یک بام و دو هوایی مالیات ها در ایران

 یک کارشناس مسایل اقتصادی با اشاره به نابرابری در وصول مالیات ها در کشور، گفت: در ایران نهادهایی مالیات نمی دهند و برخی چند برابر مالیات می پردازند؛ به همین دلیل دولت نمی تواند برای جبران کسری بودجه به این درآمدها تکیه کند.

علی اکبر نیکواقبال در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا؛ اخذ مالیات را ابزار مهم درآمدی دولت برای هزینه و ارایه خدمات بیشتر به مردم دانست و افزود: مالیات بر درآمد و ارزش افزوده از بخش های مهم درآمدی دولت است اما در سال های گذشته در هر دو بخش ، دچار کاستی هایی شده ایم.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در اکثر کشورها، بخش عمده ای از منابع درآمدی دولت، از طریق مالیات تامین می شود، افزود: سهم مالیات از کل درآمدهای عمومی در میان کشورها، متفاوت است و بستگی به سطح توسعه و ساختار اقتصادی آنها دارد اما فرار مالیاتی در کشورها باعث شده تا درآمدها همواره از آنچه که برآورد می شود، کمتر باشد.

وی با بیان اینکه در کشور ما نیز برای اصلاح نظام مالیاتی اقداماتی آغاز شده است، افزود: باید مشخص شود کسری بودجه دولت که قرار است به نوعی از طریق درآمدهای مالیاتی جبران شود، چگونه تامین خواهد شد یا درآمدهای مالیاتی چگونه می تواند جایگزین درآمدهای نفتی می شود.

این کارشناس اقتصادی، نبود اطلاعات کامل را از جمله عوامل فرار مالیاتی دانست و افزود: البته با بررسی حساب های بانکی می توان به اطلاعات خوبی دست یافت و برای دریافت اطلاعات جامع در اصلاحیه قانون مالیات ها نیز پیش بینی های خوبی صورت گرفته است.

وی وضع پایه های مالیاتی نادرست را یکی دیگر از عوامل فرار مالیاتی دانست و افزود: اگر قرار باشد سهم دولت از درآمدهای مالیاتی افزایش یابد و مردم تحت روش های غیرمعمول و افزایش فشار، مالیات بیشتری پرداخت کنند، باید از دیدگاههای آنها در تعیین سهم بودجه نهادهای بی تاثیر که از بودجه عمومی ارتزاق می کنند، نیز استفاده شود.

این کارشناس اقتصادی؛ رقم واقعی فرار مالیاتی را بسیار بالا دانست و افزود: در سال ٩٢ تولید ناخالص داخلی کشور حدود ٨٠٠ هزار میلیارد تومان بود اما کل درآمد مالیاتی کشور در این سال به ٥٠ میلیارد تومان نرسید و سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی حدود شش درصد بوده است.

وی هرگونه تلاش غیرقانونی برای پرداخت نکردن مالیات مانند ارایه نکردن اطلاعاتی از عواید و منافع مشمول مالیات به مقامات مسئول را مصداق فرار مالیاتی دانست و افزود: اجتناب از مالیات، نوعی سوءاستفاده رسمی از قوانین مالیاتی است.

این اقتصاددان درخصوص عدم تمایل مردم به پرداخت مالیات نیز گفت: رغبت به پرداخت مالیات در شرایطی متجلی می شود که مردم مطمئن شوند در مقابل پولی که به دولت می دهند، خدمات دریافت می کنند.

لازم به ذکر است؛ محمد شکری عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با بیان اینکه با تخمین 80درصدی هم نمی توان آمار دقیقی از فرار مالیاتی در کشور ارایه کرد، افزود: علت اصلی تشکیک در ارایه آمار شفاف نبودن فعالیت های اقتصادی است.

وی حقوق کارمندان دولت و حقوق بگیران را شفاف ترین درآمدها برای دریافت مالیات ها عنوان کرد و افزود: باید سیستمی طراحی شود که درآمد همه افراد و شرکت ها همچون کارکنان دولت و حقوق بگیران مشخص و شفاف شود.