همزمان با چراغ سبز ايران به آذربايجان به منظور مشارکت در خط لوله ترانس آناتولين به منظور صادرات گاز به اروپا، گازپروم بخشي ديگر از خطوط لوله واردات گاز ارمنستان از ايران را خريداري کرد.

سرنوشت اين روزهاي صنعت گاز ايران به طور مستقيم و غير مستقيم به مذاکرات هسته‌اي و توافق با کشورهاي عضو گروه ۵+۱ گره خورده است و در صورت توافق نهايي زودتر از پيش بيني کارشناسان گازهاي ترش پارس جنوبي مهمان صنايع و نيروگاه‌هاي اروپايي خواهند شد.

بر اين اساس پس از ارسال چندين دعوت نامه براي گاز ايران توسط شرکت دولتي سوکار جمهوري آذربايجان به عنوان يکي از سهامداران اصلي خط لوله ترانس آناتولين ايران براي حضور در اين پروژه صادرات گاز به کشورهاي عضو اتحاديه اروپا چراغ سبز نشان داده است.

عزيز الله رمضاني مدير امور بين‌الملل شرکت ملي گاز ايران با بيان اينکه براي حضور در بازار گاز اروپا پس از لغو تحريم ها هم اکنون ۶ مسير در حال ارزيابي و بررسي قرار دارد، از خط لوله ترانس آناتولين و ترکيش استريم به عنوان مهمترين سناريوهاي صادرات و ترانزيت گاز طبيعي به قاره سبز ياد کرده است.

در همين حال ناطق علي‌اف وزير انرژي جمهوري آذربايجان از احتمال پيوستن ايران به پروژه خط لوله گازي ترنس آناتولين خبر داده و تاکيد کرده است: ايران با دارا بودن منابع غني گاز طبيعي، به طور جدي علاقمند به همکاري با جمهوري آذربايجان است و مي‌ تواند نقش مهمي را در تامين امنيت انرژي اروپا ايفا کند.

اين در حالي است که به گفته مسئولان صنعت گاز کشور در شرايط فعلي ايران با دو پيشنهاد وسوسه برانگيز گازي تاپ (ترنس آدرياتيک) و خط لوله تاناپ (ترنس آناتولين) براي حضور در بازار گاز اروپا روبرو شده است.

نبض بازار گاز ايران به دست روسها افتاد
به گزارش مهر، در حالي که مسئولان صنعت گاز ايران در حال بررسي سناريوهاي مختلف صادرات گاز ايران به اروپا پس از لغو تحريم ها هستند گازپروم که عنوان غول گازي جهان را يدک مي کشد به صورت چراغ خاموش در حال پيش روي در يکي از بازارهاي مهم گاز طبيعي ايران است.

ايران و ارمنستان سال ۱۳۸۳ قراردادي به منظور تهاتر گاز و برق امضا کردند که مطابق با اين توافق قرار بود حجم صادرات گاز ايران تا سال ۲۰۱۰ ميلادي به يک ميليارد متر مکعب در سال افزايش يابد.

در حال حاضر به طور متوسط روزانه بيش از يک ميليون متر مکعب گاز طبيعي از طريق تاسيسات مرزي نوردوز به اين کشور همسايه صادر مي شود که براي انتقال گاز طبيعي به ارمنستان خط لوله اي به قطر ۳۰ اينچ و به طول ۱۱۳ کيلومتر حدفاصل تبريز تا مرز ارمنستان ساخته شده است.

مدت قرارداد تهاتر گاز ايران و برق ارمنستان را ۲۰ ساله بوده که قرارداد صادرات گاز ايران به ارمنستان يک قرارداد چهار جانبه ميان شرکت ملي صادرات گاز ايران، شرکت توانير، شرکت ايروان تي پي پي و شرکت برق ارمنستان است.

حدود دو سال قبل شرکت توزيع گاز آرگ ارمنستان که عمده سهام آن در اختيار شرکت گازپروم روسيه، خط لوله گاز وارداتي ارمنستان از ايران را خريداري مي کند.

همزمان با اين تغيير و تحولات گازي، برخي از نمايندگان پارلمان ارمنستان اعلام کرده اند: دولت اين کشور تحت فشار مسکو مالکيت خط لوله انتقال گاز ايران به ارمنستان را به گاز پروم روسيه واگذار کرده است.

با گذشت حدود دو سال از خريد بخشي از خط لوله گاز ايران و ارمنستان، رسانه هاي ارمني به نقل از آرا سيمونيان، معاون وزير انرژي و منابع طبيعي ارمنستان اعلام کرد: بخش مقري- کاجاران ( Meghri-Kajaran ) خط لوله گازي ايران-ارمنستان به گازپروم مستقر در ارمنستان فروخته خواهد شد.

به گفته اين مقام دولت ارمنستان يک وام از ايران در زمان ساخت دريافت شده بود و طرف ايراني مي توانست اين وام را تنها براي يک شرکت ۱۰۰ درصد دولتي تمديد کند و به اين دليل بود که شبکه ولتاژ الکتريک نتورک ارمنستان در اين طرح مشارکت داشت؛ اما هم اکنون ساخت اين خط لوله به پايان رسيده و وام نيز بازپرداخت شده است.

به عبارت ديگر با خريد اين بخش استراتژيک از خط لوله گاز مقري- کاجاران، نبض صادرات گاز طبيعي ايران در ارمنستان و حوزه قفقاز به دست روسها افتاده است و حتي امکان توقف صادرات گاز ايران به اين کشور همسايه توسط روسها درآينده اي نزديک وجود دارد.

سايه گازپروم سنگين تر مي شود
غول گازي روسها در طول دو سال گذشته تاکنون پيش روي‌هاي گسترده اي در بازار گاز ايران در ارمنستان داشته است و پس از افزايش صادرات گاز به ترکيه حالا ارمنستان به يک بازار گاز استراتژيک براي روسيه و شرکت گازپروم تبديل شده است.

با اين وجود روسيه که بازار گاز خود را در بخشي از اتحايده اروپا به دنبال اختلافات گسترده با اوکراين از دست رفته مي‌بيند حالا صادرات گازهاي ترش ايران به جنوب اروپا را به عنوان يک رويا تعقيب مي کند.

عزيز الله رمضاني مدير امور بين‌الملل شرکت گاز ايران هفته گذشته در گفتگو با ريانووستي با بيان اينکه ايران شايد از خط لوله گازي ترکيش استريم براي تحويل گاز به اروپا استفاده کند، گفته است: گاز ايران مي تواند در آينده توسط اين خط لوله ترانزيت شود.

خط لوله گازي ترکيش استريم براي ترانزيت گاز روسيه به ترکيه و اروپا با عبور از بستر درياي سياه طراحي شده است و ظرفيت ترانزيت ٦٣ ميليارد مترمکعب گاز را در سال دارد.