چرا حافظه ضعيف مي شود؟

 وارد آشپزخانه که مي شويد يادتان مي رود که چکار داريد؛ اسم فردي را که چند لحظه پيش ملاقات کرديد، فراموش مي کنيد؛ پشت فرمان متوجه مي شويد که آدرس مکاني را که مي خواهيد برويد، از ياد برده ايد. اين فراموشي موقت اغلب به دليل حجم زياد اطلاعات است. اما گاهي دلايل ديگري مانع از به ياد آوردن اطلاعات مي شود.
به نقل از سايت «prevention» اين دلايل عبارت است از:

پروازهاي طولاني مدت
پروازهاي طولاني مي تواند خستگي زيادي ايجاد کند. در اين شرايط ضعف حافظه اغلب به دليل کم خوابي و خستگي پرواز به وجود مي آيد. محققان دانشگاه کاليفرنيا دريافتند که احساس خواب آلودگي و سختي پردازش اطلاعات، ممکن است ساعت ها پس از پرواز ادامه پيدا کند. هنگام خواب هيپوکامپ حافظه را پردازش مي کند بنابراين نداشتن خواب کافي، اين حالت را ايجاد مي کند.

شيمي درماني
يکي از عوارض جانبي شيمي درماني، از دست دادن حافظه است. شيمي درماني مي تواند روي عملکرد سلول هاي مغز تاثير بگذارد. اغلب با قطع شدن شيمي درماني، عملکرد مغز به حالت عادي برمي گردد اما در مواردي، بهبودي سال ها طول مي کشد. (مصرف آسپرين که جريان خون به مغز را افزايش مي دهد، مي تواند راه موثري در پيشگيري از عوارض شيمي درماني روي مغز باشد. اما لازم است در اين زمينه با متخصص سرطان مشورت کنيد.)

بيهوشي
براي عمل جراحي، بيهوشي لازم است. اما يکي از عوارض احتمالي آن از دست دادن حافظه است. محققان دانشگاه فلوريدا دريافته اند که تقريبا ۴۰ درصد از بيماران بالاي ۶۰ سال پس از عمل جراحي حافظه خود را از دست مي دهند و 12.7 درصد ديگر به مدت ۳ ماه پس از عمل با مشکلات شناختي روبه رو مي شوند.

بيماري صرع
۵۰ ميليون نفر در سراسر جهان دچار اين بيماري هستند. هنگام حمله، تکانه الکتريکي در مغز منجر به بروز مشکلاتي مانند از دست دادن موقتي مهارت هاي حرکتي، عملکرد شناختي و از دست دادن حافظه مي شود.

داروهاي آسم و آرتريت
کورتيکو استروئيدها نوعي استروئيد است که مي توان از آن براي درمان آسم و آرتريت استفاده کرد. مصرف مقدار زياد اين داروها براي ۶ ماه يا بيشتر، به تضعيف حافظه منجر مي شود. اين داروها باعث مرگ سلول هاي مغز مي شود که آتروفي مغزي در «هيپوکامپ» را به همراه دارد. تغيير دادن ميزان مصرف دارو مي تواند موثر باشد اما ابتدا با پزشک مشورت کنيد.

افسردگي
افسردگي با ميزان سروتونين يا نوراپي نفرين ارتباط دارد. اين ماده شيميايي مي تواند بر روند مربوط به حافظه در مغز تاثير بگذارد.

کمبود ويتامين B12
همانند آهن، ويتامين B12 به ساخت گلبول هاي قرمز کمک مي کند و بي حالي و احساس خستگي و خطر کم خوني را کاهش مي دهد و عملکرد حافظه را بهبود مي بخشد. محققان دريافته اند B12 مانند يک لايه محافظ براي ميلين (ماده پوشش دهنده عصب) عمل مي کند.
اگر B12 کافي در سيستم عصبي وجود نداشته باشد، لايه ميلين به اندازه کافي ضخيم نيست و آسيب مي بيند. اين آسيب ها حرکت پالس هاي عصبي را کند مي کند و اين امر به نقص موقت در حافظه منجر مي شود.

فشار خون بالا
اگر زير ۴۵ سال هستيد و مشکل فراموشي داريد بهتر است فشار خونتان را کنترل کنيد. نتايج مطالعات محققان نشان مي دهد، افرادي که دچار بيماري فشار خون بالا هستند، با کاهش مهارت هاي شناختي و حافظه روبه رو مي شوند. فشار خون بالا، به ديواره هاي داخلي رگ هاي خون آسيب مي رساند و باعث فرسودگي و ايجاد اسکار مي شود که رگ ها را سفت مي کند.
سفت شدن رگ ها باعث مي شود خون کمتري از بين آنها عبور کند و ميزان خون رساني براي عملکرد درست مغز کاهش پيدا مي کند.

کم کاري تيروئيد
اگر احساس خستگي مي کنيد، دچار اضافه وزن شده ايد و يا احساس افسردگي مي کنيد احتمال کم کاري تيروئيد وجود دارد. کم کاري تيروئيد اغلب تدريجي و به کندي رخ مي دهد و باعث کاهش ميزان هورمون تيروکسين (T4) مي شود که نقش حياتي در توليد انرژي بدن دارد. ميزان پايين T4 باعث کند شدن سوخت و ساز و عملکرد شناختي مي شود.

همان طور که مي دانيد عوامل زيادي در تقويت حافظه نقش دارد:

*تغذيه
*بهداشت
*ورزش مناسب
*مسواک زدن
*خوردن غذاهاي حاوي گلوکز و کلسيم و فسفر و ويتامين
*تنفس صحيح، انجام تمرين مناسب به صورت دم و بازدم
*مطالعه (چهل و پنج دقيقه مطالعه و ده دقيقه استراحت) از جمله اين موارد است
*ميل کردن مويز به صورت ناشتا و خوردن حلوا و گوشت نزديک گردن و عسل و عدس نيز باعث تقويت حافظه مي شود