کی روش برای فوتبال ایران چه کرد؟/نگاهی به عملکرد سرمربی پرتغالی

 کی روش سرمربی پرتغالی تیم ملی فوتبال که پس از جام ملت های آسیا 2015، برای ادامه ی همکاری با مسوولان فدراسیون فوتبال به توافق رسیده بود، در واپسین روزهای سال پارسال اعلام کرد قصد ندارد در ایران به کارش ادامه دهد.

 هر چند شماری از کارشناسان، این سخنان کی روش را نوعی تاکتیک برای بازارگرمی یا تحکیم اقتدار سرمربی تلقی کردند اما اظهارات وی قبل و بعد از بازی با تیم ملی فوتبال سوئد موجب شد استعفای این مربی پرتغالی رنگ واقعیت به خود بگیرد.

کارلوس کی روش که سابقه ی هدایت تیم ملی فوتبال کشورهای «پرتغال» و «آفریقای جنوبی» و تیم باشگاهی «رئال مادرید» را در کارنامه ی خود دارد، در 15 فروردین ماه سال 1390 خورشیدی هدایت تیم ملی فوتبال کشورمان را بر عهده گرفت و طی چهار سال حضور روی نیمکت تیم ملی توانست در 48 بازی، تیم ملی را رهبری کند. تیم ملی فوتبال ایران در زمان هدایت وی از 48 بازی، 15 تساوی، هفت باخت و 26 برد به دست آورد.

صرف نظر از این نتایج، به باور برخی کارشناسان کی روش توانسته است در مقام سرمربی تیم ملی به دلایل زیر نمره ی قابل قبولی کسب کند:

1- یکی از مهمترین اقدام های مثبت کی روش در زمان هدایت تیم ملی فوتبال، حاکم کردن نظم بر تیم بود. در این دوره بازیکنان تیم ملی فوتبال، بازی گروهی و در خدمت تیم بودن را بر تک روی های بی نتیجه ی فردی ترجیح دادند. این مربی پرتغالی که سابقه ی هدایت تیم های بزرگ را در کارنامه ی دارد با استفاده از به روزترین شیوه های تمرین و تکنیک های بازی فوتبال دنیا موفق شد به تیم ملی فوتبال کشورمان شخصیتی ویژه ببخشد. وی همچنین با استفاده از شیوه های نوین تمرین دهی توانست بازیکنان فوتبال کشورمان را در سطح بالایی از آمادگی بدنی قرار دهد. اوج این آمادگی بازی مقابل آرژانتین در بازی های جام جهانی 2014 برزیل بود.

2- یکی از مهمترین مشکلات فوتبال کشورمان در گذشته و حال، بحث بازیکن سالاری است. برخی از بازیکنان تیم های ملی و باشگاهی به خاطر توجه ویژه یا علاقه ی هواداران، خود را تافته ی جدا بافته از دیگران دانسته و کمتر به خواسته و نظر مربیان و مدیران باشگاهی توجه دارند. کی روش که تجربه ی کارکردن با بازیکنان بزرگی همچون «لوییس فیگو»، «دیوید بکهام» و «کریستیانو رونالدو» را در کارنامه ی خود می دید، در ابتدای ورود به ایران و بعد از شناخت بازیکنان تیم، برخورد با بازیکن سالاری را در اولویت قرار داد و در این راه کمتر زیر تاثیر فضا سازی رسانه ها قرار گرفت. هر چند برخی ناظران بر این باورند حذف ستاره هایی همچون «سید هادی عقیلی» و «سید مهدی رحمتی» موجب شد تیم ملی در برخی از بازی ها آسیب پذیر باشد ولی برخورد قاطع کی روش با این بازیکنان سبب شد تیم ملی فوتبال کشورمان در زمان هدایت وی یکی از کم حاشیه ترین تیم های دهه های گذشته باشد.

3- کشف و پرورش استعدادهای جوان و میدان دادن به آنان در بازی های ملی یکی دیگر از مهمترین نقطه های مثبت کارنامه ی کی روش در ایران است. این مربی پرتغالی در طول چهار سال حضور روی نیمکت تیم ملی توانست استعداد های جوانی مانند «وریا غفوری»، «وحید امیری»، «علیرضا حقیقی» و «مرتضی پور علی گنجی» را به فوتبال ملی ایران و آسیا معرفی کند. البته هنر کی روش تنها منتهی به معرفی بازیکنان جوان به تیم ملی فوتبال کشورمان نبود بلکه در زمان سرمربیگری وی بسیاری از بازیکنان دورگه و ایرانی مقیم خارج برای بازی در تیم ملی زیر هدایت کارلوس کی روش اعلام آمادگی کردند.

4- استحکام دفاعی و برنامه ریزی دقیق در ضد حمله مقابل تیم های بزرگ یکی دیگر از ویژگی مثبت تیم ملی در زمان هدایت کی روش بود. تیم ملی فوتبال در زمان هدایت وی توانست در مقابل تیم های سطح اول آسیا و جهان نتایج بسیار خوبی کسب کند. تیم ملی فوتبال با سرمربیگری کی روش توانست در 49 بازی 86 گل را به ثمر رساند و تنها 35 گل را دریافت کند در حالی که برخی از رقیبان تیم ملی در این بازی های از ستاره های بزرگ و نامداری همچون« لیونل مسی» برنده ی چهار توپ طلای فوتبال جهان، «آنخل دی ماریا» ستاره ی آرژانتینی رئال مادرید و «زلاتان ایبراهیمویچ» ستاره ی سوئدی باشگاه «پاریسن ژرمن» فرانسه بهره می بردند.

با وجود این نقطه های مثبت، کی روش هدف برخی انتقادها قرار گرفت که عبارت است از:

1- انتقاد ناپذیری یکی از مهمترین نقاط ضعف کی روش در این دوره ی چهار ساله است. گفته می شود قهر و استعفای ناگهانی این مربی پرتغالی زمانی شکل جدی تری به خود گرفت که چندی پیش «علیرضا اسدی» دبیر جدید فدراسیون فوتبال در جلسه یی با نقد عملکرد سرمربی، خواستار توضیح کی روش درباره ی یک سری از ناکامی های تیم ملی شده بود. در برابر، سرمربی پرتغالی تیم ملی به جای پاسخگویی، سعی داشت با حرفه یی گری مردم و مسوولان فدراسیون فوتبال را رو در روی هم قرار دهد. وی در کنفرانس مطبوعاتی قبل از بازی با تیم ملی سوئد اعلام کرد برخی مسوولان فدراسیون فوتبال نظری برخلاف مردم دارند و مقابل مردم قرار گرفته اند. البته انتقاد ناپذیری مربی پرتغالی تنها به برخورد با مسوولان فدراسیون فوتبال منتهی نمی شود بلکه وی در واکنش به انتقاد برخی از کارشناسان و پیشکسوتان فوتبال به بدترین شکل ممکن جواب آن ها را داد. گفته های تند کی روش در پاسخ به انتقادهای «حمید درخشان» سرمربی تیم فوتبال پرسپولیس نمونه ی بارزی از این رفتارها است.

2- با توجه به حضور کی روش در تیم های بزرگ باشگاهی و ملی، تردیدی در دانش فوتبالی این مربی خارجی نیست ولی نباید فراموش کرد حضور مقطعی مربیان بزرگ فوتبال در کشورمان باید به دانش افزایی مربیان بومی کمک کند. در دوره ی چهار ساله ی حضور کی روش در ایران هر چند به صورت مقطعی مربیان بومی همچون «امید نمازی»، «مجید صالح» و «علی کریمی» کنار کی روش روی نیمکت تیم ملی حضور یافتند، ولی این حضور دوام زیادی نداشت. برخی کارشناسان بر این باورند که رفتار و برخود کی روش با مربیان بومی نامناسب و در برخی از مواقع توهین آمیز بوده است.

3- تیم ملی فوتبال کشورمان هر چند توانست با تاکتیک دفاعی و ضد حمله در مقابل تیم های بزرگی همچون آرژانتین و نیجریه موفق باشد ولی پافشاری کی روش برای استفاده از روش دفاع و ضد حمله موجب انتقاد های فراوانی شد. اوج این انتقادها بعد از بازی های جام ملت های آسیای 2015 بود زیرا در این دوره از رقابت ها تیم ملی فوتبال کشورمان با وجود بازی دفاعی و نه چندان زیبا بازهم نتوانست در مقابل تیم های درجه ی دوم آسیا موفق باشد و در مرحله ی یک چهارم نهایی با شکست در مقابل تیم ملی عراق از رسیدن به مرحله ی نیمه نهایی باز ماند.

4- برخی از مربیان داخلی بر این عقیده اند کی روش به همان اندازه که بازیکن ساز و تمرین دهنده ی خوبی است، بازی خوان بزرگی نیست. «امیر قلعه نویی» سر مربی تیم استقلال تهران بعد از حذف تیم ملی فوتبال کشورمان از بازی های جام ملت های آسیا2015 با انتقاد از عملکرد کی روش و تاکتیک تیم ملی گفت: تیم ملی فوتبال کشورمان بعد از اخراج «مهرداد پولادی» در بازی مقابل عراق، هیچ برنامه یی برای عوض کردن تاکتیک بازی نداشت.

5- همسنجی دستمزد و دریافتی کارلوس کی روش با نتایج کسب شده ی تیم ملی در زمان سرمربیگری وی نشان از نوعی بی توازنی و نبود تعادل دارد. هر چند تیم وی توانست در جام جهانی 2014 برزیل بازی های خوبی ارایه دهد، ولی حذف زود هنگام تیم ملی فوتبال از جام ملت های آسیا موجب شد تا برخی از کارشناسان اظهار کنند تیم ملی فوتبال کشورمان در گذشته با مربیان بومی نتایج بهتری در رقابت های آسیایی کسب کرده است.

این روزها بحث استعفای کی روش به یکی از مهمترین خبرهای ورزشی کشور تبدیل شده است و هواداران این مربی پرتغالی سعی دارند به هر شکل وی را در ایران حفظ کنند. در این پیوند باید گفت که در سپردن زمام هدایت تیم ملی فوتبال به هر سرمربی باید واقعگرایانه و نه بر اساس احساسات و اسطوره سازی رفتار کرد. هواداران کی روش که بعد از جام جهانی زیر تاثیر رفتار حرفه یی وی قرار گرفته اند، باید اجازه دهند تا کارشناسان و مسوولان فوتبال بدون هیچ پیشداوری عملکرد وی را در بوته ی نقد قرار دهند و با استدلال منطقی تعیین کنند کی روش در فوتبال ایران بماند یا برود.

افزون بر آن، اگر بنا است کی روش در فوتبال ما ماندنی شود باید برنامه هایی فراتر از حضور صرف در جام جهانی از وی خواسته شود زیرا تنها حضور در جام جهانی و کسب باخت یا مساوی نمی تواند به فوتبال ما کمک زیادی کند.

منبع: ایرنا