشورمان در این دور از مذاکرات به شمار می رود.


«حمید بعیدی‌نژاد» مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه است که در کنار عراقچی و تخت روانچی مثل مذاکره کنندگان ارشد ایرانی در تیم جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می دهد که در تمامی مذاکرات هسته ای با 1+5 پس از روی کار آمدن حسن روحانی نامش شنیده می شد.

«داوود محمدنیا» مشاور وزیر خارجه، «محمد امیری» مدیر کل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی و «پژمان رحیمیان» مدیر کل حوزه ریاست سازمان انرژی اتمی، دیگر اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران را تشکیل می‌دهند. تیمی از مشاوران حقوقی از جمله «امیرحسین زمانی‌نیا» و «جمشید ممتاز» نیز تیم مذاکره کننده ایرانی را همراهی می‌کنند.

بارونس اشتون خندان و روزهای پایانی حضور در مذاکرات!

کاترین اشتون، انگلیسی که از سال 2009 سمت مسئول سیاست خارچی اتحادیه اروپا را برعهده گرفت و از یک سال پس از آن مسئولیت گروه 1+5 در مذاکرات هسته ای با ایران را بر عهده گرفت. اگرچه اشتون در این مذاکرات اغلب نقشی در تصمیم گیری ها نداشته و تنها در نقش هماهنگ کننده و میانجی ایفای نقش کرده اما تاثیر به سزایی در نزدیک کردن نقطه نظرات مذاکره کنندگان ایرانی و غربی داشته است.


نقش کاترین اشتون در مذاکرات ایجاب می‌کند که با آمریکا، چین، روسیه، انگلیس، فرانسه و آلمان همکاری کند تا یک موضع واحد و مشخص داشته باشند و از طرفی دیگر تلاش می‌کند میان ایرانی‌ها اعتمادسازی کند تا این مذاکرات حساس را پیش ببرد. با این حال دوره کاری اشتون در اتحادیه اروپا ابان ماه آینده به پایان خواهد رسید و از این جهت تلاش و جدیت دو طرف برای به نتیجه رساندن مذاکرات هسته ای در تاریخ ذکر شده اهمیتی دیگری یافته است زیرا پایان دوره کاری وی حتی اگر موقت باشد، می‌تواند یک فاصله ایجاد کند و از آنجایی که وی روابط خوبی با مقامات مذاکره کننده ایرانی و آمریکایی دارد، روابط شخصی نیز در این میان مهم است. ممکن است کاترین اشتون یک سیاستمدار زن بین‌المللی نباشد اما پایان دوره فعالیت وی در آینده می‌تواند دیپلماسی را در این نقطه حساس پیچیده کند و حتی به خطر بیندازد.

از سوی دیگر، هلگا اشمید معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز از جمله حاضران بر سر میز مذاکرات هسته ای 1+5 با ایران است که همواره به همراه عراقچی روند ارائه پیشنهادات و حل و فصل اختلافات را در جلسات متداول دو جانبه به پیش میبرند؛ هلگا اشمیت که در زمان ریاست سعید جلیلی بر مذاکرات هسته ای همتای علی باقری بود و در مذاکرات حضور داشت، مشاور سیاسی خارجی وزیر خارجه اسبق آلمان است که اکنون معاون دبیرکل اتحادیه اروپا و مشاور ارشد "آنگلا مرکل” صدراعظم آلمان است و در کنار کاترین اشتون به عنوان معاون وی حضور پیدا می‌کند.


هیئت‌ آمریکایی با حضور قائم مقام وزارت خارجه

در آن سوی میز مذاکرات که وزنه سنگین مذاکرات و بحث و رایزنی ها را در اختیار دارد تیم مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا است که در این دور از مذاکرات ضمن بالاتر بردن سطح مقامات خود نبض گروه 1+5 را در اختیار گرفته و چندین دور مذاکرات دوجانبه با تیم هسته ای ایران برگزار کردند.


بر این اساس، «وندی شرمن» معاون وزیر امور خارجه ، «ویلیام برنز» معاون وزیر خارجه و «جاکوب سالیوان» مشاور امنیت ملی سه چهره برجسته و شاخص در هیات تیم مذاکره کننده آمریکایی هستند که در راس یک هیات 15 نفره در ششمین دور مذاکرات حضور دارند.

شرمن همواره در دوره های پیشین مذاکرات هسته ای 1+5 با ایران مسئولیت هدایت تیم آمریکایی را بر عهده داشته است؛ از سوی دیگر ویلیام برنز به عنوان مقام عالی رتبه وزارت خارجه آمریکا و جک سالیوان نیز از جمله کسانی هستند که نقش تاثیر گذاری در مذاکرات پشت پرده ایفا کردند و در سواحل عمان و ژنو سوئیس با هیئت ایرانی پای مذاکرات دوجانبه نشستند.
 
از دیگر مقامات آمریکایی حاضر در ششمین دور مذاکرات وین می‌توان به «ماری هارف» سخنگوی وزارت خارجه، «جیمز تیمبی» مشاور ارشد معاون وزارت خارجه در امنیت بین‌الملل و کنترل تسلیحات، «الن ایر» سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه و «آدام زوبین» از وزارت خزانه داری در این هیات حضور دارند.


روسیه و ریابکوف با تجربه!

«سرگی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه هم سرپرستی هیئت روس را در این دور از مذاکرات بر عهده دارد. ریابکوف یکی از باتجربه‌ترین سیاستمداران روسیه به شمار می‌آید و سال‌هاست که در عرصه دیپلماتیک فعالیت دارد.

وی که فارغ‌التحصیل دانشگاه وزارت خارجه روسیه است، از سال 1995 تا 1999 رهبری سازمان امنیت و همکاری اروپا را بر عهده داشته است. ریابکوف از سال 2008 به معاونت وزارت خارجه روسیه دست یافت و در ادوار اخیر مذاکرات ایران و 1+5 نیز همواره ریاست تیم مذاکره‌کننده روسیه را بر عهده داشته است.

چین و نماینده ای آرام پای میز مذاکرات

سرپرست تیم چینی هم در این دور الز مذاکرات همچنان «ما ژائوشو» در این مسند قرار دارد.

معاون وزیر خارجه چین که از سال 2011 به این سمت منصوب شده، سابقه طولانی در امور دیپلماتیک دارد.

وی مدت‌ها سفیر چین در چند کشور اروپایی از جمله انگلیس و بلژیک بوده و مدتی هم به عنوان نماینده پکن در اتحادیه اروپا فعالیت کرده است.

ژائوشو در سال 1987 به عنوان رایزن دپارتمان سازمان‌های بین‌المللی وزارت خارجه انتخاب شده و سه سال بعد به سازمان ملل رفته و به عنوان دبیر سوم نماینده چین در این سازمان فعالیت کرده است.

وقتی انگلیس؛ سفیر سابقش در ایران را پای میز مذاکرات می فرستد

در دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 همانند نشست های پیشین «سایمون گس» در رأس تیم انگلیس قرار دارد. گس سفیر سابق انگلیس در تهران است.

گس در ژانویه 2013 به سمت مدیر کل سیاسی و نماینده ویژه وزارت خارجه انگلیس در افغانستان و پاکستان منصوب شد.

وی از سال 1977 به وزارت خارجه انگلیس پیوست و در دپارتمان سازمان ملل این وزارتخانه مشغول به فعالیت شد.

سفارت انگلیس در آتن، نماینده انگلیس در رم، معاونت و سپس ریاست دپارتمان اتحادیه اروپا و معاونت کمیسیونر ویژه در «پرتوریا» از جمله دیگر سمت‌هایی است که «سایمون گس» در آن‌ها فعالیت کرده است.


فرانسه و نماینده ای مورد اعتماد اولاند و سارکوزی

«ژاک او دیبر» مدیر کل امور سیاسی و امنیتی وزارت خارجه فرانسه در نشست ژنو  هم نظیر مذاکرات پیشین ریاست تیم فرانسوی را بر عهده دارد. وی که در زمان دولت «نیکلا سارکوزی» هم در این سمت قرار داشت، توانست این سمت را با روی کار آمدن «فرانسوا اولاند» نیز حفظ کند.

وی در سال 2009 به این سمت منصوب شده است. اودبیر از اواسط دهه 1990 میلادی فعالیت‌های دیپلماتیک خود در وزارت خارجه فرانسه آغاز کرده است.

ژاک اودیبر در سال 2001 به عنوان سرکنسول فرانسه به شهر کبک کانادا اعزام شد و در سال 2004 در سمت وزیر مشاور عازم لندن شد.


آلمان  و لوکاس کهنه کار

آلمانی‌ها هم در مذاکرات با ترکیبی مشابه ادوار سابق به میدان آمده‌اند. در این دور از گفت‌وگوها باز هم «هانس دیتر لوکاس» سرپرستی هیئت ژرمن‌ها و نمایندگی ویژه آلمان در مذاکرات را بر عهده دارد.

لوکاس در سال 1985 فعالیت دیپلماتیک خود را آغاز کرده و در این مدت نمایندگی آلمان در چندین کشور آسیایی و اروپایی را بر عهده داشته است. او مدتی هم در سفارتخانه‌های آلمان در روسیه و آمریکا مشغول به فعالیت بوده است. وی بین سال‌های 2003 تا 2006 به عنوان رئیس بخش اروپای شرقی و مرکزی، قفقاز و آسیای میانه در بخش امنیت و سیاست خارجی دفتر صدراعظم مشغول بود. لوکاس پس از آن تا سال 2008 نماینده اروپای شرقی، قفقاز و آسیای مرکزی در وزارت خارجه آلمان بود.

این دیپلمات برجسته آلمانی سه سال قبل به عنوان نماینده آلمان در کمیته سیاسی و امنیتی اتحادیه اروپا و نیز نماینده دائمی آلمان در بروکسل منصوب شد.

منبع: نامه نیوز