پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : رهبری 12 ساله بلامنازع ˈرجب طیب اردوغانˈ نخست وزیر ترکیه بر حزب حاکم عدالت و توسعه (آک) با پیروزی روز گذشته وی در انتخابات ریاست جمهوری خاتمه یافت تا این حزب با برگزاری کنگره فوق العاده رهبر جدیدی برای خود انتخاب کند.
ˈحسین چلیکˈ معاون و سخنگوی حزب حاکم عصر دوشنبه در آنکارا به دنبال نشست کمیته مرکزی حزب در یک کنفرانس مطبوعایت گفت: در این کمیته تصمیم گرفته شد تا در 27 اوت مصادف با پنجم شهریور ماه آینده کنگره فوق العاده تشکیل شود.
چلیک گفت: در این کنگره رهبر جدید حزب آک انتخاب خواهد شد تا مقام نخست وزیری را نیز عهده دار شود.
پیشتر در محافل سیاسی گمانه زنی می شد که با توجه به باقی ماندن یک دوره 10 ماهه به انتخابات عمومی ترکیه، حزب آک در این دوره گذر یک نفر را به مقام رهبری حزب و یک نفر دیگر از بزرگان حزب را به نخست وزیری انتخاب خواهد کرد.
همزمان با این تحولات ˈعبدالله گلˈ رییس جمهوری فعلی ترکیه که قرار است در 28 اوت مصادف با ششم شهریور این مقام را به اردوغان تحویل دهد، امروز در پاسخ به سووالات مکرر خبرنگاران در خصوص احتمال بازگشت وی به سیاست و رهبری حزب آک، گفت: چیزی طبیعی تر از بازگشت وی به حزب آک نیست. به رغم این وی از پاسخ صریح به سووالات خودداری کرد.
چلیک در ادامه با ادعای اینکه اردوغان اختیاری را که مبتنی بر قانون اساسی و قوانین ترکیه نیاشد، هیچگاه استفاده نخواهد کرد، گفت: نخست وزیری اردوغان 28 اوت با تقویض حکم ریاست جمهوری به وی در مجلس به پایان می رسد و طبق قانون، تا آن تاریخ نخست وزیر ترکیه خواهد بود و اختیارات ریاست جمهوری را نمی تواند استفاده کند.
سخنگوی حزب آک افزود: در این دوره دو هفته ای اردوغان با اعضای کمیته مرکزی، نمایندگان مجلس و در صورت لزوم با محافل مختلف حزب آک مشورتهای لازم را در خصوص دوره جدید خواهد داشت تا حزب بتواند با عقل جمعی در خصوص انتخاب رهبر و نخست وزیر آینده تصمی گیری کند تا در کنگره وی به عنوان تنها نامزد رهبری شرکت و از اعضای کنگره رای بخواهد.
اردوغان و مقامات بلندپایه حزب آک سعی دارند دوران گذار را به نحوی مدیریت کنند تا خللی به اعتبار انسجام حزبی آن در نزد جامعه ترکیه وارد نشود و از این رو با حساسیت موضوع را دنبال می کنند.
گمانه زنی های مختلف در خصوص جایگزین ˈموقفتˈ برای اردوغان به رهبری حزب و نخست وزیری مطرح است که ˈبلند آرینچˈ معاون و سخنگوی فعلی دولت یکی از آنها است. در برخی از گمانه زنی ها اسم ˈاحمد داوداوغلوˈ وزیر خارجه فعلی نیز به چشم می خورد. ولی گفته می شود حزب آک شخصی را انتخاب خواهد کرد که تزلزلی جدی در موازنه قدرت فعلی در حزب ایجاد نکند و از این رو آرینچ بیش از سایر نامزدها خودرا برجسته می کند. اما او نیز با توجه به شرط سه دوره متوالی نمایندگی مجلس، فقط می تواند تا انتخابات عمومی آینده رهبری حزب را بعهده داشته باشد.
سناریوهای مختلفی برای دوران بعداز اردوغان در حزب آک گمانه زنی می شود. این حزب که در اساسنامه خود شرط حداکثر سه دوره متوالی برای ریاست حزب، نمایندگی در مجلس را قرار داده است بایستی در انتخابات عمومی ژوئن سال آینده بخش عمده ای از مقامات بلندپایه و نمایندگان مجلس شاخص خودرا کنار بگذارد. با این لحاظ دوره 10 ماهه ای که به انتخابات باقی مانده، دوران گذار خواهد بود.
به باور بسیاری از کارشناسان سیاسی بهترین گزینه پیش رو برای حضور پرقدرت حزب آن در انتخابات عمومی سرنوشت ساز آینده عبدالله گل دیده می شود. اما برای احراز مقام نخست وزیری توسط وی، لازم است که او ابتدا به عنوان نماینده وارد مجلس ترکیه شود.
یکی از گمانه زنی ها در محافل سیاسی، ورود وی به مجلس از طریق برگزاری یک انتخابات میان دوره ای در دو سه ماه آینده است. به این صورت که بایستی تنها نماینده یک شهر به نفع عبدالل گل استفاده دهد تا طبق قانون برای انتخاب نماینده جدید به این شهر ظرف دو ماه یک انتخابات میان دوره ای بزگزار شود.
انتخابات ریاست جمهوری ترکیه روز گذشته برگزار شد و در این انتخابات اردوغان با کسب 20 میلیون و 669 هزار و 955 رای که معادل 51.65 درصد آرا است، در دور اول به پیروزی رسید. قرار است نتایج قطعی انتخابات ریاست جمهوری ترکیه روز جمعه این هفته اعلام شود.
در انتخابات روز گذشته ترکیه از مجموع 55 میلیون و 701 هزار و 710 نفر واجد شرایط رای دادن، 41 میلیون و 281 هزار و 860 نفر در انتخابات شرکت کردند.