پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
پیرو انتشار گزارشی با عنوان «واردات داروی ارزان به قیمت جان» در روزنامه «جهانصنعت» که به واردات داروی با کیفیت پایین در عوض قیمت ارزان میپرداخت، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در واکنش به این موضوع در گفتوگویی با فارس عنوان کرده است: «این شایعه که بیمارستانهای دولتی برای کاهش هزینهها بعد از طرح تحول سلامت، از داروهای بیکیفیت استفاده میکنند به هیچوجه صحت ندارد» این مقام مسوول در ادامه مشکل بیکیفیتی دارو را تنها به بخشخصوصی مربوط دانسته و یادآور شده است: «این ادعا را برخی شرکتهایی مطرح میکنند که به نوعی اکنون و در گذشته در بازار سهم ویژهای داشتهاند و با این تصمیمات جدید وزارت بهداشت، سود آنها قطع شده یا دلالانی هستند که در این بازار وجود دارند.»
به گزارش جهان صنعت، در این گفتوگو همچنین وزیر بهداشت تاکید کرده است که اگر این ادعا درست بود، آسیبهایی که در بحث بیماران چشمی اتفاق افتاده باید در بیمارستان دولتی رخ میداد، نه در بیمارستان خصوصی. این اظهارات عجیب در حالی بیان میشود که پیشتر خود مسوولان وزارت بهداشت به تهیه این دارو از سه داروخانه معتبر شهرهای تهران و کرج اشاره کرده بودند و به عقیده واردکنندگان دارو با وجود نظارت بر توزیع دارو در داروخانههای مجاز، احتمال ورود داروی قاچاق به داروخانهها وجود ندارد. با این تفاسیر چنین سوالاتی مطرح میشود که مگر نظارت بر بیمارستانهای خصوصی هم برعهده وزارت بهداشت نیست؟ همچنین در صورت صحت اظهارنظر وزیر بهداشت درباره استفاده بیمارستانهای خصوصی از داروهای قاچاق شرکتهای نامعتبر خصوصی، نظارت بر عملکرد بیمارستانهای خصوصی برعهده کیست؟ مگر بیمارستانهای دولتی و خصوصی هر دو با تایید وزارت بهداشت داروهای وارداتی را مورد استفاده قرار نمیدهند؟
متولی نظارت کیست؟
اگرچه حسن قاضیزادههاشمی داروی اوستین مصرف شده در 15 بیمار دیابتی را قاچاقی دانست و بر لزوم بازدارنده و قاطعتر نظارت دستگاههای قضایی تاکید کرد اما یکی از مسوولان شرکتهای واردکنندگان دارو در گفتوگو با «جهانصنعت» با فرض صحت قاچاقی بودن این داروها، متولی رسیدگی به این امر را وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان غذا و دارو دانسته و میگوید: «براساس اظهارات وزیر بهداشت یک قاچاقچی دارویی تقلبی وارد کشور کرده، توزیع کرده که در نهایت در بیمارستانهای خصوصی به بیمارن تزریق شده. با این اتفاقات من اگر جای وزیر بهداشت یا رییس سازمان غذا و دارو بودم استعفا میدادم.»
وزیر بهداشت در ادامه اظهارات خود گفته بود: «حوزه ما که بهداشت و درمان بوده، ابزار لازم را برای اینکه تمام قاچاق را ببیند و کنترل کند، ندارد.» اما پیشتر در خبرها از دستگیری چند نفر خبر داده بود. با وجود ابهامات موجود درباره منشای داروهای قاچاق مسوولان مربوطه هنوز توضیحی درباره اینکه اوستینهای آلوده که به چشم 15 بیمار دیابتی آسیب زده و آنان را نابینا کرده و از چه مرزی و به چه شکل به ایران وارد شده جزییاتی اعلام نکردهاند. حتی اگر وزارت بهداشت هم در اینباره مقصر نباشد باید پرسید چرا در رابطه با پیگیری یا بازداشت داروهای قاچاق توضیحی ارایه نمیدهند. توضیحات این واردکننده دارو نشان میدهد که هیچ دارویی بدون مجوز وزارت بهداشت از گمرک عبور نخواهد کرد و بر این اساس داروی قاچاق امکان ورود به مراکز رسمی و مجاز توزیع دارو را نخواهد داشت.صحبتهای وزیر بهداشت بخشخصوصی یعنی بیمارستانها و شرکتهای واردکننده دارو را به عنوان مقصر نشانه رفته است اما این واردکننده دارو ادامه میدهد: «شرکتهای واردکننده دارو با نظارت وزارت بهداشت ملزم به تهیه برچسب اصالت و نصب آن روی داروها هستند. بدون این برچسب نه هیچ شرکت پخشی میتواند دارویی را توزیع کند و نه هیچ داروخانهای اجازه دریافت آن را دارد.» بر این اساس هیچ داروی قاچاقی بدون برچسب اصالت قابل فروش به داروخانههای مجاز و معتبر کشور نیست.
هنوز کسی نمیداند داروی تقلبی در کدام بیمارستان تزریق شده، چه کسی آن را از چه جایی تامین کرده و به بیمارستان خصوصی تحویل داده است. آنطور که این واردکننده دارو میگوید به طور مسلم نه فردی حقیقی، که یک شرکت پخش دارو را به بیمارستان موردنظر تحویل داده است. بنابراین باید دید چه شرکتی و از چه کانالی این دارو را وارد کرده است با این وجود نیز بعید است که بیمارستانی خصوصی با خریداری دارویی قاچاق، اعتبار خود را بفروشد. وی ادامه میدهد: «چه بیمارستانهای خصوصی و چه بیمارستانهای دولتی میدانند داروی قاچاق خطرناک است و احتمال از دست رفتن جان آدمها وجود دارد.»
کاهش قیمت دارو با حذف زیر میزی
اگرچه وزارت بهداشت با پیاده کردن طرح فراخوان موازی برای واردات داروی ارزان به دنبال کاهش هزینههای بیماران است و طرح تحول سلامت نیز مورد تایید بسیاری از مقامات، پزشکان و مردم است اما با کنترل عوامل افزایش قیمت دارو میتوان راه دیگری برای کاهش قیمت دارو یافت و واردات داروی ارزان از نمایندگیهای مختلف شرکتهای داروسازی که به قیمت توزیع داروی ارزان قیمت، کیفیت آن را نیز پایین میآورند را متوقف کرد.
یکی از جراحان تخصصی کشور در گفتوگو با «جهانصنعت» از رواج زیر میزی در میان پزشکان و متخصصان میگوید. وی با بیان این مطلب که پزشکان قسم خورده باید منفعت بیمار را در نظر بگیرند، میگوید: «تامین منفعت بیمار منوط به در نظر گرفتن کیفیت و قیمت مناسب است، یعنی همه هم و غم پزشک ین باشد که دارویی تجویز کند که ضمن حفظ کیفیت با کمترین قیمت بیمار را درمان کند.»اما به گفته این جراح، در صنعت تولید و واردات دارو با پدیده زیرمیزی مواجه هستیم. بهگونهای که بسیاری شرکتهای بزرگ تولید یا واردکننده دارو به بهانه برگزاری کنگرههای تخصصی، پزشکان و متخصصان را به همراه خانواده به کشورهای اروپایی میفرستند تا آنها هم داروی مخصوص این شرکتها را برای بیماران خود تجویز کنند. این جراح در اینباره توضیح میدهد: «این شرکتها متخصصان و پزشکان را با هزینههای 30 تا 40 میلیون تومانی به کشورهای مختلف میفرستند در حالی که در نهایت این هزینه را روی قیمت داروهای تولیدی یا وارداتی خود اضافه میکنند.»
وی ادامه میدهد: «تولیدکنندگان از سودشان نمیگذرند و در نهایت هزینه میلیونی شرکت در کنگرهها به افزایش قیمت داروها میانجامد. اگر جلوی این رسم عجیبی که تبلیغ و فروش داروها در میان تولیدکنندگان و واردکنندگان به راه افتاده گرفته شود، قیمت دارو تا 20 درصد کاهش خواهد یافت. هزینههای سربار در قیمت تمام شده دارو باید کم شود چراکه دنیای امروز، دنیای تکنولوژی است و در فضای مجازی هم میتوان داروها را تبلیغ و معرفی کرد و شرکت در کنگرههای تخصصی و هزینههای میلیونی برای دریافت غرفه و معرفی محصولات در نهایت بر مصرفکنندگان نهایی دارو فشار وارد میکند. در نهایت اگر شرکتهای تولیدکننده دارو در ایران نمایندهای انحصاری داشته باشند تا در صورت بروز مشکل، منشأ ورود دارو مشخص باشد کمتر به این مشکلات و ابهامات برخواهیم خورد. همچنین وزارت بهداشت میتواند با کنترل این عوامل، نظارت بیشتر و حذف هزینههای غیرضروری به کاهش قابل توجه قیمت دارو کمک کند تا ناچار به واردات داروی ارزانقیمت و بیکیفیت نباشد.»