فیلتر وایبر، واتس اپ و... لغو می‌شود؟

طی هفته‌های گذشته معاون قوه قضاییه ادامه فعالیت نرم‌افزارهای موبایلی را به تامین نظارت بر روی این شبکه‌ها منوط کرد. حال گفته می‌شود سامانه‌هایی برای فیلترینگ هوشمند آماده شده است.

آخرین روزهای شهریورماه بود که معاون اول قوه قضاییه با ارسال نامه‌ای به وزیر ارتباطات خواستار فراهم آوری زمینه و بستر فنی مورد نیاز مسدودسازی و کنترل اطلاعاتی موثر شبکه‌های اجتماعی نظیر وآتس اپ، وایبر و تانگو ظرف یک ماه آینده شده و اعلام کرد: در غیر این صورت قوه قضائیه نسبت به این امر اقدام خواهد کرد.

محسنی اژه‌ای در ادامه نامه خود نیز تصریح کرد:« نظر به انتشار گسترده محتوای مجرمانه و ارتکاب انواع جرائم علیه عفت و اخلاق اسلامی و امنیت عمومی و ... بالاخص انتشار وسیع مطالب موهن علیه بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) در هفته های اخیر از طریق برخی شبکه های اجتماعی نظیر واتس اپ، وایبر و تانگو که بعضا توسط دولتهای معاند نظام جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور مدیریت فنی و محتوایی می شود و با عنابت به این که علی رغم استمهال سه ماهه جنابعالی و همکاران محترم مبنی بر اعلام آمادگی در خصوص فرآهم آوری امکان مسدود سازی و پالایش هوشمند محتوای مجرمانه در شبکه‌های موصوف و ارائه شبکه های اجتماعی داخلی هم سطح با شبکه های مذکور، مع الاسف تاکنون اقدام موثری به عمل نیامده است.لذا در اجرای دستور ریاست محترم قوه قضائیه حضرت آیت الله آملی ظرف مدت حداکثر یک ماه نسبت به فرآهم آوری زمینه و بستر فنی مورد نیاز مسدودسازی و کنترل اطلاعاتی موثر شبکه های یاد شده اقدام عاجل صورت پذیرد، در غیر این صورت قوه قضائیه در راستای وظایف ذاتی خود نسبت به مسدودسازی شبکه‌های اجتماعی دارای محتوای مجرمانه اقدام مقتضی به عمل آورده و با متخلفین از دستورات قضایی در هر رده‌ای طبق قانون برخورد خواهد کرد.»

در شرایطی که حدود 10 روز از اعلام این موضوع می گذرد، روز گذشته مرکز ملی فضای مجازی اعلام کرد که با حمایت جامعه دانشگاهی اولین نرم افزار فیلترینگ هوشمند کشور را به بهره برداری رسانده است. حال با طرح این مبحث این سوال پیش می آید که آیا با بهره برداری از نرم افزار فیلترینگ هوشمند امکان پالایش مناسب بر روی محتواهای شبکه‌های اجتماعی صورت ایجاد شده و بحث فیلترینگ این شبکه‌ها که بیش از یک سال است از قول افراد مختلف و با استنادات متعدد طرح می شود پایان خواهد یافت یا همچنان کاربران این شبکه ها بر سر راه دوراهی بیم و امید خواهند بود.

سیستم فیلترینگ هوشمند تصویر، فیلم و متن در موضوعات اخلاقی به منظور بهره گیری از خدمات مفید شبکه جهانی اینترنت و برنامه ریزی برای صیانت از آسیبهای ناشی از آن، با حمایت مرکز ملی فضایی مجازی از طرح‌های علمی دانشگاهی به بهره برداری رسید.

از مشخصه‌های این نرم افزار، تشخیص هوشمند محتوای درخواست شده کاربر است که سرعت و گستره صفحات پالایش شده را افزایش می دهد و با کاهش نرخ خطا، کاربر سریع‌تر و دقیق‌تر به محتوای مفید مورد نیاز خود دست پیدا می کند. همچنین در این نرم افزار به دلیل امکان پالایش جزئی صفحات و ریزدانگی، پالایش صرفاً بر صفحاتی اعمال می شود که به دلیل محتوای نامناسب نیاز به پالایش دارند و نیازی به بستن کل دامنه نیست.

از ویژگی‌های دیگر این طرح، توزیع شدگی است که براساس آن سازمان ها، شرکتها و مؤسسات میتوانند این نرم افزار را مستقلاً به کار گیرند.

نرم افزار فیلترینگ هوشمند کشور در حال حاضر مراحل آزمایشی نهائی خود را به پایان رسانده و در چندین سازمان و نهاد راه اندازی شده است.

در مرحله اول، این طرح با همکاری مشترک پژوهشکده فضای مجازی دانشگاه شهید بهشتی و سازمان تبلیغات اسلامی (مؤسسه اطلاع رسانی تبیان) در چندین مرکز داخل کشور و همزمان به عنوان یک طرح صادراتی در خارج از کشور راه اندازی شده است و مراحل بعدی این طرح در آینده نزدیک اجرا خواهد شد.

پیش از این در گزارش‌های مختلف این گونه عنوان شده بود که نرم اپلیکیشن‌های ارتباطی موبایل در ایران محبوبیت بالایی داشته و به عنوان مثال نرم افزاری مانند وایبر در ایران بالاترین درصد استفاده کنندگان را دارد و تعداد کاربران آن در ایران به بیش از 11 درصد رسیده است.

همچنین در ارتباط با تانگو بر اساس برخی آمارهای ارائه شده ایران دومین کشور در میان پنج کشور پرکاربر این نرم افزار به شمار می رود و حدود 13 درصد کاربران موبایل در ایران از این نرم افزار استفاده می کنند. البته استفاده از واتس اپ در ایران حداقل در اندازه پنج کشور اول کاربران این شبکه نیست و به نظر می رسدعلاقمندان کمتری برای این شبکه وجود دارد اما به هر حال طبق صحبت‌هایی که اخیرا مطرح شده قرار بر آن بوده است که شبکه‌های اجتماعی موبایلی به دلیل نبود امکان نظارت کامل بر روی آنها فیلتر شوند حال باید منتظر ماند تا با کارکرد نرم افزار فیلترینگ هوشمند معلوم شود آیا این نرم افزار و فعالیت آن می تواند دغدغه مسوولان قضایی کشور و سایر دلواپسان این موضوع را برطرف کند یا خیر؟!