نگاه جنسیتی به گردشگری ممنوع!

 «بیش از نیمی از کرسی‌های گردشگری دنیا در اختیار زنان است. تا سال 2010 میلادی، 21 درصد وزیران گردشگری زن بوده‌اند. 20 درصد هیئت مدیره شرکت‌های گردشگری دنیا را زنان تشکیل می‌دهند. در مناطق روستایی زنان نیز بیشترین مسوولیت فعالیت‌های گردشگری را برعهده دارند؛ اما با این همه درآمد آن‌ها 10 تا 15 درصد کمتر از مردانی است که در صنعت گردشگری فعالیت می‌کنند.»

این آمارها برآمده از تحقیق سازمان جهانی جهانگردی درباره نقش زنان در توسعه گردشگری است که شبنم بهرامی عضو کانون کارآفرینان توسعه‌گرا در نشستی با موضوع «نقش زنان در توسعه گردشگری» ارائه کرد.

نیمی از کرسی‌های گردشگری دنیا برای زنان با درآمدی تا 15 درصد کمتر از مردان

به گزارش خبرنگار بخش گردشگری ایسنا، بهرامی که رییس پیشین کمیسیون گردشگری و خدمات اتاق بازرگانی ایران بوده است، در سومین هم‌اندیشی زنان که در کانون کارآفرینان توسعه‌گرا برگزار شد، در میان تعدادی از زنان کارآفرین و سرمایه‌گذار در حوزه صنعت و گردشگری، گردشگری را در مقایسه با سایر صنایع، صنعتی زنانه دانست و گفت: مطالعات و تحقیق سازمان جهانی جهانگردی که در سال 2010 میلادی انجام شد، نشان می‌دهد زنان، فعالیت و نقش پررنگی در صنعت گردشگری دارند؛ اما درآمد آن‌ها 10 تا 15 درصد کمتر از مردان است. در حوزه مدیریتی گردشگری نیز با وجود آن‌که بیشترین کرسی‌ها در اختیار زنان است؛ اما آن‌هاباز هم با مسأله کاهش درآمد مواجه‌اند.

وی اظهار کرد: تعداد کارفرمایان زن در حوزه گردشگری دنیا دو برابر بیشتر از مردان است، آمریکای لاتین نمونه‌ای مسلم برای این آمار به شمار می‌آید؛ 70 درصد از کارفرمایان گردشگری در نیکاراگوئه و پاناما زن هستند، اما در آسیا شرایط کمی تفاوت دارد، مثلا در اندونزی، فیلیپین و تایلند نیمی از جمعیت کارفرمایان به زنان اختصاص دارد و در پاکستان و افغانستان نیز آماری در دست نیست.

او در ادامه، به بخش دیگری از این تحقیق که به سطح آموزش زنان در حوزه گردشگری پرداخته است، اشاره و بیان کرد: در بخش آموزش‌های گردشگری، جمعیت زنان رو به افزایش است، فیلیپین 82 درصد، هندوراس 72 درصد و در قطر 9 درصد از جمعیت زنان آموزش‌های گردشگری را گذرانده‌اند.

عضو کانون کارآفرینان توسعه‌گرا سپس با اشاره به نقش مدیریتی زنان در صنعت گردشگری، اظهار کرد: مطالعات سازمان جهانی جهانگردی با بررسی 175 کشور دنیا نشان می‌دهد، تا پایان سال 2010 میلادی، 21 درصد وزیران گردشگری زن بوده‌اند که بیشترین آمار به کشورهای حوزه آفریقا اختصاص دارد. همچنین 20 درصد هیئت مدیره شرکت‌های گردشگری و 23 درصد هیئت مدیره سازمان‌های مردم‌نهاد گردشگری نیز در اختیار زنان بوده است.

به گفته‌ی او، این آمارها در مناطق روستایی نیز به همین شکل بوده است، زنان بیشترین مسوولیت‌های گردشگری را در مقایسه با مردان دارند، در حالی که از کمترین درآمد برخوردارند، پس لازم است این وضعیت بهبود یابد و راه حلی برای آن پیدا شود.

بهرامی در ادامه به وضعیت زنان در صنعت گردشگری ایران پرداخت و گفت: با بررسی جمعیت شاغل زنان در حوزه گردشگری به استثنای صنایع دستی در ایران نیز نقش زنان در گردشگری تا حدی شبیه به دنیا است، بیشتر زنان بویژه در نقاط روستایی با آن‌که بیشترین اثرگذاری را در فعالیت‌های گردشگری دارند، اما نادیده گرفته می‌شوند.

وی اضافه کرد: براساس بررسی جمعیت فعال زنان در گردشگری پایتخت، اکنون 11 درصد مدیران دفاتر خدمات مسافرتی، 10 درصد مدیران مراکز اقامتی و 57 درصد نیروی شاغل در حوزه گردشگری زن هستند که با همان کاهش درآمدی زنان سایر کشورها در صنعت گردشگری مواجه‌اند.

منتظر کوروش کبیر نباشید

سیدمحمد صدرهاشمی‌نژاد، از بنیانگذاران کانون کارآفرینان توسعه‌گرا و موسس بانک خصوصی اقتصاد نوین در سخنانی گفت: دنیا به گردشگری نگاه فرا جنسیتی دارد، در حال حاضر برای گردشگران دنیا سه عامل جاذبه، استاندارد و امکانات، مهم و تعیین‌کننده است. ما فقط یکی از این سه عامل را داریم، یعنی جاذبه که آن هم از گذشتگان‌مان باقی مانده، برای همین گردشگر به ایران نمی‌آید، با این شرایط چه انتظاری از مردم دنیا دارید، می‌خواهید با این محدودیت‌ها و کاستی‌ها به ایران بیایند و پول هم خرج کنند؟!

وی ادامه داد: بیماری اصلی ما توسعه‌نیافتگی است و بزرگ‌ترین اقدامی که مشکل ما را حل می‌کند، حرکت در مسیر توسعه است. دنیا به این نتیجه رسیده که با اتکا به تشکل‌های مردمی می‌تواند به توسعه برسد، پس لازم نیست ما هم منتظر باشیم تا یک کوروش کبیر پیدا شود و ما را دچار توسعه کند.

صدرهاشمی‌نژاد در ادامه با تأکید بر لزوم تقویت انجمن‌ها و تشکل‌های گردشگری، اظهار کرد: انجمن‌های گردشگری جایی است که باید رونق دهید تا نقش خود را ایفا کنند. ضمن آن‌که باید آگاه باشید انجمن‌ها هم به تنهایی نمی‌توانند کاری کنند و باید به تشکل بالاتری که به مقام‌های رسمی کشور دسترسی دارند، متصل شوند تا از طریق دولت مشکلات را حل کنند.

او تأکید کرد: راه حل توسعه یافتن ایران در متشکل شدن کشور است.

وی در پایان سخنانش، تشکیل کمیسیون گردشگری را در کانون کارآفرینان توسعه‌گرا پیشنهاد کرد تا کارآفرینان فعال در این صنعت در این محفل برای توسعه گردشگری راهکار بیابند و کمبودها را از این طریق برطرف کنند.

سهم زنان در تجارت، به دست‌فروشی در مترو محدود شده

به گزارش ایسنا در ادامه این نشست، زنان کارآفرین، مرجان آقاجان زاده هوشیار، عضو دیگر این کانون با درخواست از زنان برای حضور فعال‌تر و پررنگ‌تر در صنعت و تجارت و تببین سهم واقعی خود در جامعه و دنیا، اظهار کرد: سهم زنان ایرانی در تجارت داخلی محدود به دست‌فروشی در متروها شده است، در حالی که ما زنان صنعتگر و بازرگانی داریم که به‌دلیل شرایط محدود و خاص جامعه به آن‌ها توجهی نمی‌شود. ما حتی در ریخته‌گری هم زنان فعالی داریم؛ ولی کمتر کسی از آن‌ها سراغی دارد. اکنون وقت آن است که به میدان بیاییم.

فضا برای تنفس در گردشگری وجود ندارد

کاظم سماک، دیگر عضو کانون کارآفرینان توسعه‌گرا، نیز با تأکید بر لزوم تقویت بخش خصوصی به‌عنوان موتور توسعه، گفت: در دو دهه اخیر، تشکل‌های مردم‌نهاد ایجاد شدند؛ اما همه آن‌ها در محدوده خودشان کار کردند و به اقتصاد کشور کاری نداشتند. ماندن در این محدوده‌ها و کلونی‌های خودمانی حاصلی به‌جز وضعیت موجود کشور ندارد.

او در ادامه سخنانش، با بیان این‌که سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری اشتغال کم‌نظیری را به دنبال دارد، افزود: مدام گفته می‌شود ایران جزو 10 کشور برتر گردشگر دنیا است؛ اما به واقع سهم آن در تولید ناخالص ملی چقدر است. این سهم در ایران بسیار ناچیز است، چون فضا برای تنفس وجود ندارد. سرمایه‌گذارانی در داخل و خارج هستند که برای ورود به صنعت گردشگری تمایل نشان می‌دهند؛ اما آن‌ها امنیت می‌خواهند تا وارد عمل شوند.

وقت آن است که دیگر جلوی خروج ارز از کشور را بگیریم

در ادامه‌ی این نشست، آمنه شاهچراغی، مدیرعامل یکی از دفتر خدمات مسافرتی به‌عنوان زن کارآفرین در صنعت گردشگری به ارائه تجربیات موفق خود در این صنعت پرداخت. او با بیش از 20 سال سابقه کاری، نخستین آژانس چارترکننده خطوط هوایی در ایران بود و در بسیاری از مسیرهای خارجی نخستین تورهای ایرانی را اجرا کرد.

شاهچراغی با توجه به روند گردشگری ورودی در ایران اکنون قصد دارد با سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت، از خروج ارز از کشور جلوگیری کند.

او گفت: زمانی بود که گردشگر خارجی سخت به ایران می‌آمد؛ اما تحولات سیاسی گردشگران زیادی را به سمت ایران سوق داده، ولی اوضاع زیرساخت بویژه در بخش حمل و نقل هوایی و هتل اصلا روبه‌راه نیست و باید همه به کمک یکدیگر بشتابیم تا این نقاط ضعف را سریع‌تر برطرف کنیم. اکنون وقت آن است دیگر اجازه ندهیم ارز از کشور خارج شود.