واشنگتن‌پست: روابط ايران و روسيه پيوند فرصت‌هاست

 روزنامه واشنگتن پست در گزارشي نوشت:‌ روسيه تنها چند روز پس از قرائت يک بيانيه مشترک ميان ايران و گروه 1+5 دست به لغو ممنوعيت تحويل سامانه‌ي اس-300 به ايران زد تا به غرب ثابت کند که هنوز يک قدرت تعيين کننده است.

روزنامه واشنگتن‌پست در ادامه نوشت: هنوز جوهر چارچوب تفاهم به دست آمده ميان ايران و گروه 1+5 بر سر برنامه هسته‌اي اين کشور خشک نشده بود که روسيه اعلام کرد سامانه دفاعي موشکي اس- 300 را به تهران تحويل خواهد داد.

از نظر آمريکا، تصميم روسيه براي انتقال سامانه موشکي اس-300 به ايران آخرين نشانه از اين حقيقت است که عليرغم وجود دور نماي يک توافق هسته‌اي تلخي رو به افزايش در روابط واشنگتن – مسکو کم نشده است.

از نظر رژيم صهيونيستي نيز قرارداد تحويل اين سامانه به ايران يک تهديد است چون اس-300 هرگونه حمله به تاسيسات توسعه هسته‌اي ايران را خنثي خواهد کرد.

اما از نظر روسيه، فروش اس-300 به ايران يک حمله بازدارنده از نوعي ديگر است که تضمين مي‌کند مسکو بهترين فرصتش براي ورود به بازار ايران پيش از لغو تحريم‌هاي بين‌المللي را از دست نخواهد داد.

جورجي ميرسکي، يک کارشناس روس در حوزه خاورميانه گفت: چندين سال پيش من از يکي از ديپلمات‌هاي‌مان شنيدم که مي‌گفت يک ايران طرفدار آمريکا براي ما بسيار خطرناک‌تر از يک ايران هسته‌اي است.

اين کارشناس ادامه داد: اگرچه اين تئوري يک صحبت غيررسمي است افکار بسياري را در کاخ کرملين هدايت مي‌کند، به ويژه اين که آمريکا براي بهبود روابطش با ايران مقدمه چيني کرده است.

ميرسکي هم‌چنين گفت که نزديک‌تر شدن ايران به غرب تضعيف جايگاه روسيه است. بنابراين لازم است که پيش از اجراي اين توافق هسته‌اي يک ضربه بازدارنده بزنيم تا نشان دهيم که ما براي ايران قابل اعتمادترين شريک و تنها قدرتي هستيم که آن‌ها مي‌توانند به آن اعتماد کنيم.

واشنگتن پست هم‌چنين نوشت: توافق هسته‌اي احتمالي با ايران مي‌تواند براي سرمايه‌گذاراني که چشم به بازار ايران دارند ميلياردها دلار به همراه داشته باشد.

بر اساس آمارهاي بانک جهاني و صندوق بين‌المللي پول، اقتصاد ايران در رتبه‌ي 20 تاي اول جهان قرار دارد؛ کمي کوچک‌تر از ترکيه و کمي بزرگ‌تر از استراليا، اگر توافقي حاصل شود که لغو تحريم‌ها را در پي داشته باشد، بسياري بر سر حضور در صنعت‌هاي توليد مواد خام و پتروشيمي ايران رقابت خواهند کرد و احتمالا يک بازار بزرگ مصرف کننده به وجود خواهد آمد.

هم‌چنين يک ايران احيا شده مي‌تواند هزينه‌هايي براي روسيه به همراه داشته باشد چون تهران و مسکو به عنوان دو دارنده ذخاير عظيم گاز طبيعي در جهان مي‌توانند به رقيب تبديل شوند، به ويژه اين که اروپا مدت‌هاست به دنبال يک جايگزين براي روسيه مي‌گردد.

اما جغرافياي سياسي در طول بيش از سه دهه گذشته به تهران و مسکو احساسي قوي از يک دليل مشترک براي مقابله با غرب داده است که هنوز هم احساس مي‌شود. به گفته‌ي ميرسکي اين همان دليلي است که ايران هيچ‌گاه از روسيه دوري نخواهد کرد حتي اگر خواهان سرمايه‌گذاري غرب در صورت حصول يک توافق هسته‌اي باشد.

اين کارشناس تاکيد کرد: با اين حال، هنوز نمي‌توان ترس‌هاي روسيه را کنار گذاشت.

نئودور لوکيانوف، يک کارشناس و عضو گروه مشاوره به کرملين در مسکو گفت: تفکر غالب مقامات روسي اين است که غرب براي جلوگيري از منافع روسيه همه کاري مي‌کند. هيات‌هاي غيررسمي از کشورهاي اروپايي به همراه شرکت‌ها تاکنون از ايران بازديد کرده و به دنبال فرصت‌هاي تجاري پس از توافق هستند. روسيه بسيار نسبت به اين مساله بدبين است.

به نوشته‌ي واشنگتن‌پست، اجراي قرارداد 800 ميليون دلاري اس-300 با ايران که از زمان امضاي آن ميان دو کشور در سال 2007 به حالت تعليق درآمده است. اولين گام مهم براي تضمين اين مساله بود که روسيه حتي در صورت رسيدن جهان به دروازه‌هاي تهران کنار گذاشته نشده است.

مسکو علاوه بر اين، اقدامات دوستانه ديگري را در قبال ايران به کار گرفته است. هفته گذشته کرملين تاييد کرد که يک تهاتر نفت در برابر کالا با ايران دارد که در ازاي نفت خام به تهران گندم و ديگر کالاها را مي‌دهد. اگر تحريم‌هاي بين‌المللي هم لغو شود انتظار قراردادهاي ديگري به ويژه در حوزه تسليحات و توسعه تاسيسات برق هسته‌اي وجود دارد.

آندري کليموف، يک عضو پارلمان روسيه اظهار کرد: ما نمي‌خواهيم که آخرين نفر در فهرست شرکت کنندگان جديد در برنامه‌هاي علمي و تجاري باشيم. ما نمي‌خواهيم که بعد از اتحاديه اروپا، فرانسه يا دوستان‌مان در آمريکا قرار بگيريم.

او ادامه داد: ما مي‌خواهيم در ميان آن‌ها و حتي کمي جلوتر باشيم و به همين دليل اکنون دست به کار شده‌ايم.

اين عضو پارلمان روسيه تصريح کرد: اما موشک‌هايي که ما قول تحويل آن را داديم، کاري که قبلا وعده‌اش را داده بوديم، اما نکرديم قابليت اين را ندارد که فوري به خاک ايران تحويل‌شان دهيم. ما درباره‌ي چند کلاشينکف صحبت نمي‌کنيم که نيازي به مقدمات نداشته باشد.

برخي بر اين باورند که تهاتر نفت در برابر کالا و انتقال سامانه‌ي اس-300 به ايران براي روسيه وسيله‌اي بوده است تا غرب را براي کاهش تحريم‌هاي مرتبط با بحران اوکراين تحت فشار قرار دهد و به آمريکا ياد آوري کند که مسکو هر جا بخواهد مي‌تواند نقش يک دو به هم زن را بازي کند.

الکساندر گولتز، يک کارشناس نظامي روس گفت: اين يک فرصت واقعا خوب و جديد است که به غرب اين پيام روشن را برسانيم که اگر مي‌خواهند ما را منزوي کنند، نگاه کنند ما چه کارهايي مي‌توانيم انجام دهيم.