توافق در آمریکا: حمایت از دیپلماسی اوباما با ایران و مخالفت با سخنرانی نتانیاهو در کنگره

روزنامه ایندیپندنت نوشت: روابط بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا همیشه سرد بوده است ، اما اقدام نتانیاهو به دور زدن اوباما بر سر مسئله ایران به نفع او تمام نخواهد شد.

به گزارش فرهیختگان آنلاین(FDN.ir)، باید فرض کرد که نتانیاهو درک تاریخی خوبی دارد. در نتیجه ، نخست وزیر اسرائیل احتمالا به این اندیشیده است که وقتی بهترین دوست قبلی آمریکا حد و مرزهای دیپلماتیک را زیر پا گذاشت چه اتفاقی افتاد.

در سال 1793 ، در اوج انقلاب فرانسه ، ادموند ژنه Edmond Genêt به عنوان سفیر جدید فرانسه در آمریکا وارد این کشور شد. وی مامور بود کشوری را که فرانسه همین ده سال قبل به آن برای دستیابی به استقلال خود کمک کرده بود تشویق کند در کشمکش فرانسه با بریتانیا جانب پاریس را بگیرد. اما «شهروند ژنه» خودخوانده با شور و شوق فراوان کار را شروع کرد و اعلان بی طرفی جرج واشنگتن رئیس جمهور آمریکا در این کشمکش را به تمسخر گرفت و با دور زدن دولت وی کوشید حمایت مردمی را برای آرمان خود به دست آورد. نتیجه این کار هم یک بحران دیپلماتیک بزرگ بود که در آن حتی رقبا و مخالفان جرج واشنگتن ، که اصولا با آرمان ژنه همدلی داشتند، به حمایت از رئیس جمهور آمریکا برخاستند و سفیر فرانسه چیزی جز اخراج نصیبش نشد.

به قول مارک تواین ، تاریخ خود را تکرار نمی کند ، اما قافیه دارد. حال 222 سال جلو بیاییم. این بار این سفیر اسرائیل نیست بلکه نخست وزیر اسرائیل است که در ماه مارس به واشنگتن می آید تا خود را مستقیما به رقابت های سیاسی داخلی آمریکا تزریق کند و خواستار سختگیری هرچه بیشتر آمریکا برای مقابله با یک ایران هسته ای شود. نتیجه: یک بحران دیپلماتیک دیگر ، این بار میان آمریکا و یکی از دوستان واقعی این کشور در خاورمیانه.

همه می دانند که هیچ رشته محبتی میان رئیس جمهور آمریکا و نخست وزیر اسرائیل وجود ندارد. در واقع ، بهتر است گفته شود این دو آشکارا از یکدیگر بیزارند. اوباما در دوره ریاست جمهوری خود تاکنون بارها شاهد تنش های گوناگون با اسرائیل بوده است: از اعلان احداث شهرک های جدید در شرق بیت المقدس توسط دولت نتانیاهو درست در همان زمانی که جو بایدن معاون رئیس جمهور آمریکا در سال 2010 به اسرائیل سفر کرده بود تا از وی بکاهد از روند شهرک سازی بکاهد ، تا زمانی که اوباما از اتاق ضیافت شام کاری با نتانیاهو خارج شد ، و یک بار هم در سال 2011 که نخست وزیر اسرائیل در پاسخ به پرسش های خبرنگاران در کاخ سفید در حالی که اوباما در کنار وی آشکارا در تلاطم و غلیان بود برای میزبانش درباره اسرائیل سخنرانی کرد.

اما جدیدترین تنش که نتیجه موافقت نتانیاهو با دعوت جان بینر رئیس مجلس نمایندگان برای سخنرانی در نشست مشترک اعضای کنگره درباره تهدید ایران است ، ممکن است کار را به جای باریک بکشاند. این آش را بینر و ران درمر ، سفیر اسرائیل در واشنگتن ، پختند بی آنکه کاخ سفید را از آن مطلع کنند. در واقع ، درمر یک روز قبل از اعلان این خبر دیداری طولانی با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا داشت که در آن هیچ اشاره به این دعوت نکرد.

تعجبی ندارد که کاخ سفید از خشم برافروخت و تصریح کرد که اوباما در سفر نتانیاهو به آمریکا دیداری با او نخواهد داشت. یک مقام آمریکایی در گفتگویی خصوصی به روزنامه هاآرتص اسرائیل گفت نتانیاهو «علنی تف به صورت ما انداخت». یک مقام ناشناس دیگر در اقدامی غیرمعمول در گفتگو با نیویورک تایمز با نام بردن از درمر از وی انتقاد کرد -- و کاخ سفید مجبور شد اطمینان بدهد که برغم این مسائل ، قصد ندارد خواستار اخراج سفیر بشود.

البته ، پررویی یکی از ویژگی های گهگاهی اسرائیل در تعاملاتش با آمریکا بوده است. چنین مجوزی (برای گستاخی) قطعا بازتابی از نوع روابط اسرائیل و آمریکاست که نمونه آن را می توان در اقدام جفت نتانیاهو/درمر مشاهده کرد.

اوباما می گوید تحریم های جدید ایران هرگونه بخت دستیابی به توافق را از بین می برد و کنگره تا پایان ماه مارس رای گیری نخواهد کرد. شاید برخی بگویند این رئیس جمهور آمریکا سیاست نرمی را در پیش گرفته است اما مطمئنا این سیاستمداران خود آمریکا هستند که باید چنین چیزی را بگویند و نیازی نیست که یک نخست وزیر از اسرائیل بیاید و برای جلب حمایت از خود در آستانه انتخابات عمومی 17 مارس به سیاستمداران آمریکایی خط بدهد.

طبیعتا نتانیاهو در کنگره که قاطعانه از اسرائیل حمایت می کند کوچکترین مشکلی نخواهد داشت. اگر سخنرانی وی ایراد شود ، این سومین سخنرانی او در کنگره خواهد بود. در سخنرانی قبلی وی در ماه مه 2011 ، اعضای کنگره 29 بار برای تشویق وی به پا خاستند.

اما این بار شاید روال معمول اجرا نشود. نتانیاهو چنین محاسبه خواهد کرد که گرد و غبارها فرو خواهد نشست و روابط طبق روال گذشته ادامه خواهد یافت. او درست فکر کرده است؛ تقارن منافع میان اسرائیل و آمریکا چنان زیاد و مناسبات آنها چنان غریزی است که جدایی آنها از یکدیگر متصور نیست. اما اوباما تا دو سال دیگر رئیس جمهور آمریکا خواهد بود و آمریکایی ها در حال جمع شدن به دور او هستند: نه فقط دموکرات ها ، که ملزم هستند میان حمایت از یک خودی در کاخ سفید و حمایت از خواسته نتانیاهو برای تصویب فوری تحریم های جدید علیه ایران یکی را انتخاب کنند ، بلکه همچنین بسیاری از جمهوریخواهان. حتی فاکس نیوز هم از برنامه سخنرانی نتانیاهو انتقاد کرده است.

این ثابت می کند که حتی در زمان قطبیت شدید در سیاست داخلی و رقابت های حزبی در آمریکا ، همگرایی سیاسی دو حزب از بین نمی رود. تا حالا حمایت بی چون و چرا از اسرائیل یک چیز بود که همه بر سر آن توافق داشتند. اکنون آنها متوجه شده اند که بر سر چیز دیگری به توافق رسیده اند -- اینکه هیچ خارجی نباید میانبر بزند و بخواهد در کار رئیس جمهور آمریکا کارشکنی کند.