مشاور امنیت ملی جیمی کارتر رئیس جمهور پیشین آمریکا معتقد است توافق هسته ای ایران باعث تقویت همکاری بین آمریکا و چین خواهد شد.

به گزارش انتخاب؛ پایگاه اینترنتی روزنامه ی هافینگتون پست با زبیگنف برژینسکی که از افراد صاحبنظر در آمریکا در مسائل راهبردی سیاسی است و در دولت جیمی کارتر در دوران انقلاب اسلامی ایران هم مشاور امنیت ملی آمریکا بود مصاحبه کرد. موضوع اصلی این مصاحبه درباره ی تفاهم هسته ای اخیر بین جمهوری اسلامی ایران و گروه پنج بعلاوه ی یک است.

خبرنگار این روزنامه پرسید: تاثیر توافقنامه ی لوزان بر چشم انداز ایران را چه می بینید؟ آیا این توافقنامه نشانه ای از گشایش ایران به روی دنیا است همانگونه که نخستین روزهای گشایش چین در قبال آمریکا اینگونه بود؟ زمانی که شما در دوران انقلاب ایران در آمریکا سمت داشتید کل مشروعیت رژیم ایران موضع ضد آمریکایی آن بود اما وضعیت اکنون چگونه است؟

زبیگنف برژینسکی در پاسخ مدعی شد: تاثیر توافقنامه ی لوزان بر چشم انداز ایران می تواند بسیار چشمگیر باشد. این توافقنامه باعث تضعیف نگرشی می شود که در دو یا بیش از دو دهه ی گذشته نگرش غالب در تهران بوده است. این توافقنامه این احتمال را مطرح می کند که نخبگان ایران به صورت جدی نوعی از همکاری با آمریکا را مد نظر قرار داده اند. با این جود اختلافات قابل توجهی بین این گشایش و گشایشی وجود دارد که در گذشته در زمان ریچارد نیکسون و هنری کیسنیجر بین چین و آمریکا رخ داده بود و در زمان جیمی کارتر شکلی رسمی تر به خود گرفته بود. چینی ها در آن زمان به صورت فزاینده نه تنها در قبال شوروی سابق متخاصم بودند بلکه نگران هم بودند که شوروی سابق بخواهد به صورت مستقیم علیه چین وارد اقدام شود. گشایش روابط چین در برابر آمریکا برای چینی ها فوریت پیدا کرده بود. این گشایش در آغاز عمدتا روی موضوعات اقتصادی و نیز برخی همکاری های سیاسی تمرکز داشت. این نشانه ها در دوره ی دن شیائوپنگ به همکاری بیشتری تبدیل شد چون مواضع او در مخالفت با شوروی علنی تر بود.

زبیگنف برژینسکی در ادامه ی مصاحبه ی خود با روزنامه ی هافینگتون پست با این پرسش روبرو شد که آثار راهبردی این موضوع که برخی در طرف آمریکایی، اوباما را محور پارس(ایران) توصیف می کنند چیست؟

زبیگنف برژینسکی در پاسخ گفت: آثار راهبردی برای آمریکا در کوتاه مدت این است که احتمال جنگ آمریکا برضد ایران را کاهش می دهد درحالیکه جنگ برضد ایران می تواند باعث خشونت و بی نظمی گسترده تر در کل منطقه شود. معدودی ازکشورها در همسایگی و نزدیکی ایران هستند که واقعا خواستار چنین رخدادی( جنگ) باشند. همچنین کشورهای بزرگی هم که در این تفاهم اولیه همراه آمریکا بودند خواستار جنگ نیستند. اگر این تلاش برای رسیدن به ثبات و همکاری بیشتر با ایران موفقیت آمیز باشد، کمک بزرگی به کاستن از مناقشه در منطقه خواهد کرد. کاملا روشن و مشخص است که هم اکنون گزینه ی جایگزین این (تفاهم) تشدید آشوب و هرج و مرج است که احتمالا با یک جنگ منطقه ای مهمتر، پیچیده تر خواهد شد. این درحالی است که برخی از منتقدان توافقنامه ، بدون نگرانی از پیامدهای جنگ از آن طرفداری می کنند.

خبرنگار هافینگتون پست در ادامه گفت: آنچه که به نظر می رسد در توافقنامه ی ایران گم شده باشد این واقعیت است که چین به عنوان یک تضمین کننده ،‌این توافقنامه را امضا کرده است. چین همچنین در تلاش برای مهار کردن بلند پروازی های هسته ای کره شمالی با آمریکا همکاری کرده است. از این رو باید گفت که چین یک شریک برای آمریکا در زمینه ی عدم اشاعه است. چین در زمینه ی تغییرات اقلیمی هم با آمریکا توافقنامه دارد.

زبیگنف برژینسکی در پاسخ به این پرسش هافینگتون پست گفت: شما در اینجا به یک نکته ی بسیار مهم اشاره کردید: چین یک قدرت بزرگ است و در عمل به عنوان یک ضامن در این روند امضا کرده است. همچین این واقعیت نیز به همان اندازه مهم است که روسیه هم همین کار را کرده است. به بیانی دیگر، در میان قدرت های بزرگ این درک مشترک در خصوص اهمیت ثبات و اجتناب از ماجراجویی بی پروا وجود دارد.

به فرض اینکه این توافق دوام بیاورد ، احتمال اینکه روابط آمریکا و چین جدی تر شود بیشتر است. باید درک کرد که عدم اشاعه و تغییرات اقلیمی دو موضوع بلند مدت هستند که در حیطه ی همکاری های آمریکا و چین دیده می شوند .

تصمیم چینی ها برای همکاری با آمریکا در مورد ایران در لحظه ی کنونی، یکی از مهمترین جنبه های تکامل در روابط بین آمریکا و چین است.