فرانسه نگران عواقب مواضع سرسختانه اش در قبال ایران

پاریس که در طول مذاکرات در مورد پرونده هسته ای ایران، موضعی بسیار سرسختانه اتخاذ کرده بود؛ امروز آشکارا نگران عواقب مواضعش در بازگشت شرکت های فرانسوی به ایران است.

هفته نامه فرانسوی 'لو پوئن' در گزارشی با عنوان 'آیا فرانسه به پای خود شلیک کرده است؟' آورد: هنوز زمان زیادی از امضای توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 نگذشته که 'زیگمار گابریل' قائم مقام صدر اعظم آلمان و وزیر انرژی آن کشور به تهران سفر کرد تا نخستین مقام ارشد غربی باشد که پس از اعمال تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی به این کشور سفر می کند.

اطرافیان 'لوران فابیوس' وزیر امور خارجه فرانسه به تمسخر در مورد دیدار مقام آلمانی گفتند که 'مسلما دو روزه برای این دیدار تصمیم گیری نشده است'. آن ها همچنین اعلام کردند که وزیر فرانسوی 'زمان بندی خود' را برای پاسخ به دعوت 'محمد جواد ظریف' همتای ایرانی دارد. با این حال دیروز (سه شنبه) فابیوس اعلام کرد که هفته آینده به تهران سفر می کند.

فابیوس در گفتگو با رادیو 'فرانس انتر' گفت: پس از حصول توافق تاریخی، ایران و فرانسه می توانند روابط عادی خود را از سر بگیرند.

وی با بیان این که 'در مورد همه مسائل گفتگو خواهد شد'، تاکید کرد که این سفر به عنوان دیدار 'یک مسئول سیاسی' صورت می گیرد و هیات اقتصادی وی را همراهی نخواهد کرد. سفر هیات اقتصادی برای ماه سپتامبر (شهریور/ مهر) پیش بینی شده است.

*** سرسختی فابیوس

هیچکس در ایران نقش 'مرد آهنی' را که فابیوس در جریان مذاکرات و برای دستیابی به توافق 'مستحکم' ایفا کرد، از یاد نبرده است. تردیدی نیست که اقدامات وزیر خارجه فرانسه طی مذاکراتی که در نوامبر 2013 میلادی آن را 'بازی از پیش شکست خورده' ایران- آمریکا خوانده بود، خشم مردم ایران را برانگیخت. به گفته 'زینب اسماعیلی' خبرنگار روزنامه شرق، 'در نگاه مردم ایران هیچ وزیری همچون فابیوس، توافق هسته ای را به تاخیر نیانداخته است'.

'علی آهنی' سفیر ایران در فرانسه به لو پوئن گفت: هرچند که غالبا مواضع فرانسه در مقایسه با سایر کشورهای گروه 1+5 (شامل آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه، آمریکا و چین) سختگیرانه تر بوده اما این کشور همواره بر یک اصل تاکید کرده است: 'توان هسته ای غیرنظامی ایران، آری و سلاح هسته ای، نه'.

وی افزود: این دقیقا همان موضع رسمی ایران و اصلی است که توافق هسته ای بر پایه آن صورت گرفته است. به عبارت دیگر این توافق برای گروه 1+5 تضمین می کند که برنامه هسته ای ایران همواره غیرنظامی بماند و برای تهران نیز ادامه فعالیت های هسته ای غیرنظامی در چارچوب منع اشاعه هسته ای و لغو همه تحریم های ناعادلانه و یکجانبه را تضمین می کند.

*** بازار جذاب ایران

دورنمای لغو تحریم های بین المللی در سال 2016 میلادی- درصورت رعایت تعهدات از سوی ایران- نظر شرکت های فرانسوی را به خود جلب کرده است. این شرکت ها تلاش می کنند بازاری را که یک دهه مجبور به ترک آن شده بودند، دوباره تصرف کنند. فرانسه تا پیش از اعمال تحریم ها چهارمین شریک تجاری جمهوری اسلامی بود اما در 10 سال گذشته میزان این تبادلات به یک هشتم رسید. بر پایه گزارش مجلس سنای فرانسه، حجم این تبادلات از چهار میلیارد یورو در سال 2004 میلادی به 500 میلیون یورو در سال 2013 تقلیل یافت.

نماد این ناکامی تجاری شرکت 'پ اس آ پژو سیتروئن' است. ایران دومین بازار این شرکت در دنیا محسوب می شد اما در سال 2012 میلادی تحت فشار تحریم ها قرار گرفت. شرکت آمریکایی 'جنرال موتورز' با خروج پژو از ایران وارد بازار 80 میلیون نفری ایران شد. کارشناسان، رشد پنج تا 10 درصدی این بازار را در 10 سال آینده پیش بینی می کنند. ایران که دومین ذخیره گازی و چهارمین ذخیره نفتی دنیا را داراست، معدن طلای مهمی نیز دارد.

*** خروج عجولانه از ایران

خروج شتابزده شرکت های فرانسوی از ایران در هم سویی با سیاست های آشتی ناپذیر پاریس در مساله هسته ای، تاثیراتی را در ایران داشته است. به گفته خبرنگار روزنامه شرق، 'مردم ایران تناقض موجود در نگاه بسته سیاست فرانسه و در عین حال میل این کشور به احیای پیوندهای اقتصادی را درک نمی کنند'. وی همچنین احتمال اینکه مردم ایران بخواهند از فرانسه 'انتقام بگیرند' را رد کرد.

به همین ترتیب، علی آهنی نیز در گفتگو با لو پوئن، از 'بازگشت شرکت های فرانسوی' استقبال کرد و گفت: این شرکت ها با سابقه طولانی همکاری با ایران خاطره خوشی را در افکار عمومی ایران به جا گذاشته اند.

بر پایه این گزارش، در طرف فرانسوی نیز اعلام می شود که 'نگرانی ای در مورد واکنش به سرسختی سازنده با ایران وجود ندارد'. یک منبع دیپلماتیک فرانسوی با یادآوری پیچیدگی های روابط ایران- فرانسه در سه دهه اخیر، عنوان کرد: آغاز رقابت بمب اتمی میان کشورهای منطقه به نفع ایران نیست. این تصور که فرانسه ضد ایرانی باید از نظر اقتصادی تاوان دهد، حقیقت ندارد.

*** روابط دو جانبه

فرانسه در سال 1978 میلادی و پیش از انقلاب اسلامی، آیت الله خمینی را در 'نوفل لو شاتو' پذیرفت. این امر پیش از آن بود که فرانسه در جنگ خونین و هشت ساله ای که به ایران تحمیل شد از 'صدام حسین' دیکتاتور عراق طرفداری کند... این گزارش حاکی است: روابط دو جانبه پرتنش ایران و فرانسه امروز آرام شده؛ همانگونه که یک منبع دیپلماتیک اعلام می کند، دشمنی خاصی با ایران وجود ندارد و تماس با این کشور همواره برقرار بوده است.

این منبع حاکی است: بر خلاف انگلیس، سفارت ما در تهران هیچگاه مورد حمله قرار نگرفته ست.

در پایان این گزارش آمده است: بی شک نبرد مهمی که فرانسه خود را برای آن آماده کرده است، عرصه اقتصادی ایران و رویارویی جدی با کشورهایی است که برای بهره بردن از بازاری که به دلیل اعمال تحریم ها بکر مانده، خود را آماده کرده اند.

سفیر ایران در پاریس گفت: مسلما شرکت های فرانسوی که زمانی طولانی از بازار ایران دور بوده اند، امروز با حضور گسترده رقیبان خود مواجه می شوند.

وی افزود: شرکت های فرانسوی نخستین قربانی تحریم های یک جانبه و برون مرزی اعمال شده از سوی آمریکا بودند. آن ها در حالی از بازار ایران محروم شدند که رقبای اروپایی، آسیایی و حتی آمریکایی آن ها به این بازار دسترسی داشتند.