وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که سن شاخص تملک مسکن در سه دهک پایین جامعه به بیش از 25 سال رسیده است، اظهار کرد: تا زمانی که فکری به حال سوداگری مسکن و فروش قانون در این بازار نکنیم نمی‌توان انتظار داشت تغییری جدی در این عرصه اتفاق افتد.
به گزارش خبرنگار ایسنا، عباس آخوندی با اشاره به برنامه‌ریزی وزارت راه و شهرسازی برای کاهش شاخص دسترسی به مسکن در میان طبقات مختلف جامعه عنوان کرد: در حال حاضر میانگین دسترسی به مسکن در جامعه ایران 11 سال و 8 ماه است که البته این مساله در میان دهک‌های آسیب‌پذیر جامعه به شدت وضعیت بدتری دارد. طبق برنامه ریزی‌های صورت گرفته در طرح جامع مسکن باید این شاخص به شدت کاهش یافته و در قالب دو مرحله به یک اقتصاد خوب و میانگین شش سال برسد.
وی با اشاره به شاخص میزان تراکم خانوار در هر واحد مسکونی تصریح کرد: در این شاخص وضعیت بازار ایران چندان بد نیست و ما در حال حاضر به رقم 1.05 خانوار در هر واحد مسکونی رسیده‌ایم، اما اگر بخواهیم این شاخص را از فضای کلی جدا کرده و در محلات مختلف بررسی کنیم در بعضی نقاط شهری این شاخص بالا می‌رود که این موضوع نیز نیاز به اصلاح دارد.
وزیر راه و شهرسازی افزود: براساس آمارهای رسمی مرکز آمار در ایران یک میلیون و 600 هزار واحد مسکونی خالی از سکنه وجود دارد که این نشان‌دهنده بالا‌رفتن میزان تراکم خانوار در بعضی از واحد‌های مسکونی شهری است.
آخوندی از دو عامل اصلی برای به وجود آمدن این تعداد از واحد‌های خالی در بازار مسکن ایران یاد کرد و گفت: نخست این عامل بحث شهرفروشی بوده است. زمانی در ایران صحبت از فروش تراکم یا تغییر کاربری یک قبح ذاتی داشت و کسی جرأت بیان کردن آنها را پیدا نمی‌کرد، اما در حال حاضر در بسیاری از نقاط شهری رسما این دو موضوع به فروش می‌رسد و این فروش قانون باعث شده اوضاع بازار مسکن به هم بریزد.
وی ادامه داد: دلیل دیگر به شاخصهای از جامعه ایرانی باز می‌گردد در ایران داشتن خانه همواره وسیله حفظ قدرت پول بوده است و این موضوع باعث بالا‌رفتن تدریجی قیمت ملک و زمین شده است. ما در تلاشیم در قالب طرح جامع مسکن در مقابل این دو عامل برهم زننده نظم بازار قرار بگیریم و اقداماتی را انجام دهیم، هرچند این موضوع یک مساله‌ی فرابخشی است و به شرایط اقتصاد کلان کشور نیز وابستگی بسیار دارد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که سال بودجه‌ای جاری یکی از سخت‌ترین سال‌های مالی برای دولت در سال‌های پس از انقلاب است، اظهار کرد: با توجه به پایین آمدن درآمد‌ها اگر دولت بخواهد به برنامه اصلی خود یعنی ورود نکردن به منابع اعتباری بانک مرکزی پایبند باشد قطعا از نظر منابع اعتباری به شدت در شرایط سختی قرار خواهد گرفت. در کنار آن بانک‌ها نیز به عنوان یاری‌کننده دولت در این شرایط وضعیت سختی دارند و از این رو می‌توان گفت در شرایط فعلی تامین مالی یک از سخت‌ترین مسائل برای پروژه‌های مختلف کشور است.
آخوندی با اشاره به طرح‌های جدید وزارت راه و شهرسازی برای بهبود وضعیت تامین منابع مالی اظهار کرد: روز گذشته در قالب برنامه‌ای که با بانک مسکن نهایی کردیم برای نخستین‌بار یک پروژه مالی در کشور آغاز به کار کرد که در فضای بین‌المللی از آن به مدیریت دارایی‌ها یاد می‌شود. در قالب این پروژه دولت با یک نهاد مالی قرارداد می‌بندد و منابعی که در اختیار داشته، اما امکان نقد کردن آنها وجود نداشته است را به این نهاد اختصاص می‌دهد.
وی ادامه داد: برای مثال در حال حاضر ما در شهر جدید پردیس چند هزار میلیارد تومان زمین داریم که نه قابل فروش است و نه می‌توان با تغییر کاربری در آن درآمدزایی کرد. در کنار آن برای رساندن خدمات زیربنایی به این نهادها نیز پول کافی در اختیار دولت نیست. در قالب طرح مدیریت دارایی‌ها ما به بانک وکالت می‌دهیم که خودش نحوه‌ی استفاده از این زمین‌ها را مدیریت کند، اما در کنار آن در کوتاه‌مدت به ما نقدینگی بدهد که بتوانیم از آن استفاده کنیم که البته این موضوع می‌تواند به خدمات زیربنایی طرح مسکن مهر نیز کمک کند.
150 هزار واحد مسکن‌مهر در مناطق "پرت‌و پلا" بود
وزیر راه و شهرسازی درباره‌ی آخرین وضعیت طرح مسکن مهر توضیح داد: این طرح که با ساخت دو میلیون و 300 هزار واحد مسکونی جدید در سرتاسر کشور کار خود را آغاز کرد در حال حاضر در چند محور مختلف طبقه‌بندی می‌شود. حدود 150 هزار واحد از مسکن مهر عملا در مناطق پرت و پلا قرار داشت و عملا پس از گذشت چند سال هیچ متقاضی برای آنها پیدا نشد، از این رو در حال حاضر این واحد‌ها در آمار مسکن مهر جای ندارد.
آخوندی افزود: از میان دو میلیون و 150 هزار واحد باقی‌مانده تاکنون بیش از یک میلیون و 600 هزار واحد به بهره‌برداری رسیده و در اختیار متقاضیان قرار گرفته است. واحد‌های باقی‌مانده نیز هر یک در حدود 90 درصد پیشرفت فیزیکی دارند که امیدواریم 300 هزار واحد آن در سال جاری و 200 هزار واحد باقی‌مانده نیز در سال بعد به افتتاح نهایی برسد.
وی با بیان این‌که خدمات زیربنایی مسکن مهر 5600 میلیارد تومان منابع اعتباری نیاز دارد، اظهار کرد: بخشی از مشکلات مربوط به واحد های افتتاح نشده به ما بر نمی‌گردد و مشکل از حدود 200 تعاونی است که دراین عرصه فعال بوده و به دلیل اختلال در نحوه‌ی مدیریت با مشکلاتی مواجه شده‌اند که البته در این راستا مذاکرات‌مان با وزارت کار برای تعیین تکلیف این تعاونی‌ها ادامه دارد.
وزیر راه و شهرسازی به سهم بالای زمین در قیمت تمام شده مسکن در ایران نیز اشاره کرد و گفت: به‌طور میانگین در واحد‌های مسکونی حدود 60 درصد از قیمت تمام شده ساختمان به زمین اختصاص پیدا می‌کند. این رقم در بازار‌های لوکس حتی به بیشتر از 90 درصد نیز می‌رسید. این در حالی است که موضوع زمین در بسیاری از نقاط دنیا حل شده و در ایران به عنوان یک پدیده غیرقابل حل مطرح شده است.
آخوندی ادامه داد: تا زمانی که ما در مقابل سوداگری زمین نایستیم و فروش قانون در کشور را متوقف نکنیم وضعیت تغییر چندانی نمی‌کند قطعا مقابله با زمین‌خواری در گردنه حیران هم امری مهم است، اما این زمین‌خواری‌ها و تخلف‌ها خود معلول پدیده‌ای هستند که از فروش قانون آغاز شده است.
وی در پاسخ به این سوال که پیش‌بینی می‌شود چه زمانی رونق دوباره به بازار مسکن نیز باز گردد، گفت: این‌که رونق به بازار مهم مانند مسکن باز گردد امری درون‌بخشی نخواهد بود و قطعا از وضعیت اقتصاد کلان کشور نشأت می‌گیرد. ما تلاش کردیم در قالب طرح‌های مختلف تحرک را به بازار برگردانیم، اما خروج از رکود تنها در شرایط خروج کل اقتصاد ایران از رکود معنا پیدا می‌کند.
وام‌های جدید مسکن تاثیر مثبت گذاشتند
وزیر راه و شهرسازی با دفاع از عملکرد وام‌های جدید در بازار مسکن اظهار کرد: این وام‌ها در سطح خود توانسته‌اند تاثیرات مثبتی بر جای بگذارند. تقاضای زیادی در طول ماه‌های آینده برای وام 80 میلیونی داشته که البته بسیاری از آنها به شهرهای میانی باز می‌گردد.
آخوندی با بیان این‌که این دولت ثابت کرده در مقابل سوداگری و افزایش قیمت‌ها می‌ایستد، اظهار کرد: برای جلوگیری از افزایش دوباره قیمت مسکن در ادامه بازگرداندن رونق به این بخش دو نکته مهم را ما در دستور کار خود قرار داده‌ایم یکی این‌که تقاضای واقعی مسکن تقویت شود از این‌رو بوده که وزارت راه و شهرسازی طرح‌هایی با محوریت پس‌انداز را پیش کشیده زیرا پس‌انداز در مقابل سوداگری قرار می‌گیرد و نکته‌ی دوم مقابله با سوداگری و کنترل این عرصه بوده است.
وی در پاسخ به این سوال که وضعیت مدیریت شهری ایران چه زمانی بهبود خواهد یافت نیز گفت: متاسفانه در شهرهای ما به جای این‌که آدم‌ها محور باشند این ماشین‌ها و ساختمان‌ها هستند که محوراند . ما باید تلاش کنیم در قالب طرح‌هایی چون بازآفرینی شهری و البته با پذیرش خود جامعه آدم‌ها را به عنوان محور جدید شهرها معرفی کنیم تا بدین ترتیب هم وضعیت کیفیت زندگی در شهرهای ایران افزایش پیدا کند و هم محوریت ماشین‌ها کنار گذاشته شود.
آزاد‌راه تهران - شمال تا پایان 96 تکمیل می‌شود
وزیر راه و شهرسازی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به افتتاح 1327 پروژه حمل‌ونقل در هفته دولت اشاره کرد و گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص ایران می‌توانیم برای این کشور برنامه‌ریزی بسیاری در این رابطه انجام دهیم. در نقشه کشورهای همکاری اکو ایران یکی از تنها و در عین حال بهترین گزینه‌های موجود برای اتصال تعداد زیادی از کشور‌ها به آب‌های آزاد است و ما باید از این ظرفیت بهترین استفاده را ببریم.
آخوندی ادامه داد: از یک سو می‌توان گفت با توجه به امکاناتی که در کشور فراهم شده مانند فعال شدن کریدورهای شمال به جنوب، شرق به غرب که به کریدور آزادراهی آسیا منتهی خواهد شد و البته اتصال ریلی ایران به کشورهای مختلف منطقه ما توانسته‌ایم از ظرفیت‌هایمان استفاده خوبی ببریم، اما اگر بنا باشد به ظرفیت‌های بالقوه توجه کنیم قطعا هنوز راه طولانی در این زمینه پیش‌روی ماست.
وی با اشاره به افزایش ترانزیت کشور از هشت میلیون به 12 میلیون تن در سال اظهار کرد: این اتفاق تنها در نتیجه بهبود برخی شاخصهای راهی کشور بوده و بخش عمده‌ای از آن مربوط به افزایش جاده‌های کشور نمی‌شود. این نشان از آن دارد که حتی در صورتی که ما تنها بخواهیم از امکانات فعلی کشور نیز استفاده کنیم، می‌توان امید بسیاری به این حوزه داشت.
وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که ارزش جاده‌های موجود در کشور در حدود 200 هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود، اظهار کرد: ما در حال حاضر در کشور 217 هزار کیلومتر راه اعم از راه‌های روستایی، آزادراهی و بزرگراهی داریم که بسیاری از آنها نیاز به بهسازی و روسازی مداوم دارد.
آخوندی اضافه کرد: در سال‌های گذشته سالانه پنج میلیون تن صرف بهسازی راه‌ها در کشور می‌شد ما این رقم را در سال 1393 به حدود 10 میلیون تن رساندیم و امید داریم در آینده نزدیک این رقم از مرز 15 میلیون تن نیز عبور کند.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به بهسازی تمام پایانه‌های مرزی کشور در دو سال گذشته اظهار کرد: ما در برخی از مرزها مانند پرویز‌خان برای نخستین بار یک پایانه مرزی به وجود آوردیم و در دیگر مرزهای فعال در کشور نیز وضعیت امکانات و زیرساخت‌ها را ارتقاء دادیم. اگر بنا باشد کشور در حوزه ترانزیت بار دیگر وضعیت بهتری داشته باشد قطعا نیاز به بهبود وضعیت مرزها جزو اولویت‌های غیرقابل چشم‌پوشی خواهد بود.
آخوندی با اشاره به عقد قرارداد برای ساخت 1200 کیلومتر آزاد‌راه جدید در شش ماه گذشته گفت: در حال حاضر در ایران حدود 2300 کیلومتر آزاد‌راه فعال است که هرچند این رقم در نوع خود عدد خوبی به نظر می‌رسد، اما برای رسیدن به اهداف کلان ما نیاز داریم که طول آزاد‌راه‌های فعال‌مان به حدود پنج هزار کیلومتر برسد. از این‌رو نیاز به عقد قرارداد جدید برای ساخت 3000 کیلومتر آزاد‌راه وجود دارد که امیدوارم در طول مدت حضورم در وزارت راه و شهرسازی قرارداد ساخت تمام این آزاد‌راه‌ها نهایی شود.
وی افزود: نکته‌ی مهمی که در زمینه ساخت آزاد‌راه‌ها وجود دارد استفاده از توان بخش خصوصی است، زیرا در حال حاضر در بسیاری از این پروژه‌های نیمه‌تمام اعتبارات دولتی و عمومی تنها بخشی از منابع این حوزه را شامل می‌شود و بخش دیگر از سوی بخش خصوصی تامین می‌شود.
وزیر راه و شهرسازی درباره‌ی اقدامات صورت گرفته برای افزایش ایمنی در جاده‌های ایران گفت: اصلی‌ترین مساله‌ای که می‌تواند به کاهش سوانح و تلفات جاده‌ای بینجامد، بحث کنترل سرعت خودروهای در حال تردد است. وزارت راه و شهرسازی در سال‌های گذشته حدود 200 دوربین ثبت سرعت داشت که با اضافه شدن دوربین‌های پلیس این رقم به بیش از 400 دوربین نظارتی همزمان رسید.
آخوندی افزود: طبق آمارهای پلیس راه آمار تصادفات در جاده‌هایی که دوربین ثبت تخلف در آنها وجود دارد به شدت پایین می‌آید، از این‌رو در برنامه‌های‌مان رساندن دوربین‌های نظارتی به تقریبا تمامی راه‌های اصلی کشور را دنبال می‌کنیم و با قرار‌دادی که اخیرا بسته شده بناست 1800 دوربین جدید نیز وارد جاده‌ها شود تا به طور تقریبی در هر 20 کیلومتر یک دوربین سرعت‌سنج وجود داشته باشد.
وی درباره‌ی آخرین وضعیت آزاد‌راه تهران – شمال نیز اظهار کرد: این آزاد‌راه با توجه به بزرگی و گستردگی که دارد در طول سال‌های گذشته به چهار قطعه اصلی تقسیم شده بود. قطعه چهارم این آزاد‌راه که ازچند سال قبل مورد بهره‌برداری قرار گرفته بود در ماه‌های گذشته به مرحله‌ی نهایی رسید و در حال حاضر زیر بار ترافیک قرار دارد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که این وزارتخانه یک قطعه پنجم نیز برای آزاد‌راه تهران – شمال در نظر گرفته است، تصریح کرد: در مدتی که از افتتاح قطعه چهارم گذشته یکی از مشکلات اصلی ترافیک به وجود آمده پس از پایان این قطعه بود. از این‌رو ما برنامه‌ریزی کردیم که با در نظر گرفتن یک قطعه پنجم نحوه‌ی اتصال این آزاد‌راه به نوار شرقی و غربی دریای خزر نیز مشخص شود که این قطعه نیز پیشرفت‌های خوبی داشته و در حال حاضر حدود 50 درصد از آن به پایان رسیده است.
آخوندی درباره قطعه نخست این آزاد‌راه نیز اظهار کرد: خوشبختانه با اقدامات صورت گرفته کار بر روی قطعه نخست آزاد‌راه تهران – شمال ادامه دارد. این قطعه که سفر از تهران را به شهرستانک 60 کیلومتر کوتاه می‌کند حدود 28 کیلومتر تونل دارد از این‌رو جزو پروژه‌های سخت راهی به حساب می‌آید. با پیگیری‌های صورت گرفته قطعه نخست آزاد‌راه تهران – شمال تا پایان سال 1395 به زیر بار ترافیک می‌رود.
وی با بیان این‌که کار ساخت و تکمیل قطعه دوم آزاد‌راه تهران – شمال نیز با قدرت در حال پیگیری است، اظهار کرد: در این قطعه شش کیلومتر در مسیر رفت و شش کیلومتر در مسیر برگشت نیاز به ساخت تونل دارد که کارگاه‌های مربوط به آن فعال است. امید داریم قطعه دوم آزاد‌راه تهران – شمال تا پایان سال 1396 به بهره‌برداری کامل برسد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که بخش 10 کیلومتری هزارچم در قطعه سوم آزاد‌راه تهران – شمال جزو سخت‌ترین پروژه‌های راهی فعال در کشور به حساب می‌آید، عنوان کرد: به جز این قطعه بسیار دشوار 16 کیلومتر باقی‌مانده از این بخش قدری راحت‌تر پیگیری می‌شود و کار بر روی قطعه سوم نیز ادامه دارد.
آخوندی خاطر نشان کرد: با وجود سختی‌های موجود در قطعه سوم آزاد‌راه تهران – شمال این قطعه نیز همزمان با دیگر بخش‌ها به بهره‌برداری برسد و تا پایان سال 1396 نهایی شود.
وی درباره‌ی برنامه وزارتخانه متبوع‌اش در حوزه توسعه راه‌آهن و حمل‌ونقل ریلی نیز تصریح کرد: یکی از اصلی‌ترین اولویت‌های ما در این عرصه پرداختن به حلقه مفقوده راه‌آهن حومه‌ای در ایران بوده است. شهرهایی مثل تهران، مشهد، شیراز و تبریز نیاز جدی به این راه‌آهن دارند تا بتوان به وسیله آن هم کیفیت زندگی در حومه را بالا برد و هم فشار موجود در مراکز شهرهای بزرگ کشور را کاهش داد.
وزیر راه و شهرسازی افزود: در طول ماه‌های گذشته قرارداد ساخت 646 کیلومتر قطار حومه‌ای جدید در کشور منعقد شده که البته باید به شدت افزایش یابد. باید مسیر‌های مربوط به قطارهای حومه‌ای چهار خطه شود و قطارهای معمولی با برد بلند در برنامه‌هایشان خللی به وجود نیاید و از سویی دیگر قطارهای حومه‌ای فعالیت‌های خود را پیگیری کند.
آخوندی با اشاره به این‌که ایران نیاز به دو خطه کردن حدود 3000 کیلومتر از راه‌آهن فعال را دارد، گفت: ما در حال حاضر حدود 11 هزار کیلومتر راه‌آهن داریم که با دو خطه کردن حدود 3000 کیلومتر از این مسیر می‌توان بازدهی حمل‌ونقل ریلی کشور را دو برابر کرد. در حال حاضر 886 کیلومتر از این طرح در دست اجراست و امید داریم که تمام این 3000 کیلومتر را به زودی قرارداد ببندیم.
وی درباره آمار فعلی ناوگان ریلی کشور نیز گفت: در حال حاضر حدود 2200 واگن مسافرتی در ایران فعال است که ما با اضافه کردن 60 واگن جدید در ماه‌های گذشته این رقم را افزایش داده‌ایم و البته در راستای بهبود کیفیت ناوگان 40 واگن فرسوده را از دور خارج کردیم. البته با توجه به فرسودگی برخی از این واگن‌ها باید در سال آینده حدود 600 واگن دیگر نیز از حرکت بایستند.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در افق 1400 ما نیاز به 4000 واگن مسافرتی داریم که باید در راستای آن برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد.
آخوندی خاطر نشان کرد: در کنار آن طرح‌هایی مانند برقی‌سازی خطوط راه‌آهن نیز مطرح است که با توجه به هزینه‌های بسیار زیادی که دارد ما برای آن برنامه‌ریزی دریافت فاینانس را پیشنهاد کرده‌ایم. تنها برقی‌کردن تهران – مشهد به دو میلیارد دلار اعتبار نیاز دارد و این تنها بخشی از رقم بزرگ مورد نیاز در این رابطه است.
وی درباره آخرین وضعیت ناوگان هوایی کشور نیز توضیح داد: در حال حاضر ما حدود 248 هواپیمای مسافرتی در کشور داریم که از این میان 100 هواپیما زمین‌گیر هستند. سن ناوگان ما نیز حدود 23 سال بوده که در سال 1392 به 21 رسیده و ما با وارد کردن چند هواپیمای جدید این میانگین را به 19 سال کاهش داده‌ایم.
وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که نیاز به نوسازی در ناوگان هوایی ایران جدی است، اظهار کرد: بخش عمده‌ای از هواپیماهایی که در حال حاضر در ایران فعال هستند شاید تا 10 سال دیگر امکان پرواز نداشته باشند از این‌رو ما اعلام کردیم که کشور به حدود 550 هواپیمای مسافرتی احتیاج دارد. البته باید در رابطه با متنوع‌سازی ناوگان نیز برنامه‌ریزی شده و هواپیماهای کوچک برای شهرها و مناطق دورافتاده در نظر گرفته شود تا هم امکان بهره‌برداری از فرودگاه‌های کوچک به وجود آید و هم شهرهایی که در نقاط مختلف کشور قرار دارند با استفاده از صنعت هواپیمایی بهبود توسعه داشته باشند.
آخوندی درباره‌ی آخرین وضعیت طرح توسعه فرودگاه امام خمینی (ره) نیز گفت: در حال حاضر طرح ساخت دو ترمینال مسافرتی جدید در این فرودگاه در دست پیگیری است. ترمینال سلام که تا پایان سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد ظرفیت این فرودگاه را پنج میلیون نفر مسافر در سال افزایش می‌دهد و ترمینال ایرانشهر نیز که ظرف 30 ماه آینده خواهد شد، 20 میلیون نفر ظرفیت این فرودگاه را افزایش داده و به 30 میلیون مسافر در سال می‌رسد.
وی خاطر نشان کرد: البته طرح اصلی و بلند‌مدت برای توسعه فرودگاه امام خمینی (ره) یک برنامه عظیم بوده که ظرفیت مسافران را به 50 میلیون نفر در سال می‌رساند که البته برنامه‌ریزی در طراحی برای آن آغاز شده و امیدواریم این پروژه نیز در آینده نهایی شود.
