پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
واحدمرکزی خبر نوشت: روزنامه نیویورک تایمز نوشت توافق اوباما با ایران اعتقاد وی به دیپلماسی را در تقابل با بدگمانی ها قرار داد.
روزنامه نیویورک تایمز در اینترنت امروز در تحلیلی به قلم پیتر بیکر نوشت: هر دو جناح در مباحثات شدید بر سر توافق هسته ای اوباما رئیس جمهور با ایران در مورد یک مسئله اتفاق نظر دارند. اینکه، نام او به علت این توافق در تاریخ ثبت خواهد شد. اما در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد که آیا نام وی به عنوان برقرارکننده صلح ثبت خواهد شد یا باج دهنده؟
با همه تمرکزی که بر روی جزئیات مانند تعداد سانتریفیوژها یا دامنه بازرسی ها معطوف شده است، این نزاع رو به گسترش نماد نزاعی وسیع تر بین اعتقاد اوباما به دیپلماسی به عنوان منطقی ترین راه حل و فصل اختلافات و تردید عمیق منتقدانش در مورد منطقی بودن مذاکره با دولتی است که از نظر آنها یک دشمن غیرقابل اعتماد است.
توافق ایران در واقع نقطه اوج رویکردی است که از اولین دور مبارزات انتخاباتی اوباما نشات گرفت. وی در آن زمان قول داد با دشمنان آمریکا وارد مذاکره شود، قولی که نه فقط از جانب جمهوری خواهان بلکه حتی توسط هیلاری کلینتون رقیب دموکراتش مورد سخره قرار گرفت. اکنون با حصول توافق با ایران و بازگشایی مجدد سفارتخانه آمریکا در کوبا طی این ماه، اوباما به خواسته اش تحقق می بخشد.
این روند به منزله فصلی از دیپلماسی است. اوباما ضمن دستیابی به توافقاتی با تهران و هاوانا، امیدوار است به یک توافق تجارت آزاد با یازده کشور حاشیه اقیانوس آرام تا پایان همین ماه دست یابد. سران اروپایی حداقل یک توافق اقتصادی موقت با بدهکاران یونانی شان رسیده اند. آمریکا سعی دارد قبل از اجلاس سران در پاریس در ماه دسامبر، امکان دستیابی به توافقی در زمینه تغییرات آب و هوایی را فراهم سازد.
جهان خسته از جنگ های سالهای اخیر در اصل با این محک مواجه است که آیا می توان برخی از مشکلات آنرا به جای میدان جنگ پای میز مذاکره حل و فصل کرد. برای اوباما طیفی از مذاکرات به معنای فرصتی برای بر جا گذاشتن دستاوردهایی در عرصه سیاست خارجی است که در غیر اینصورت تحت الشعاع بن بست در جنگهای مسلحانه در خاورمیانه (غرب آسیا) قرار داشت.
کریستین سیلوِربرگ سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا طی دوره ریاست جمهوری بوش می گوید، اکثر جمهوری خواهان در صورتی از دیپلماسی حمایت می کنند که از پشتوانه فشار واقعی برخوردار باشد.اما به گفته وی، اوباما یک دهه تحریم را قربانی توافقی کردکه به ایران حق برخورداری از یک زیرساختار وسیع را می دهد و این بخشی از تلاش وی برای خارج کردن آمریکا از چالش های مهم در خاورمیانه (غرب آسیا) است.
به عقیده سیلوربرگ، این دیپلماسی نیست، عقب نشینی است.
دیگران می گویند، این انتظارمنتقدان که در یک توافق هیچ مصالحه ای نباشد، غیرواقع بینانه است. نیکلاس برنز معاون وزیر خارجه آمریکا از جمله طرفداران توافق این هفته با تهران بود. وی هدایت تلاش های دیپلماتیک با ایران را برای بوش و رایس بر عهده داشت.
کریستوفر هیل دیپلمات با سابقه ای که طی دوره بوش با کره شمالی مذاکره کرد و متعاقبا در دولت اوباما سفیر آمریکا در عراق شد، معتقد است: مخالفت در این کشور با توافق حاصل ریشه در افرادی دارد که با هیچ توافقی موافق نیستند مگر آنکه بتوان آنرا بطور یکجانبه تنظیم کرد، یعنی تسلیم شدن بی قید و شرط.
اوباما معتقد است که تحریم ها به تنهایی نمی تواند ایران را به تسلیم وا دارد و اگر آمریکا از این توافق کنار می کشید، بسیاری کشورها تحریم ها را رها می کردند.
منتقدان می گویند، این امر نشان می دهد دیگر راه های اعمال فشار از جمله تحریم های اقتصادی بیشتر و اقدام پنهان مد نظر نیست.بعلاوه آنها موضع اوباما را یک تلاش شرورانه برای ارائه یک چهره جنگ افروزانه از آنها می دانند. مارک والاس مدیر اجرایی گروه موسوم به «اتحاد بر ضد ایران هسته ای» و یکی از دیگر سفرای دوره بوش می گوید: یک گزینه کاذب پیش روی آمریکایی ها قرار داده شده است.
وی گفت: برخی از همکاران سابق من در عرصه دیپلماتیک معتقدند باید همه تلاش ها بر دیپلماسی معطوف و دیگر ابزارها کنار گذاشته شود... اوباما رئیس جمهور تابع این نظریه است و تصریح بر اینکه دیپلماسی تنها گزینه است، به ایران جسارت بخشید.
این رویکرد اوباما تعجب ندارد. وی در مناظره ای در ژوئیه دو هزار و هفت به سوالی درباره تمایلش به ملاقات بی قید و شرط با رهبران کوبا، ایران، کره شمالی، سوریه و ونزوئلا طی دوره اول ریاست جمهوری اش، پاسخ مثبت داد. گرچه اندکی دیرتر، وی در هفتمین سال ریاست جمهوری اش با رائول کاسترو رئیس جمهور کوبا ملاقات کرد، در یک تماس تلفنی کوتاه با حسن روحانی رئیس جمهور ایران گفتگو کرد و نامه هایی برای آیت الله علی خامنه ای (رهبر معظم ایران) ارسال کرد.
او در عین حال از برخی رهبران دیگر همچنان دوری کرده است. اوباما بجای ملاقات با بشار اسد رئیس جمهور سوریه از وی خواسته است از سمتش کنار برود، گرچه توافقی با میانجیگری روسیه با اسد را برای تسلیم کردن تسلیحات شیمیایی اش پذیرفت. اوباما از هرگونه دیپلماسی با کره شمالی پرهیز کرده و در عوض تحریم های آنرا تشدید کرده است. بر ضد ونزوئلا نیز تحریم های جدیدی وضع شد. تلاش ها برای تعامل در مذاکرات صلح با طالبان در افغانستان یا حمایت از آن نتیجه چندانی نداشته است.
اکنون سوال این است که آیا رویکردی که اوباما (در قبال ایران) در پیش گرفته و سرمایه گذاری زیادی بر روی آن کرده است، درست پیش می رود یا نه.