پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : تمامي 15 عضو شوراي امنيّت سازمان ملل متحد به قطعنامهاي راي دادند كه طي آن ضمن برقراري محدوديتهايي براي برنامه هستهاي ايران، تحريمهاي قبلي اين شورا را در صورت انجام تعهدات طرفين بياثر ميكند.
فارغ از بحث درباره محتواي توافق وين، آنچه كه عصر روز گذشته در سازمان ملل اتفاق افتاد يك رويداد كمنظير و شايد بينظير در تاريخچه اين شورا به حساب ميآيد و آن اينكه همان شورايي كه در طول سالهاي گذشته و بهويژه از سال 85 تاكنون هر چه كه تصويب كرده در محكوميت ايران بوده حال به اتفاقآرا قطعنامهاي در حمايت از توافقي را تصويب ميكند كه محصول چانهزني سخت و طولاني تيم مذاكرهكننده ايراني با 5 قدرت جهاني به اضافه آلمان است. همين اجماع موضع و موقعيت ايران را در عرصه بينالمللي به طرز قابل توجهي تحكيم ميكند.
اين سخن بدين معنا نيست كه شوراي امنيت تغيير ماهيت داده و حال به وظايف بينالمللي خود به درستي عمل ميكند. ديگر زير نفوذ قدرتها نيست و استقلال كامل پيدا كرده است. اين سخن بدين معنا نيست كه جمهوري اسلامي به همه آنچه كه ميخواسته رسيده و اراده خود را بر قدرتهاي جهاني تحميل كرده است.
بلكه بدين معناست كه ايران توانسته با به كارگيري مهندسي درست در همين عصر و زمانه قلب واژهها و جهان زير نفوذ سرمايه و قدرت، از منافع خويش دفاع كند و ظرفيتهاي خود را در ديپلماسي به كار گيرد و در راستاي حفظ منافع و مصالح كشور راه برون رفت از مشكلاتي كه همين نظام غير عادلانه جهاني برايش ايجاد كرده و ميكند را بيابد.
براي آنكه قضاوت درستي از توافق ژنو و نيز جلسه ديروز شوراي امنيت داشته باشيم، بد نيست به انعكاس اين رويداد توجه كنيم كه در جامعه جهاني و در نزد افكار عمومي با استقبالي كمنظير در همين مدت زمان محدود روبرو شده است و همين مساله ميتواند در تغيير نگاه بينالمللي به ايران و جمهوري اسلامي ايران به ميزان قابل توجّهي مؤثر افتد. به اين مسأله صرفاً از ديد اثرات رفع تحريم نبايد نگاه كرد. رفع تحريمها و آزاد شدن پولهاي بلوكه شده ايران شايد بخشي از اثرات توافق ژنو باشد امّا مهمتر از آن افزايش قدرت نفوذ ايران در عرصه ديپلماسي بينالمللي است كه تا به حال به شكل ظالمانهاي به عنوان يك تهديد جهاني تبليغ ميشد.
سخناني كه نمايندگان كشورهاي عضو دائم و غيردائم شوراي امنيّت در جلسه روز گذشته مطرح كردند، بجز سخنان نماينده آمريكا كه طبق معمول از سياست قلدر مـآبانه و خوي استكباري رژيم آمريكا پيروي ميكرد و شامل سخنان بيربطي در رابطه با ايران و تهديد ايران بود، حتي نمايندگان فرانسه و انگليس نيز كه هر دو سابقه خصومت سياسي با ايران داشته و دارند، از لحن نامناسبي پيروي نميكرد ضمن آنكه اكثريت قريب به اتفاق آنان از اين توافق حمايت كردند. روز گذشته در تاريخ شوراي امنيّت هم قدر مسلّم يك روز تاريخي خواهد بود. عصبانيت رژيم اسرائيل و نيز نمايندگان جمهوريخواه آمريكا از همين ساعات اوليه تصويب قطعنامه نشان دهنده آن است كه از اين رويداد عصباني و ناراضياند و همين خود گواهي بر آن است كه تيم مذاكره كننده هستهاي كشورمان و نيز مردان عرصه ديپلماسي كشور تن به امضاي توافقي بد ندادهاند.
بد نيست به اين نكته هم اشاره شود كه غلامعلي خوشرو در سخنراني خود كه در جلسه شوراي امنيت ايراد شد به اين نكته هم اشاره كرد كه عملكرد شوراي امنيت در تصويب قطعنامههاي مختلف بر عليه ايران با وجود راستيآزماييهاي آژانس ناروا و غيرمنطقي و غيرعادلانه بوده و نيز در اين جلسه نيز نگذاشته تا سخنان نماينده آمريكا و اتهامات و تهديدهايش بيجواب بماند و در حالي كه نماينده آمريكا دست زير چانه داشت و با ناراحتي سخنانش را ميشنيد به رويش آورد كشوري كه از رژيمهاي سركوبگر و متجاوز حمايت ميكند و عامل اصلي تشنجآفريني در منطقه خاورميانه است حق ندارد درباره تروريسم و مقابله با آن صحبت كند و نيز فاقد صلاحيت اظهارنظر درباره ايران است كه خواستار حسن همجواري و برقراري صلح و عدم دخالت بيگانگان در تعيين سرنوشت مردم منطقه است.
آنچه كه ديروز اتفاق افتاد بيشك در كنار محدوديتهايي كه در بر دارد توفيقاتي را نيز براي كشور در آينده به همراه خواهد آورد.
در بررسي و قضاوت درباره توافق ژنو و نيز تصويب قطعنامه ديروز شوراي امنيت، نگاه جامع الاطراف، همه جانبه با در نظر داشتن اقتضائات بينالمللي و منافع ملي ضرورتي انكار ناپذير است.
با اين ديدگاه ميتوان با نظر مثبت به مسأله نگاه كرد و به انتظار آيندهاي نشست كه با اصلاح رابطه بينالمللي جمهوري اسلامي و رفع تحريمهاي ظالمانه و با عنايت به دستورالعمل رهبر انقلاب در تكيه بر ظرفيتهاي داخلي و اتخاذ و بهكارگيري الزامات اقتصاد مقاومتي نفوذ منطقهاي و نيز قدرت اقتصادي ايران را مضاعف كرد.
قدرتي كه حتي برخي سفراي كشورهاي عضو شورا در همين سخنراني ديروز هم بدان اعتراف كردند. ضمن آنكه ازياد نبريم اين شايد براي نخستين بار باشد كه جامعه بينالمللي و نيز شوراي امنيت در يك قطعنامه رسمي و لازم الاجرا حق هستهاي كشوري را به رسميت ميشناسند در حاليكه در قطعنامههاي قبلي بر دست كشيدن همان كشور از همه فعاليتهاي هستهاي تأكيد كرده و به برچيده شدن تأسيسات هستهاي آن رأي داده بودند.
*فتح الله آملي