مذاکرات به بن بست خورده است؛ امریکا حاضر به لغو همه تحریم ها نیست

واشنگتن تایمز نوشت: مذاکرات هسته ای ایران به سبب خودداری آمریکا از لغو همه تحریم های سازمان ملل متحد با بن بست مواجه شده است.

به گزارش «انتخاب»، در حالی که مذاکره کنندگان دولت باراک اوباما ، متحدانش و تهران به مذاکرات بر سر مجموعه ای از مسائل دقایق پایانی تا پیش از ضرب الاجل سه شنبه شب ادامه دادند،‌ توافق بر سر برنامه هسته ای ایران روز دوشنبه هم به دست نیامد. مقامات نزدیک به مذاکرات گفتند مذاکره کنندگان ایرانی روز دوشنبه این اصرار را شروع کردند که همه تحریم های سازمان ملل ، از جمله تحریم هایی که فروش موشک های بالستیک به این کشور را ممنوع می کند، در چارچوب توافق نهایی لغو شود اما آمریکا و متحدانش به اتفاق با این درخواست مخالفت کردند و گفتند برخی تحریم های تسلیحاتی ایران باید ادامه یابد.

در واشنگتن، مقامات دولت آمریکا گفتند امیدوارند مذاکره کنندگان در تلاش برای دستیابی به توافقی نهایی که تحقیقات هسته ای چند ساله ایران را در ازای لغو تحریم های نفتی و بانکی محدود خواهد کرد، بتوانند بر سر چنین مناقشاتی به توافق برسند. اما این بن بست ظاهری در مذاکرات موجب ناراحتی وزارت امور خارجه آمریکا شد که مقامات آن این تهدید باراک اوباما رئیس جمهور و جان کری وزیر امور خارجه این کشور را تکرار کردند که اگر توافق نهایی احتمالی تماما به نفع ایرانی ها باشد، آنها میز مذاکرات را ترک خواهند کرد.

در همین حال،‌ بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که دولتش جزو مذاکره کنندگان نیست، با تاکید دوباره بر این ادعای دیرینه خود که غرب در حال عقب نشینی در برابر خواسته ای ایران است، خبرساز شد. نتانیاهو در یک کنفرانس مطبوعاتی در اسرائیل گفت :«هر روز امتیازات بیشتری داده می شود ، و هر روز این توافق بدتر و بدتر می شود.» وی مدعی شد که مذاکرات هسته ای در وین را نمی توان در حال «پیشرفت اساسی ، بلکه باید نوعی فروپاشی دانست.»

جان کربی ، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در واشنگتن اظهارات نخست وزیر اسرائیل را رد کرد و گفت :« اولا، هنوز هیچ توافقی به دست نیامده است. من گفته ام که اگر امکان دستیابی به توافق خوبی وجود نداشته باشد، جان کری آماده است مذاکرات را ترک کند.»

این سخنگو گفت :«بر اساس اطلاعات ما از دامنه و سرعت و ویژگی گفتگوهایی که هم اکنون در اتاق مذاکرات جریان دارد، اطلاق صفت پیشرفت اساسی یا فروپاشی درباره این مذاکرات نامناسب است.

کربی همچنین گفت دولت اوباما کاملا مخالف لغو تحریم های مرتبط با معاملات تسلیحاتی ایران است. وی افزود :«تنها تحریم هایی که قرار است لغو شوند تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای ایران هستند.»

روز یکشنبه کری در وین به خبرنگاران گفت با اظهارات علنی محمد جواد ظریف ، وزیر امور خارجه ایران موافق است که گفته است «ما هیچگاه به یک توافق نهایی این قدر نزدیک نشده ایم». وی در عین حال گفت «مسائل دشواری» باقی است که باید حل و فصل شود و مذاکرات هم ممکن است به نتیجه برسد و هم ممکن است به شکست بینجامد.

به نظر می رسد کری در مذاکرات سرگرم کار با سرگئی لاوروف همتای روس خود است ، که به سبب ائتلاف مسکو با ایران از بازیگران کلیدی محسوب می شود.

بر اساس گزارش های خبری منابع روسی ، لاوروف روز دوشنبه در وین به صورت یک به یک با ظریف به گفتگو نشست. وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد :«دو طرف در این نشست بر عزم متقابل برای یافتن هرچه سریعتر راه حل های قابل قبول دوجانبه برای مسائل مورد اختلاف تاکید کردند.»

تا دوشنبه مشخص نبود آیا دولت اوباما ممکن است خواستار تمدید مجدد مذاکرات تا پس از سه شنبه شود.

مذاکره کنندگان با تمدید ضرب الاجل هفته گذشته ، مذاکرات تقریبا 20 ماهه میان ایران و گروه به اصطلاح پنج به اضافه یک را طولانی تر کردند. تحلیلگران گفتند در این مذاکرات آنقدر وقت صرف شده است که هیچ طرفی نمی خواهد به تلاش برای دستیابی به یک توافق نهایی خاتمه دهد، اما تمدید مذاکرات در هفته گذشته به این گمانه زنی دامن زد که ایران ممکن است قبل از اینکه در نهایت به سوی یک توافق نهایی عقب نشینی کند، بخواهد تا آنجا که آمریکا و شرکایش در مذاکرات اجازه دهند این مذاکرات را طولانی کند.

در همین حال، تمدید مجدد مذاکرات ممکن است در واشنگتن پیامدهای سیاسی داشته باشد: اگر مذاکرات تمدید شود و متن توافق تا روز پنجشنبه به دست کنگره نرسد مهلت کنگره برای بازبینی و رای گیری درباره توافق احتمالی از 30 روز به 60 روز افزایش می یابد.

تا دوشنبه معلوم نبود آیا مذاکره کنندگان بر هیچ کدام از مناقشات دیگر که گفته می شود مانع حصول توافق نهایی شده است ، فائق آمده اند یا خیر. یکی از این مسائل مورد اختلاف این است که آیا بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی اجازه دسترسی به سایت های نظامی ایران را خواهند داشت و آیا می توانند با دانشمندان هسته ای ایران در چارچوب توافق نهایی مصاحبه کنند یا خیر.

قانونگذاران آمریکایی درخواست کرده اند که دسترسی به این سایت ها بخشی از توافق نهایی باشد، و دولت اوباما نیز می داند که بدون چنین دسترسی هایی موافقت کنگره با توافق نهایی احتمالی دشوارتر خواهد بود.