سرخابی‌ها روی دست، باد کرده‌اند!

 فردا، دومین مزایده واگذاری دو باشگاه پرسپولیس و استقلال برگزار می‌شود اما خبرها حاکی از آن است که این دو تیم همچنان بدون هیچ مشتری پرو پا قرصی روی دست متولی‌شان (دولت) مانده‌اند.

 
به گزارش ایسنا، هرچند بر اساس آمار غیررسمی مجموع هواداران دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در داخل و خارج کشور به چیزی حدود 60 میلیون نفر می‌رسد، اما در میان سیل هوادران دو تیم تا به امروز کسی پیدا نشده که با مبلغ واگذاری 290 میلیارد تومان در مزایده و سایر شرایط فروش که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد برای خرید این دو باشگاه که ریشه فوتبال این کشور در آنها گره خورده، پا پیش بگذارد.
 
انحلال یا واگذاری؟
 
پرسپولیس و استقلال باید تا تیرماه سال 94 واگذار شوند و در صورتی که این اتفاق رخ ندهد طبق قانون این دو باشگاه قطع به یقین منحل خواهند شد چراکه فقط تا تیرماه سال آینده می‌توانند زیر نظر وزارت ورزش و جوانان به فعالیت خود ادامه دهند. این درحالی است که انحلال سرخآبی‌ها به هیچ وجه توسط مسئولان غیرممکن تلقی نشده و آنها با استناد به قانون عنوان کرده‌اند که اگر این دوباشگاه طی مدت در نظر گرفته شده به بخش خصوصی واگذار نشوند، منحل خواهند شد.
 
لغو مزایده اول، شروعی ناامید کننده
 
مزایده اول واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در مرحله اول و تنها یک روز مانده به تاریخ اعلام شده لغو شد. دلیل چیزی نبود جز عدم وجود متقاضیان خرید و ارائه نکردن پاکت مزایده تا پایان وقت اداری، هرچند این موضوع امری طبیعی عنوان شد که در فروش سایر سهام‌های واگذار شده هم رخ داده است. اما نکته قابل تامل این بود که تنها چند پیشنهاد شفاهی برای خرید سهام این دو شرکت در مزایده اول به سازمان خصوصی سازی ارائه شد. موضوعی نگران کننده که یا از کم اهمیت شدن این دو باشگاه برای مردم و به ویژه افراد متمول که همواره خود را در مقاطع مختلف زمانی به استقلال و پرسپولیس وصله زده‌اند تا نامی برای خود دست و پا کنند، خبر می‌داد، یا قیمت پایه 290 میلیارد تومان و سایر شرایط واگذاری سنگین بود و یا اینکه زیان ده بودن این دو باشگاه و داشتن تراز منفی‌شان به هیچ عقل سلیمی این اجازه را نداده است که پول خود را به رود بریزد.
 
نبود مشتری، عامل اجبار به تغییر شرایط واگذاری
 
نگاهی اجمالی به شرایط مزایده اول و دوم نشان می‌دهد که نبود مشتری فروشندگان را به تغییر و بازنگری در شرایط ملزم کرده است. در ابتدا اسم و علامت تجاری (برند) و دارائی‌های ثابت متعلق به شرکت فرهنگی ورزشی استقلال ایران - سهامی خاص در مجموع به ارزش 290 میلیارد تومان و اسم و علامت تجاری (برند) و دارایی‌های ثابت متعلق به شرکت فرهنگی ورزشی پرسپولیس سهامی عام نیز در مجموع به ارزش 290 میلیارد تومان قیمت گذاری شد. هرچند قیمت پایه دو باشگاه در نهایت برای مزایده دوم نیز همان 290 میلیارد تومان باقی مانده است اما میزان پرداخت حصه نقدی معامله و نیز مدت اقساط تغییر کرده به طوری که پرداخت حصه نقدی از 40 درصد به 25 درصد کاهش و مدت اقساط از دو به چهار سال رسید تا در مرحله دوم شرایط آسان‌تری برای واگذاری مد نظر قرار گیرد.
 
دارایی‌ دو باشگاه استقلال و پرسپولیس، ورزشگاه‌های درفشی فر و مرغوبکار بوده و دارایی غیر پولی، برند و حق امتیاز را شامل می‌شود. هم‌چنین بدهی‌های این دو باشگاه که مشکلی اساسی در واگذاری آنها به حساب می‌آید شامل سازمان‌ها، نهادها و ورزشکاران می‌شود بنابراین قیمت‌ گذاری نهایی بر اساس قیمت برند، میزان دارایی و بدهی‌های قبلی انجام شده و به دلیل اینکه باشگاه‌ها سودآور نیستند، قیمت گذاری براساس ارزش روز خالص دارایی محاسبه می‌شود، یعنی در این محاسبه دارایی‌های شرکت از بدهی‌ها کسر و مورد محاسبه قرار می گیرد.
 
سرخابی‌ها و سه منبع درآمدزایی
 
حق پخش تلویزیونی، رعایت قانون کپی رایت و بلیت فروشی سه منبع اصلی درآمدزایی برای خریداران این دو باشگاه پس از خصوصی سازی است. هرچند در صورت خلاق بودن می‌توان با توجه به تعداد بی‌شمار هواداران دو تیم منابع درآمدزایی دیگری را تعریف کرد. اما آنچه مسلم است دعوای همیشگی فدراسیون فوتبال با سازمان صدا و سیما بر سر پرداخت مبلغ حق پخش و میزان آن، نبود قانون کپی رایت در کشور و سیستم بلیت فروشی ضعیف در ایران هیچ کدام به خودی خود برای خریداران احتمالی که حساب دو، دو تا چهارتای خود را نیز کرده‌اند مشوق خوبی نخواهد بود. صدا و سیما علی رغم دریافت حداکثری حق تبلیغات از شرکت‌ها در زمان پخش مسابقات لیگ برتر و سایر برنامه های مرتبط فوتبالی در این فصل نیز حتی ریالی به فدراسیون پرداخت نکرده و این دعوایی است که نه به امسال مربوط و نه در سال جاری یکبار برای همیشه ختم خواهد شد.
 
کپی رایت؛ این دومین معضلی است که گریبان‌گیر خریداران خواهد بود، نه تنها در فروش البسه و پوشاک مرتبط با سرخابی‌ها بلکه در فروش تمامی کالاهای مرتبط با این دو باشگاه در بازار بحرانی اساسی وجود دارد. استفاده از برند دو باشگاه برای جاعلان در بازار با هیچ تنبیهی همراه نیست، فروش کالاهای مرتبط با دو تیم در بازار آن هم به کمترین قیمت و با پایین‌ترین کیفیت ممکن مسئله‌ای است که چشم هر تاجر و سرمایه‌داری را می ترساند. و در پایان بلیط فروشی؛ سیستم بسیار ضعیف بلیط فروشی در ایران مشابه با هیچ کشوری نیست. نه شماره صندلی‌ها مشخص، نه تعداد بلیط فروشی‌ها معلوم و نه عزم‌ها برای مبارزه با بازار سیاه کافی بوده است. مسئله‌ای که باز هم موضوعی بازدارنده برای خریدار تلقی شده و در جذب سرمایه معضلی اساسی آن هم در فوتبال است.
 
کمین شبه دولتی‌ها برای خرید دو سرخابی‌ها!
 
هرچند که اولویت افراد حقیقی عنوان شده اما نمی‌توان برای گروه‌ها و شرکت‌های شبه‌دولتی منعی گذاشت. آنها می‌توانند در مزایده شرکت کرده و پیشنهاد خود را به صورت رسمی ارائه کرده تا مورد بررسی قرار گیرد.
 
برای واگذاری این دو باشگاه به افراد حقیقی- شخصی باید اهلیت آنها توسط نهادهای ذی ربط تایید شود. در صورتی که شرکت‌های شبه‌ دولتی بخواهند پرسپولیس و استقلال را در اختیار بگیرند تنها 40 درصد از سهام به آنها واگذار خواهد شد، چرا که 20 درصد باشگاه به پیشکسوتان تعلق دارد و 40 درصد دیگر نیز توسط همین شرکت‌ها باید خریداری شود که اختیار این 40 درصد در دست آنها نیست. شرکت‌های شبه‌ دولتی می توانند به طور مثال برای 40 درصد باقی ‌مانده هلدینگ تشکیل داده و باقی مانده سهام را در اختیار گیرند.
 
سرنوشت، در صورت نبود مشتری در مزایده دوم؟
 
"در صورت کشیده شدن مزایده به مرحله سوم، از سوی هیئت واگذاری شرایط تعدیل پیدا خواهد کرد اما احتمال تعدیل قیمت ضعیف است." این پاسخ رییس سازمان خصوصی سازی به عدم واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در مزایده دوم است.
 
در صورتی که در مزایده فردا (سه شنبه) چه فروش دو باشگاه با استقبال مواجه شود و چه این اتفاق رخ ندهد، سرخابی‌ها تا تیرماه سال 94 به فعالیت خود ادامه می دهند اما با شروع مرداد خریدار و برند جدید و مالک جدید این برند حق فعالیت داشته و دو باشگاه موجود منحل خواهند شد.
 
طبق اعلام مشاور رئیس سازمان خصوصی‌سازی در صورتی که درخواست کننده‌ای وجود داشته باشد و پاکتی به سازمان خصوصی‌سازی برسد، مزایده دو باشگاه استقلال و پرسپولیس روز سه‌شنبه 19 اسفندماه در حضور خبرنگاران برگزار خواهد شد. قرار است خبرنگاران تا زمان باز شدن پاکت‌ها در مراسم مزایده حضور داشته باشند اما قیمت و نام درخواست کنندگان تا زمان محرز شدن اهلیت آنها اعلام نمی‌شود. این در حالی است که مهلت ارائه پاکت‌ها برای خرید دو باشگاه تا ساعت 16 امروز ( دوشنبه) است.