طوفان وگرمای هوا به زلزله ربطی ندارند/ ۱۸۴سال است گسل‌ها،تهران را نلرزانده‌اند

مدیر روابط عمومی پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله گفت: تاکنون هیچ شاهد علمی که بتواند استنادی بر ارتباط طوفان خرداد ماه تهران و تغییرات جوی و گرمای هوای تهران با وقوع زلزله باشد گزارش نشده است.

مهدی زارع بعد از ظهر امروز شنبه در نشست خبری در خصوص برخی اخبار مبنی بر ارتباط طوفان تهران و گرمای بی سابقه هوای تهران با وقوع زلزله گفت: طی ۱۰۵ سال گذشته تاکنون هیچ مستندی وجود ندارد که در این زمینه شواهد عینی به ثبت رسیده باشد.

وی گفت: تنها دو زلزله در تاریخ اتفاق افتاده که قبل از آن تغییرات جوی را شاهد بوده‌ایم که یکی از آن‌ها مربوط به زلزله سال ۱۹۶۰ شیلی به عنوان بزرگترین زلزله ثبت شده در تاریخ با بزرگی ۹.۵ ریشتر بوده و دیگری مربوط به زلزله سال ۲۰۱۱ ژاپن به بزرگی ۹ ریشتر است که هنوز نیز بر سر ارتباط میان تغییرات آب و هوایی با این زلزله شواهد مستندی به اثبات نرسیده است.

زارع تاکید کرد: بنابراین گرمای هوا و طوفان هیچ مستند علمی برای زلزله نخواهد بود و روابط علت و معلول باید با یکدیگر مرتبط باشد.

مدیر روابط عمومی پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله همچنین در مورد بازگشت زمین لرزه در تهران و توالی زلزله در این شهر که ممکن است هر ۲۰۰ سال یکبار اتفاق بیافتد، گفت: بررسی آماری از مرکز تهران به شعاع ۱۰۰ کیلومتر نشان از زلزله حدود ۷ ریشتری به ازای هر ۲۰۰ سال دارد که ممکن است به دلیل تغییر شکل پوسته زمین اتفاق بیافتد، اما اینکه می‌گویند زمان وقوع این زلزله هم اکنون است هنوز ثابت نشده و باید مشخص بشود که وقوع زلزله بر روی کدام گسل و در چه منطقه‌ای اتفاق خواهد افتاد.

وی با تاکید بر اینکه چنین سنجش‌هایی نیازمند ارزیابی‌های دقیق و تعیین سن گسل‌های جغرافیایی است خاطر نشان کرد: مطالعات گسل شمال تهران حاکی از آن است که طی ۳۰ هزار سال گذشته ۶ اتفاق و زلزله در این گسل اتفاق افتاده که دو مورد از آن مربوط به ۸ هزار سال گذشته بوده است و به عبارتی حدود هر ۳ هزار و ۵۰۰ سال یکبار یک اتفاق در این گسل روی داده است.

زارع گفت: اما گسل شمال تهران تنها گسل این شهر نیست و ما گسل‌هایی در مشاع، کهریزک، پیشوا و ایوانکی نیز داریم که هنوز تعیین سن دقیق نشده است.

مدیر روابط عمومی پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله گفت: آخرین زلزله به بزرگای ۷ ریشتر در شعاع ۱۰۰ کیلومتری از مرکز تهران مربوط به سال ۱۸۳۰ میلادی در دوره فتحعلی شاه قاجار بوده است و تا امروز که ۱۸۴ سال از آن زمان گذشته آماری از وقوع زلزله با مرکزیت تهران به ثبت نرسیده است.

هشدار برای نوسازی و مقاوم‌سازی مدارس و بیمارستان‌ها

در این نشست محمدکاظم جعفری، رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله نیز با تاکید بر لزوم بهسازی و مقاوم‌سازی مدارس، ساختمان‌های عمومی، بیمارستان‌ها و منازل مسکونی تاکید کرد: تاسیسات حیاتی باید ایمن شود و در این راستا نیازمند تنظیم سیاست‌هایی برای جلوگیری از خطرات ناشی از سوانح طبیعی همچون زلزله هستیم.

جعفری با اشاره به برنامه‌های پژوهشگاه زلزله با وزارت آموزش و پرورش برای اجرای مانور زلزله با شعار «آیا مدرسه من ایمن است»، گفت: یکی از مناطق آسیب‌پذیر و دارای ریسک بالا که می‌تواند در زمان وقوع زلزله در معرض خطر قرار گیرد مدارس و بیمارستان‌های شهر تهران خواهد بود که در این زمینه نیازمند همکاری سازمان‌های مرتبط هستیم.

وی با اشاره به ایجاد ریسک‌های جدید در سه دهه اخیر که باعث افزایش مخاطرات شده است، گفت: قرار است کشورهای جهانی از پایان امسال دهه کاهش بلایا را برای سال ۲۰۱۵ تا سال ۲۰۲۵ ترسیم کنند که در این زمینه پیشنهاداتی از سوی کشورها به عنوان دغدغه بزرگ همه کشورها مدنظر قرار می‌گیرد.

رئیس پژوهشگاه زلزله با تاکید بر اینکه هم اکنون زلزله متوسط نیز به کشور ما آسیب می‌زند، خاطر نشان کرد: زلزله نیز باید مانند موضوع امنیت ملی در دستور کار دولت قرار گیرد.

جعفری با بیان اینکه حدود ۷۰ درصد جمعیت کشور در شهرها هستند، گفت: برای کاهش آسیب‌پذیری بافت‌های شهری نیازمند همکاری سازمان‌های مرتبط مانند شهرداری و سازمان‌های شهرسازی هستیم.

رتبه ایران در میان چهار کشور دارای بیشترین مرگ و میر از زلزله

در این نشست ساسان عشقی، قائم مقام پژوهشگاه زلزله نیز با اشاره به نبود راهکارهای اجرایی در حوزه بیمه و بهینه‌سازی ساختمان‌ها و مدیریت زلزله در کشور گفت: بر اساس اعلام سازمان ملل ایران جزء چهار کشور دارای بیشترین درصد مرگ و میر از بلایای طبیعی همچون زلزله است.

وی با بیان اینکه در ایران نسبت مجروح به کشته شده از وقوع زلزله کمتر است، افزود: این در حالی است که در اغلب کشورهای دنیا نسبت مجروح به کشته شده به صورت معمول بیشتر است.

عشقی ساخت و ساز نامناسب ساختمان‌ها را از جمله مواردی دانست که باعث افزایش ریسک در زمان وقوع زلزله می‌شود و گفت: نیازمند آموزش همگانی در این زمینه هستیم و در این راستا حوزه حاکمیت باید نقش مناسبی ایفا کند.

قائم مقام پژوهشگاه زلزله با تاکید بر اینکه باید به دور از هیجان و ناراحتی هر دستگاه و سازمانی ساختمان‌های مهم خود را بررسی و ارزیابی کند، گفت: به طول متوسط ساختمان‌های عمومی مانند آتش‌نشانی‌ها مقاومت‌پذیری بیشتری دارند اما وضعیت مقاومت بیمارستان‌ها و مدارس در مواجهه با زلزله نگران‌کننده خواهد بود. همچنین دولت باید برای مقاوم‌سازی ساختمان‌ها راه حل‌ها و مشوق‌های مالی را ایجاد کند تا مردم نسبت به مقاوم‌سازی ساختمان‌های خود اصرار داشته باشند و آن را مطالبه کنند.

وی به اجرای بیمه ساختمان و ارتقاء سطح ایمنی مردم، آگاهی‌سازی و ایجاد راه حل‌های جدید را در کاهش خطر زلزله موثر عنوان کرد و گفت: اگر از ۲۵ سال پیش ساخت و سازهای ما در تهران به درستی انجام می‌شد، هم اکنون بیش از نیمی از ساختمان‌های تهران ایمن بود. باید توجه داشت که با ادامه این روند ساخت و ساز ریسک زندگی را می‌افزاییم.

عشقی تاکید کرد: در این زمینه نیازمند تدوین قوانین اجرایی، آیین نامه و دستورالعمل‌ها هستیم به نحوی که باید ضوابطی تدوین شود که بتواند قابل اجرا باشد. هم اکنون بیش از ۳ میلیون واحد مسکونی در تهران وجود دارد که میزان مقاومت‌پذیری آن با توجه به تاسیسات و تجهیزات بکار رفته در آن، قابل تخمین نیست. باید توجه کرد که مشکل بزرگ ما در وقوع زلزله علاوه بر خطرات اولیه، خطرات ثانویه نیز است که باید برای آن پروژه جامعی تعریف شود.