پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : در حالی که مذاکرات ایران و گروه ۱+ ۵ برای دستیابی به توافق نهایی هستهای به مرحله حساسی رسیده و تلاشهای دیپلماتیک در این راستا در شهر لوزان سوئیس در جریان است، برخی اخبار منتشره در منابع غربی، حاکی از آن است که یکی از مهمترین موضوعات مورد اختلاف، مدت زمانی است که انتظار میرود ایران محدودیتهایی را بر فعالیتهای هستهای خود بپذیرد.
به گزارش انتخاب به نقل از تابناک، خبرگزاری «رویترز» به نقل از مقامات ایرانی و غربی مدعی شده در مذاکرات هستهای جاری، ایران از کشورهای غربی خواسته، مدت زمان برداشته شدن محدودیتها بر برنامههای هسته ایش، کمتر از میزانی باشد که غربیها در نظر دارند. به نوشته این خبرگزاری، این در حال حاضر یکی از مهمترین مسائلی است که موجب اختلاف میان مواضع دو طرف شده است.
مقامهای غربی میگویند، یکی از موضوعات مهمی که اکنون مطرح است، اصرار ایران بر ادامه تحقیقات خود روی سانتریفیوژهای پیشرفته است. یک مقام ایرانی نیز که نخواسته نامش فاش شود، میگوید مسأله اصلی، شمار سانتریفیوژهایی است که ایران میخواهد برای تحقیق و توسعه حفظ کند؛ این یکی از خطوط قرمز ایران است.
مسأله دیگر، مربوط به مدت زمان توافق است. باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا مدتی پیش در مصاحبه ای گفت: آمریکا خواستار آن است که ایران فعالیتهای حساس هستهای خود را دست کم برای یک دهه متوقف کند. فرانسویها خواستار مدت زمان بیشتری هستند و میگویند، محدودیتها بر برنامه هستهای ایران باید دست کم پانزده سال دوام داشته باشد. این درخواستها تاکنون مورد پذیرش ایران قرار نگرفته است.
یک مقام غربی که نخواسته نامش فاش شود میگوید، ایران خواستار آن است که محدودیتهایی که بر برنامه هسته ایش وضع میشود، مرحله ای و در مدت زمان توافق برداشته شود. به گفته وی، خواسته ایران این است که این برداشته شدن محدودیتها، در زمانی کمتر از ده سال اتفاق بیفتد.
یک مقام غربی دیگر نیز این اظهارات را تأیید کرده و میافزاید: تعداد سالهایی که مدنظر ایران است، «۹ سال نیست». یک مقام ایرانی که در این زمینه اظهارنظر کرده میگوید: ایران انتظار دارد روند برداشته شدن محدودیتها حداکثر پس از هشت سال از زمان آغاز توافق شروع شود. یک مقام غربی دیگر نیز مدت زمان مورد انتظار ایران را هشت سال خوانده و گفته این مدت زمان «کافی نیست».
در همین حال، موضوعات دیگری نیز وجود دارد که طرفین درباره آنها اختلاف نظر دارند. یکی از مسائل محوری، بحث درباره تعداد سانتریفیوژهایی است که ایران اجازه خواهد یافت در برنامه هستهای خود به کار گیرد. مقامات غربی میگویند این عدد، حدود شش هزار سانتریفیوژ است. اعمال محدودیتهای زمانی متفاوت برای هر یک از مدلهای سانتریفیوژها، مسأله دیگر مورد اختلاف است.
همچنین موضوع میزان اورانیومی که ایران هر ساله میتواند غنی سازی کند، بحث دیگری است که در مذاکرات مطرح است. گفته میشود ایران که در ابتدا خواستار غنی سازی ۲.۵ تن اورانیوم درهر سال بود، اکنون با ۵۰۰ کیلوگرم موافقت کرده؛ اما غربیها خواستار کاهش و رساندن آن به ۲۵۰ کیلوگرم هستند.
با وجود این، یک مقام غربی میگوید از جنبه نظری، دستیابی به توافق هنوز محتمل است. با این حال، وی توپ را به زمین ایران انداخته و میگوید، ایران هنوز از دادن امتیاز جدی در مذاکرات خودداری کرده است.
مسأله دیگری که جدی در مذاکرات مطرح است، اینکه ایران میخواهد تحریمهای سازمان ملل به سرعت برداشته شود. مقامات غربی میگویند، امکان برداشته شدن فوری برخی از تحریمهای سازمان ملل وجود دارد، ولی برخی دیگر مدت زمان بیشتری به قوت خود باقی میمانند. یک مقام ایرانی این موضوع را تأیید کرده و میگوید، ایران موضع محکمی در قبال موضوع تحریمهای سازمان ملل دارد و همه این تحریمها باید یکباره برداشته شوند.
موضوع بازرسیها از برنامه هستهای ایران، دیگر مسألهای است که طرفین مشغول مذاکره درباره آن هستند. کشورهای غربی اصرار دارند که آژانس بین المللی انرژی اتمی باید از اختیارات گستردهای برای بازرسی از مراکز هستهای ایران برخودار باشد؛ اما طرف ایرانی در این موضوع ملاحظاتی دارد.