دیپلماسی دسته چکی عربستان

روزنامه نیویورک تایمز آمریکا در گزارشی با استناد به اسناد دیپلماتیک جدیدی که پایگاه افشاگر ویکی‌لیکس از وزارت امور خارجه عربستان منتشر کرده از آنچه که "دیپلماسی دسته چکی عربستان" نامیده، پرده برداشت و فاش ساخت که عربستان در این راستا به تعداد زیادی از مقامات،‌ کشورها و حتی رسانه‌ها پول پرداخت می‌کرده است.

به گزارش ایسنا، روزنامه نیویورک تایمز در این راستا نوشت: «به نظر می‌رسد همه چیزی از عربستان می‌خواهند. محمد مرسی پیش از آن‌که رییس جمهور مصر شود از عربستان تقاضای روادید کرده بود تا خانواده‌اش را به سفر زیارتی ببرد. یک سیاستمدار لبنانی برای پرداخت حقوق محافظانش از عربستان تقاضای پول کرده بود. حتی خبرگزاری دولتی کشور گینه در غرب آفریقا تقاضا کرده بود 2 هزار دلار از عربستان به منظور حل و فصل مشکلاتش دریافت کند!»

روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز توضیح می‌دهد، از آن‌جا که عربستان از ثروت نفتی هنگفت و نفوذ مذهبی برای شکل‌دهی به تحولات منطقه‌ای برخوردار بوده و از کسانی که حامی جهان‌بینی عربستان باشند پشتیبانی می‌کند بنابراین این افراد دلیل موجهی برای تقاضای خود داشتند.

این افشاگری‌ها در اسنادی که اخیرا پایگاه افشاگر ویکی‌لیکس منتشر کرد و مربوط به داخل وزارت امور خارجه عربستان می‌شوند ارائه شده‌اند. با وجود آن‌که این اسناد افشاگری شگفت‌انگیزی درباره عربستان نداشتند و از مسائلی نظیر استراق سمع علیه آمریکا یا انتقال پول به گروه‌های شبه نظامی سخن گفته بودند اما حاوی جزئیات کافی هستند تا دیپلماسی دسته چکی کشور به شدت بسته عربستان را فاش کرده و مقامات عربستانی دست اندرکار در این دیپلماسی و کسانی که برای دریافت این پول‌ها لابی می‌کنند را شرمنده سازند. این اسناد دریچه‌ای به تعاملات پیچیده میان کشور عربستان و مشتریانش از آفریقا تا استرالیا می‌گشاید.

خبرگزاری رسمی عربستان به نقل از اسامه النقلی، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور بیانیه‌ای منتشر کرد که در آن تاکید شده بود این اسناد که مرتبط با یک حمله سایبری جدید به وزارت امور خارجه عربستان بوده‌اند.

وی به عربستانی‌ها هشدار داد با باز نشر هرچه بیشتر این اسناد به دشمنان کشور کمک نکنند و تاکید کرد بسیاری از آن‌ها به وضوح "ساختگی" هستند.

وی هشدار داد کسانی که این اسناد را منتشر کنند براساس قوانین جرایم سایبری عربستان مجازات خواهند شد. با این حال وی گفت این اسناد اساسا در راستای سیاست‌های آشکار دولت عربستان و بیانیه‌های علنی آن درباره مسائل متعدد بین‌المللی و منطقه‌ای هستند.

پایگاه ویکی‌لیکس در این راستا بیش از 60 هزار سند وزارت امور خارجه عربستان را منتشر کرد و وعده داد باز هم از این دسته اسناد منتشر کند. در بسیاری از این اسناد تلاش‌های عربستان برای مبارزه با نفوذ ایران و همچنین حزب‌الله لبنان مشخص است. اسناد مربوط به عراق از تلاش‌های عربستان برای حمایت از سیاستمدارانی که با نوری مالکی، نخست وزیر سابق عراق مخالف هستند پرده برمی‌دارند. در اسناد مربوط به عراق مشخص شده که عربستان به ایاد العلاوی، یکی از سیاستمداران رقیب نوری مالکی 2 هزار روادید زیارتی داده بود تا هر طور که صلاح می‌داند پخش کند.

یک سند دیگر مربوط به سفارت عربستان در بیروت از درخواست سمیر جعجع، سیاستمدار مسیحی لبنان برای دریافت پول نقد به منظور رفع مشکلات مالی حزب سیاسی‌اش پرده برمی‌دارد.

در این سند برجسته شده که سمیر جعجع در مصاحبه‌ با رسانه‌ها از عربستان حمایت می‌کند و در عین حال مخالفت خود را با دولت بشار اسد، رییس جمهور سوریه اعلام کرده و آمادگی خود را برای انجام هرچیزی که عربستان بخواهد نشان داده است. همچنین دیگر اسناد نشان می‌دهد عربستان تلاش‌ زیادی برای حفظ نفوذ منطقه‌ای خود می‌کند. ریاض در یکی از این سندها قطر، یک کشور ثروتمند دیگر خلیج فارس را متهم به دامن زدن به مشکلات در یمن از طریق حمایت 250 میلیون دلاری از یک سیاستمدار ثروتمند کرده است.

تعداد دیگری از این سندها تلویحا گفته‌اند که رهبران عربستان پس از انقلابی که باعث سرنگونی حسنی مبارک در مصر شد با اخوان المسلمین این کشور مذاکراتی را داشته‌اند. یک سند تصریح کرده که یکی از رهبران اخوان المسلمین تضمین کرده بود در ازای اعطای 10 میلیارد دلار به این گروه حسنی مبارک به زندان نخواهد افتاد اما یک یادداشت دستنویس ضمیمه شده به این سند گفته است پرداخت خون‌بها برای حسنی مبارک ایده خوبی نیست زیرا اخوان المسلمین نمی‌تواند جلوی زندانی شدن او را بگیرد. از طرف دیگر اسناد دیگری نشان دهنده تلاش‌های هماهنگ عربستان برای شکل دهی به پوشش خبری رسانه‌ها چه در داخل و چه در خارج از این کشور هستند.

برخی اسناد مداخله سطوح عالی مقامات عربستان به منظور شکل‌دهی به پوشش رسانه‌های داخلی آن طور که حاکمان این کشور می‌خواهند را فاش می‌کنند. یک سند فوق سری و اضطراری مربوط به اوایل 2012 تصریح کرده که ملک عبدالله پادشاه سابق عربستان به وزرای ارشد خود درباره مذاکرات جدید این کشور با روسیه بر سر بحران سوریه سخن گفته و از آن‌ها خواسته بود به رسانه‌ها دستور دهند شخصیت‌های روس را فاش نکنند، از توهین به آن‌ها بپرهیزند تا به منافع عربستان آسیبی نرسد.

در همین حال عبدالخالق عبدالله، یک استاد علوم سیاسی در امارات متحده عربی که بالغ بر 100 عدد از این اسناد را خوانده بود، گفت: در این اسناد چیز شگفت آوری وجود ندارد که امنیت عربستان را به مخاطره بیاندازد.

وی تاکید کرد: همه می‌دانند که عربستان دیپلماسی دسته چکی را اجرا می‌کند و اکنون مجبور است با دیگر کشورهای ثروتمند خلیج فارس نظیر قطر، کویت و امارات متحده عربی بر سر جذب مشتریان بیشتر رقابت کند.