مولاوردی: سن اعتیاد دختران به ۱۳سال رسید

معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری درباره عملکرد خود در ۲ سال اخیر و مسایلی مانند حضور زنان در ورزشگاه ها، فرزند آوری جوانان فاقد مسکن و شغل و همچنین آمار زنان معتاد و سرپرست خانوار توضیح داد
 
امید سلیمی بنی: قرار بود در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری به بیان عملکرد خود بپردازد ولی سئوالات مجری برنامه به سمت و سویی رفت که نزدیک به نیمی از وقت این گفتگو به پاسخ دادن شهیندخت مولاوردی به مسایل مربوط به اخبار منتشر شده در حوزه زنان گذشت.  
 
اخباری که مولاوردی بارها تاکید کرد سخن او را رسانه های خاصی، ناقص و جهت دار منتشر کرده اند و اصل حرف او با چیزی که در این رسانه ها شناخته شده منتشر شده، متفاوت است.
 
شاید سخنان فاطمه رهبر رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس درباره عملکرد ۲ ساله معاونت زنان باعث شد تا از ابتدای این گفتگو، بحث در فضایی چالشی شکل بگیرد. وقتی که فاطمه رهبر گفت به عملکرد این معاونت نمره قبولی نمیدهیم و موارد زیادی از وظایف این معاونت در ۲ سال اخیر روی زمین مانده.
 
البته زهرا شجاعی رئیس اسبق مرکز امور زنان و خانواده نیز در ثانیه های کوتاهی گفت به مولاوردی نمره قبولی می دهد ولی تشکیلات معاونت زنان به تنهایی نمی تواند به وظایف خود درباره مسایل زنان عمل کند.
 
آنچه می خوانید مشروح گفتگوی ویژه خبری دیشب در شبکه دو صدا و سیماست.
 
۳-۴ مورد مطالبه واقعی زنان در جامعه چیست؟
 
قبل از ورود به این بحث، توضیحی را در پاسخ به نظرات خانم رهبر بگویم که جایگاه ما تبیین و انتظارات ما تنظیم شود از این جایگاه تا مشخص کنیم چه انتظاری می توانیم داشته باشیم. این معاونت وزارتخانه نیست و شان اجرایی ندارد.
 
شما اختیارات کافی در این موارد دارید؟
 
توضیح می دهم. پیگیری وظایف ذاتی دستگاه ها در حوزه خانواده و هخماهنگی مسایل و شناسایی مشکلات و جلب حساسیت و توجه نسبت به رفع مشکلات است. اگر با این نگاه توجه کنیم. ایشان (فاطمه رهبر) اشاره به وظایفی و مصداقها کردند. وقتی دولت آغاز به کار کرد، چارچوب فعالیت ما در ماده ۲۳۰ قانون پنجم توسعه تبیین شده بود که وظایف مرکز امور زنان و خانواده بر اساس همکاری سایر دستگاه های اجرایی در ۱۴ محور است. حتما باید از ظرفیتهای موجود در دستگاه ها و سازمانها و نهادهای مدنی و سمن ها استفاده کنیم و از طریق انعقاد تفاهم نامه و ظرفیت دستگاه های اجرایی این موارد را پیش ببریم. در این ۲ سال تمام تلاشمان بر اساس ماده ۲۳۰ و برنامه جامع امور زنان و خانواده حرکتهای خود را تنظیم کنیم و ضمن شناسایی مشکلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی اولویتها را تشخیص دهیم و الان رسیدیم به مرحله ای که بتوانیم چندین طرح ملی داشته باشیم.
 
پس مشخص شده ۳-۴ مطالبه اصلی زنان چیست؟
 
اولا ما اطلس وضعیت زنان را بر اساس آسیبهای اجتماعی در استانها، فراوانی، گسترده و تنوع آنها تنظیم کردیم. ۳۱ گزارش استانی را تجمیع کردیم که شاخصهای زنان را بررسی می کند. چندین موضوع نیاز به اقدام فوری دارد و باید سریعتر مورد توجه قرار گیرد و به سمت هماهنگی وظایف دستگاه ها حرکت کنیم. یکی بحث زنان سرپرست خانوار است که نگران کننده است و روز به روز بیشتر می شود. دوم موضوع دختران فارغ التحصیل دانشگاهی و مطالبات به طور کلی جوانان ما و دختران که در سن جوانی هستند و نیازهای خود را دارند.
زنان شاغل یک سری مطالبات دارند. عدم توازن بین مسئولیتهای اجتماعی و خانوادگی و فشار مضاعفی که تحمل می کنند. انتظارات برخی مصوبات به وجود آورده بدون زمینه سازی منطقی برای این انتظارات.
 
مثلا چه موضوعی مد نظر شماست؟
 
مصوباتی داشتیم که فرصت دولت قبلی تمام شده و به دولت قبلی منتقل شده از جمله دورکاری، تغییر ساعات کار و بازنشستگی زودهنگام، مطالباتی را فراهم کرده به عنوان میراث به دولت فعلی رسیده. برای امنیت شغلی زنان فکر و تدبیری نشده. توازن بین کار و زندگی زنان ایجاد نشده. زنان خانه دار ما درگیر مسایل هستند.
 
زنان سرپرست خانوار، زنان شاغل، دختران فارغ التحصیل و امنیت شغلی را داریم. امنیت زنان نیز هست.
 
این اصلی ترین مطالبات است. پس چرا شما جایی گفته بودید حضور زنان در ورزشگاه ها در صدر مطالبات است؟
 
خوب شد شما این را پرسیدید. اصلا به این شکل نبوده. در یک نشست خبری خبرنگاری پرسید کمیته مشترک چه شد که برای بررسی ایجاد ساز و کار برای حضور زنان در ورزشگاه ها تشکیل شده بود؟ اشاره کردم و مفصل توضیح دادم. این جمله صدر و ذیل دارد. من گفتم کمیته ای تشکیل شده ولی به این معنی نیست این مطالبه در صدر مطالبات است، بلکه باید این مطالبه بخشی از مسایل است و باید منقل شود.
 
یکی از نشریان قدیمی و صاحب نام تیتر این بخش را فقط کرده. ما اعتراض کردیم و کتبا اعتراض را ارسال کردیم دریغ از توضیح یا عذرخواهی. با شیطنتها و بداخلاقیهایی که برای اولین بار نیز نیست، تشویش اذهان عمومی را دامن می زنند. رسانه دیگری در آستانه بازیها شیطنت دیگری کرد و کلی داستان و ماجرا برای ما درست کرد. به آن صورتی که مطرح شد، اصلا به این معنا نبود که درها باز شود و زنان وارد استادیومها شود. بعد از ۳۶ سال دنیا انتظار دارد از نظام دینی و جمهوری اسلامی این مسئله ساده را حل و مدیریت کند و با ساز و کار لازم، این زمینه را فراهم کند و نگراانی عده ای را رفعه کند و خواسته به حق بخشی از جامعه در چارچوب شادی و نشاط را حل کند.
 
با این توضیحی که دادید امیدواریم شفاف سازی شود. شما در معاونت زنان آماری برای تشخیص جمعیت زنان و تفکیک آنها دارید؟ مثلا زنان سرپرست خانوار، دختران دانشگاهی یا تفکیک سن دارید؟
 
ما قطعا دسترسی به این آمار داریم و برای برنامه ریزی نیاز به این آمار داریم. به این شکل را داریم ولی خلا این نیست.
 
سامانه ای را شما اعلام کردید که زنان سرپرست خانوار خود را معرفی کنند؟
 
سامانه پیامک ۱۰۱ ما برای این نیست. برای دریافت نظرات پیشهادهای زنان است و اتفاقا ۲ ماه است راه اندازی کردیم برای دریافت نظرات و پیشنهادات و متناسب با مطالبات به روز زنان. بررسی های ما متعلق به یکسال و نیم پیش است. آنچه ما خلا داریم آمارها و اطلاعات مبتنی بر تفکیک جنس است که خیلی از این موارد را خلا داریم. پروژه مشترکی را با مرکز و پژوهشکده آمار داریم. تعداد کل جمعیت زنان را داریم که نزدیک به ۴۹ درصد جمعیت کشور را دارند. ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار زن سرپرست خانوار داریم و از ۱۲ میلیون جوان در کشور، نیمی از آنها دخترانند.
 
مشخص است زنان معتاد چه میزان هستند یا زنانی که طلاق برای آنها اتفاق افتاده چند نفرند؟
 
به این صورت تفکیک نداریم. بانک جامع زنان سرپرست خانوار را در حال نهایی کردن هستیم. این ضروری است که بانک جامع اطلاعاتی زنان سرپرست خانوار را نداریم. خیلی از دستگاه ها مانند شهرداری بهزیستی و کمیته پراکنده داشتند. این می تواند به برنامه ریزی خیلی کمک می کند.
 
آخرین آمار اعتیاد زنان یا طلاق چقدر است؟
 
تقریبا نزدیک به ۱۰ درصد معتادان را زنان تشکیل می دهند. تعداد زنان معتاد چشمگیر نیست ولی آنچه نگران کننده است این است که ۶۲ درصد معتادان متاهل هستند و انواع آسیبها و خشونتها متوجه زنان و کودکان می شود چه درصد بالایی است. این در موضوع اعتیاد باید توجه شود. درباره طلاق آمار دقیقی نداریم. اگر داشتیم حتما عرض می کردم. با توجه به بالا رفتن سن ازدواج و پایین آمدن نرخ طلاق دارد این نگران کننده می شود.
 
مهمترین آسیب زنان اعتیاد است؟
 
پایین آمدن سن اعتیاد به ۱۳ سال و تغییر الگوی مصرف به سنتی و صعنتی و روانگردان را داریم که پیام دارد دختران به سمت هیجان و شادی می روند. این در برنامه ریزی ها به ما کمک می کند.
 
آیا تغییری در این آمار دیدید؟
 
واقعیتهایی در این حوزه است اولا مسئولیت ما فقط در این حوزه متوجه ما نیست. مجموعه فعالیتهای دولت را باید در نظر داشت. وقتی ما برنامه هایی داریم سایر دستگاه ها تعطیل نکرده اند. خیلی از مخاطبان طرح تحول نظام سلامت، زنان و خانواده ها هستند یا طرحهای اقتصادی که در زمینه حمایت یا توانمندی سازی است همینطور جاهایی احساس می کنیم کم کاری می شود یا خلا است، ورود می کنیم و حساسیت ایجاد می کنیم. مجموعه عملکرد دولت را باید ددر نظر داشت. خروجی کار مانند برخی از دستگاه های اجرایی نیست که ملموس باشد. مثلا وزارت ارتباطات، پهنای باند اینترنت را افزایش می دهد یا تعتاد افتتاح مسکن مهر اینقدر بوده. زیرساختها و خروجی های ما در این دو سال که شناخت درست و ادبیاتی را حاکم کنیم و گفتمان جدید داشته باشیم این یک عملکرد مهم است که پایه بسیاری از برنامه های ملی ماست که در ادامه عمر دولت نتایج آن را خواهیم دید.
 
جایی گفته بودید با وجود مشکلات، داشتن ۲ فرزند بیشتر عقلانی نیست. این با سیاستهای جدید جمعیتی جقدر انطباق دارد؟
 
اتفاقا در چهارچوب سیاستهای کلی ابلاغی است. اولا دستگاه های مختلف تقسیم کار شده و وظایف دستگاه ها مشخص است بحث مسکن، اشتغال و مباحث اغنایی جوانان مانند باور و اعتقاد به اینکه کشور ما در شرایطی است که باید قطعا این اتفاق بیفتد و نیاز به اجرای سیاستها داریم. عبارت من منقطع شده بود.
 
باز هم شیطنت رسانه ای بوده؟
 
من گفته بودم بدون مسکن، اشتغال و اقناع جوانان به باور رساندن، نباید انتظار داشته باشیم جوانان رو به فرزندآوری بیاورند. عقلانی نیست جوانی که شغل ندارد و مسکن ندارد در بدیهی ترین مقدمات زندگی خود داشته . بدون این شرایط. به طور کلی این را نگفته بودم. آنها نوشته بودند داشتن بیش از یک یا دو فرزند عقلانی نیست.
 
مراقب باشیم شیطنت رسانه ای گریبانگیرمان نشود!
 
این ماموریت آنها است. چه بخواهیم و چه نخواهیم اینها کارشان است.
 
شما گفته بودید حداقل سن ازدواج دختران که ۱۵ سال است اصلاح شود؟
 
الان سن ازدواج دختران ۱۳ سال شمسی است و طبق قانون مدنی این اجازه را داریم در صورتی که ولی دختر مصلحت بداند زیر ۱۳ سال نیز ازدواج صورت گیرد. به تشخیص دادگاه هم هست. ما در این یکی دو سال آمارهای نگران کننده از ازدواج های زیر سن قانونی و ثبت آنها داریم. آمارها نیز بالاست. اینها را پیگیری کردیم قرار است وزارت دادگستری گزارش دهد. چند ماهی است که این درخواست را داریم. سئوال بود چگونه اینطور بوده.
 
یعنی این ازدواجها غیرقانونی ها ثبت شده؟
 
بحث تشخیص مصلحت توسط ولی را داریم که شرعی است. از لحاظ قانونی ۱۳ سال برای دختران و ۱۵ سال برای پسران را داریم که به نظر ما نباید ثبت شود. آمارها خیلی دقیق نبود و فراوانی را نداشتیم. منبع موثقی نداشتیم لذا گزارش رسمی را درخواست کردیم. اخبار متفاوت ومتناقض بود. منتظر گزارش رسمی هستیم تا ببینیم با این پدیده نوظهور داریم.
 
اخیرا نیز آمار کودک-بیوه ها دارد بالا می رود. یعنی دخترانی که طلاق می گیرند. اینها برای ما مسئله است. اگر لازم است قانون را بررسی کنیم.
 
تشکیل کمیته ای را در این باره پیشنهاد ندادید؟
 
در کارگروه معاونت و واحد بررسی امور حقوقی داریم و از ظرفیت معاونت حقوقی ریس جمهور نیز استفاده می کنیم.
 
این گزارش قرار است تا کی آماده شود؟
 
نمی توانیم زمانی را بیش از ۵-۶ ماه معطل شویم. پیگیری و دریافت می کنیم.
 
اگر گزارش آمار را تایید می کرد اقدام شما چیست؟
 
باید بررسی کارشناسی از ابعاد مختلف فقهی، حقوقی و جامعه شناسی کرد. بیشتر به نظر می رسد در مناطق مرزی و به دلایل اقتصادی و فقری که وجود دارد احتمالا این اتفاقات می افتد. اگر لازم باشد از طریق لایحه به دولت و مجلس می دهیم.
 
یعنی خلا قانونی دارد؟
 
قطعا وجود دارد. یکی از وظایف اصلی ما طبق سیاستهای کلی برنامه پنجم که در برنامه ششم تنفیذ شد استیفای حقوق زنان سیاست کلی است. مسئولیت ما شروع شد و وارث لوایحی بودیم که با توجه به بررسی ها، تشخیص دادیم این موارد را پیگیری کنیم مانند لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت که متوقف شده بود و لایحه بیمه زنان خانه دار که در نوبت رسیدگی در کمیسیون اجتماعی دولت است. لایجه تغییر کار زنان شاغل با شراییط خاص که در مجلس بود. ۲۰ ماده مربوط به قانون مدنی را نهایی کردیم و به مرحله لایحه رسیده که با مشارکت قوه قضاییه به تفاهم رسیدیم و آن را ارائه کردیم.
 
مرخصی زایمان در چه وضعیتی است؟
 
با توجه به بار مالی که برای تامین اجتماعی دارد هنوز دستگاه های تحت شمول این سازمان بعضا اجرا نکرده اند ولی تحت شمول خدمات درمانی اجرا کرده اند و آموزش و پرورش نیز از ۹۳ اجرا می کند. طبق هماهنگی که با سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور شد دستگاه ها می توانند به تشخیص خود از سرجمع اعتیارات خود استفاده می کنند برای افزایش مرخصی از۶ ماه به ۹ ماه. دیوان عدالت اداری نیز رای وحدت رویه صادر کرده که متقاضیان می توانند در دستگاه خود اقدام کنند و در صورت استنکاف به دیوان عدالت مراجعه کنند. آمار زنانی که از این قانون استفاده کرده اند را ما نداریم. شاید سازمان های تامین اجتماعی و خدمات درمانی داشته باشند ولی آنها نیز ملاک نیست چون همه زنان نیستند.
 
به نظر می رسد اگر آمار تقویت شود، برنامه ریزی های دقیقترین داریم؟
 
یکی از پایه های برنامه ریزی ما در این موضوع همین آمار است. گزارش وضعیت برای برنامه ششم توسعه برای ۵ موضوع گزارش وضعیت زنان را داریم که به درستی توانیم وارد شویم. همچنین الان آمار وضعیت زنان در بازار کار، خانواده را داریم.
 
آمار طلاق را می گویید چند درصد زن مطلقه داریم؟
 
ما نرخ طلاق را داریم نه درصد زنان مطلقه.
 
ولی اگر آمار را داشته باشیم برنامه ریزی ها بهتر می شود!
 
ما دوره ای آمار آسیبها را داریم که خودمان دریافت می کنیم.
 
درباره بازنشستگی پیش از موعد چه شده؟
 
درباره بانوان شاغل و استخدامی زنان است. همه اینها را جمع آوری کردیم و در زمانی که لایحه دائمی شدن مدیریت خدمات کشوری در دستور کار بود، مطرح کردیم. در دولت به تمدید یکساله رسیدیم. فعلا مسکوت مانده ولی پیشنهادات را دادیم تا از پایان امسال تلاش کنیم پیشنهادات ما تبدیل به قانون شود.