فارس در انتظار ریزگردها

همجواری استان فارس با خوزستان و بروز خشکسالی‌های مستمر طی 10 سال گذشته و رسیدن پای ریزگردها به شهرهای غربی و مرکزی فارس، استعداد این استان را برای پذیرایی از میهمان ناخوانده‌ای که روزگار را بر هموطنان ساکن استان‌های خوزستان و ایلام سخت کرده است، نشان می‌دهد.

به گزارش ایسنا، طی روزهای گذشته شاهد بروز این پدیده در نقاطی از استان فارس، خصوصا شهرهای جنوبی و جنوب غربی این استان بودیم و این نگرانی نه تنها برای این ایام که برای روزهای بعد از پایان فصل بارندگی، یعنی روزهای تابستان نیز وجود دارد که بار دیگر ایران و استان‌ها و شهرهای مختلف میزبان این پدیده باشند.

مدیرکل محیط زیست فارس در گفت و گو با ایسنا، انتقال ریزگردها به استان‌های مجاور خوزستان از جمله این استان را به بسته به وجود عواملی مانند شدت جریان باد، حجم و ابعاد ریزگردها دانست.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی با بیان اینکه متأسفانه فارس در سال‌های گذشته طعم تلخ ریزگردها از شهرهای جنوبی همجوار خود را چشیده است، خاطرنشان کرد: وجود 29 کانون فرسایش بادی حساس در استان و 9 کانون بحرانی به همراه تالاب‌های خشک شده زمینه ورود و جذب ریزگردها از استان‌های جنوبی را فراهم کرده و آنها را تشدید ‌می‌کند.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر بسیاری از جنگل‌های فارس خشک شده و برخی هم مانند جنگل‌های بلوط در معرض حمله سوسک چوبخوار قرار گرفته‌اند که در این خصوص باید اقدامات عاجلی هم در خصوص احیای تالاب‌ها و هم مهار کانون‌های مستعد جذب ریزگرد که عمدتا از جنوب و جنوب شرقی استان وارد می‌شوند، اندیشیده شود.

‌مدیرکل محیط زیست فارس بیان کرد: در اداره‌کل منابع طبیعی استان مطالعات دقیقی بر روری کانون‌های شناسایی ایجاد ریزگردها که هم شامل کانون‌های بحرانی است و هم کانون‌های حساس به فرسایش بادی، در حال انجام است.

کارنامی با غیرقابل بررسی دانستن موضوع رسیدن ریزگردها به استان فارس گفت: این مهم به شرایط جوی و هواشناسی بستگی دارد.

وی ابراز امیدواری کرد، با بارش باران شاهد احیای کانون‌های داخلی فارس که حساس به فرسایش هستند، باشیم.

از دیگر سوی مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس اعتقاد دارد پدیده ریزگردها دیگر یک حادثه و اتفاق غیرمترقبه تلقی نمی‌شود و این رویداد به دلیل فراگیری و طولانی شدن پدیده خشکسالی، گسترش بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است.

حسن فیاض‌پور تصریح کرد: موضوع ریزگردها ناشی از خشک شدن تالاب‌ها، دریاچه‌ها، نیزارها و دشت‌های وسیعی است که به دلیل کمبود آب زیر کشت نرفته‌اند و یا پوشش درخت طبیعی ندارند که طبیعتا منشأ این ریزگردها خواهند بود.

وی ادامه داد: جنس خاک در کشورهای غرب ایران مانند عربستان، عراق و ترکیه این قضیه را تشدید کرده، به گونه‌ای که در سال‌های ترسالی هم پس از پشت سر گذاشتن فصل زمستان و بارندگی در فصل تابستان باز هم در گذشته شاهد پدیده تپه‌های رملی در بخش‌هایی از خوزستان و بخش‌های جنوبی فارس بوده و هستیم.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس با بیان اینکه پدیده ریزگردها از 10 سال گذشته تاکنون تشدید شده است، خاطرنشان کرد: در گذشته و از قبل از انقلاب با هماهنگی بین دولت‌های همسایه و دولت ایران با تفاهم‌نامه‌هایی در زمینه کاشت درختان در اراضی مستعد و افزایش پوشش گیاهی در کویرها این پدیده را تا حدودی مهار می‌کردند.

فیاض‌پور گفت: در حال حاضر به دلیل مسائلی که گریبانگیر دولت‌های همسایه ایران از جمله عراق شده، طبیعی است که منابع کافی در اختیار آنها برای مهار این پدیده وجود نداشته باشد.

وی فقدان برنامه‌ای جامع در سال‌های اخیر توسط دولت ایران به دلیل تنگناهای مالی و سوء مدیریت را از دیگر مسائلی بیان کرد که به سهم خود در بی توجهی به این مهم اثر گذاشته است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس عنوان کرد: در چند روز گذشته مشاهده کردیم که ریزگردها استان خوزستان را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده که این امر برخی از شهرستان‌های جنوبی فارس را هم درگیر کرده است.

فیاض‌پور بیان کرد: شهرستان‌های جنوبی استان از جمله لامرد، مهر، خنج، ممسنی، کازرون، رستم و فراشبند با این پدیده مواجه هستند که انتظار می‌رود که در فصل تابستان تشدید بیشتری یابد.

وی در خصوص شهر شیراز نیز بیان کرد: در سال‌های گذشته مرکز فارس هم تحت تأثیر ریزگردها قرار گرفت و امروز نیز به دلیل خشکیدگی تالاب‌های پریشان، بختگان و دریاچه مهارلو دور از انتظار نیست که دوباره با این پدیده مواجه شود.

این مقام مسئول امیدواری کرد، با تحقق پیش‌بینی بارندگی‌ها از اواخر بهمن ماه تا اوایل فرودین ماه سال آینده شاهد جبران بخشی از عقب‌ماندگی‌های ناشی از کم بارشی‌ها و احیای تالاب‌ها باشیم.

فیاض‌پور ادامه داد: با افزایش پوشش گیاهی در دشت‌ها و اراضی تپه‌ای و ماسه‌زارها و پرشدن تالاب‌ها و دریاچه‌های استان، این پدیده اثر کمتری ایجاد خواهد کرد.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس تأکید کرد: دولت توجه خاصی به این پدیده داشته که امید است دستگاه‌های متولی با پیگیری‌های بتوانند از تهسیلات و تمهیداتی که دولت برای مناطق تحت تاثیر این موضوع در نظر گرفته، استفاده کنند.

به گزارش ایسنا، اگرچه نمی‌توان تشکیل و تشدید کانون‌های ایجاد کننده ریزگردها در سایر کشورها ازجمله عراق را در کنترل ایران کرد، اما می‌توان با اقداماتی از تسری این مشکل به استان‌های مختلف پیشگیری کرد.

امروز شاید بزرگترین مشکل ایران، آب و خشکسالی‌های متمادی باشد، خشکسالی‌هایی که به کمک ریزگردها آمده و موجب تشدید این پدیده و گسترش آن شده است.

توجه به منابع جنگلی موجود در نقاط مختلف یکی از مهمترین راهکارهای جلوگیری از بروز و تشدید این پدیده آزار دهنده و خطرناک بشمار می‌رود.