مصرف گاز و سایر حامل های انرژی در ایران به حدی بالاست که گفته می شود بزرگترین مخزن گازی دنیا که در پارس جنوبی واقع شده نیز پاسخگوی مردم ایران نبوده و تا دو دهه آینده کشورمان به یکی از بزرگترین واردکنندگان گاز در دنیا تبدیل می شود.

  شدت مصرف انرژی در ایران سه برابر بالاتر از میانگین جهانی است به طوری که در برخی حوزه ها، میزان مصرف جمعیت 78 میلیون نفری ایران با مصرف جمعیت یک میلیارد و 300 میلیون نفری چین برابری می کند.

براساس آمار، در حالی که در دنیا به طور متوسط برای تولید 1000 دلار تولید ناخالص داخلی معادل 0.19 تن نفت خام، انرژی مصرف می شود در ایران، برای تولید هر هزار دلار تولید ناخالص داخلی 0.63 تن معادل نفت خام انرژی مصرف می شود.

میزان مصرف انرژی در ایران بسیار بالاتر از سایر کشورها است؛ براساس گزارش های منتشره، سرانه مصرف سالانه گاز در ایران سه برابر میانگین جهانی است به طوری که سرانه مصرف سالانه گاز در ایران 1700 و در جهان 600 مترمکعب است.

آمارها نشان می دهد که در برخی روزها، میزان مصرف گاز کشورمان با حجم گاز مصرفی در صنایع اتحادیه اروپا برابری می کند.

ایران در بین کشورهای جهان، رتبه سوم را در مصرف گاز به خود اختصاص داده و این در حالی است که کشور ما از لحاظ جمعیت و رشد اقتصادی در جایگاه پایین تری نسبت به سایر مصرف کنندگان عمده گاز قرار دارد.

تبدیل صادرکننده گاز به واردکننده در آینده نزدیک

برخورداری ایران از بزرگترین ذخایر گاز طبیعی جهان فرصتی است که از آن می توان برای تسریع در روند توسعه بهره گرفت، اما افزایش بی رویه مصرف گاز در کشور، تهدیدی است که می تواند این فرصت را از بین ببرد به طوری که با پیشی گرفتن میزان مصرف گاز در ایران از چین و اروپا به نظر می رسد در آینده ای نزدیک، کشور ما به بزرگترین مصرف کننده گاز در جهان تبدیل شود.

شدت افزایش مصرف انرژی در کشورمان به حدی است که نصرالله سیفی مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت از احتمال تبدیل ایران به واردکننده انرژی تا سال 1404 خبر داده است.

وی خاطرنشان می شود: در صورتی که روند فعلی مصرف انرژی در کشور ادامه یابد، بین سال های 1400 تا 1404 ایران به واردکننده انرژی تبدیل خواهد شد.

بیژن نامدار زنگنه نیز در این خصوص می گوید: اگر مصرف کنترل نشود و راندمان کار افزایش نیابد، تمام پارس جنوبی هم که به تولید برسد، گاز در داخل کشور مصرف می شود و بحران کنونی آب را طی 10 سال آینده در این بخش شاهد خواهیم بود.

شدت یافتن بحران انرژی در ایران در فصل زمستان

همه ساله با شروع فصل سرما و افزایش مصرف گاز و کمبود و افت فشار گاز در مناطق سردسیر، مصرف بالای گاز در کشورمان جلب توجه کرده و بیش از هر زمان دیگری خودنمایی می کند.

در زمستان سال گذشته به علت حضور طولانی مدت جبهه هوای سرد در مناطق گسترده ای از کشور، بخش قابل توجهی از تولید گاز کشور به بخش خانگی اختصاص یافت و گاز مورد نیاز صنایع و نیروگاه ها قطع شد.

کمبود گاز بخش خانگی در فصل زمستان در حالی رخ می دهد که علاوه بر پارس جنوبی و سایر میادین کشور، بخشی از گاز مورد نیاز از ترکمنستان وارد و بخشی نیز از محل مخازن زیرزمینی ذخیره سازی تامین می شود.

استمداد زنگنه از سرافراز برای صرفه جویی

مصرف بالای گاز و سایر حامل های انرژی، چندی پیش زنگنه را واداشت که به نامه نگاری روی آورده و از صدا و سیما و استانداران کمک بخواهد.

وی در این نامه ها خاطرنشان کرد: تلاش مستمر وزارت نفت در دولت یازدهم برای افزایش ظرفیت تولید و پالایش گاز طبیعی، سبب شد تا حدود ٤ فاز جدید از طرحهای پارس جنوبی با ظرفیت تولید روزانه ١٠٠ میلیون مترمکعب وارد مدار شود و در مجموع تولید گاز کشور به رکورد تاریخی ٦٦٠ میلیون متر مکعب گاز غنی در روز افزایش یابد.

اما وزیر نفت در ادامه نامه نگاری خود هشدار می دهد: مصرف بی رویه گاز طبیعی در بخشهای اداری، تجاری و خانگی بسیار فراتر از رشد تولید بوده و شبکه گاز کشور به دلیل مصرف بی رویه همچنان با وضع ناپایدار روبروست.

وی ادامه می دهد: هرگونه که مصلحت می دانید در برنامه های مختلف صدا و سیما نسبت به اطلاع رسانی به مردم و آگاه سازی و تشویق آنها برای کاهش مصرف و بویژه پرهیز از هدر دادن انرژی با ارزش تولید شده به خصوص در مناطق سردسیر به شکل های مختلف اقدام کنند.

5 درصد صرفه جویی در مصرف گاز، معادل گاز تولیدی یک فاز پارس جنوبی

برای کاهش مصرف گاز راهکارهای مختلفی ارایه می شود که از جمله آنها می توان به افزایش قیمت مصرف گاز طبیعی است.

اگرچه این راهکار می تواند تا حدی مانع افزایش میزان مصرف گاز طبیعی شود اما به نظر می رسد که مطمئن ترین راه، اصلاح شیوه مصرف و فرهنگ سازی است.

با توجه به اینکه جمعیت 78 میلیون نفری ایران بیشتر از جمعیت یک میلیارد و 300 میلیون نفری چین، گاز مصرف می کنند مشخص است که شیوه مصرف انرژی و گاز در ایران با مشکلات جدی مواجه است که باید اصلاح شود.

آمارها می گویند اگر مردم عزم شان را جزم کنند و همان صرفه جویی های معمول را بدون به مخاطره افتادن آسایش شان انجام دهند، تا ٥ درصد در مصرف گاز صرفه جویی می شود، این یعنی ٢٥ میلیون مترمکعب گاز در روز و معادل تولید گاز یک فاز پارس جنوبی.

سخنگوی شرکت ملی گاز ایران توصیه می کند: استفاده از لباس گرم و کاهش یک بخاری در منزل مصرف گاز را کاهش می دهد، ضمن آنکه کاهش دمای موتورخانه و رساندن آن به دمای 60 تا 50 درجه نیز کمک شایانی در کاهش مصرف گاز خواهد داشت.

استفاده از پرده های ضخیم و بلند، استفاده از بخاری های با راندمان کاری بالا، پوشاندن کانال های کولر،استفاده از شیرهای ترموستاتیک در شوفاژ و گرفتن درز پنجره ها از توصیه های کوچکی هستند که استفاده از آنها باعث صرفه جویی قابل توجه در مصرف گاز کشور می شود.