احزاب نو ظهور در آستانه انتخابات مجلس دهم

تنور انتخابات دور دهم مجلس شورای اسلامی گرم شده است و هر دو جناح چپ و راست در کشور بر طبل وحدت در طیف خود می‌کوبند و پیش‌بینی می‌کنند سهم‌شان از تعداد کرسی‌های پارلمان بیشتر باشد. اما در هر دوره ای صدای این طبل، بلند می‌شود.

همزمان که گروه‌ها و حزب‌های قدیمی یک جریان به سمت وحدت می‌روند، صدای گروه‌های جدید نیز شنیده می‌شود. در دوره قبل جبهه پایداری تشکیل شد که اصولگرایان نقشش را در به وحدت نرسیدن این جریان از یاد نمی‌برند. در این دوره اما صدای تولد احزاب نوپا در گروه اصلاح‌طلب بلندتر است، این احزاب البته ریشه‌های قدیمی‌تری هم دارند که احتمال وحدت‌شکنی در اصلاح‌طلبان را پایین می‌آورد. مروری می‌کنیم بر احزابی که ماه‌های ابتدایی حیات سیاسی خود را می‌گذرانند.

حزب ندا؛ حاشیه‌های پررنگ تر از متن

حزب ندای ایرانیان، یک تشکل سیاسی اصلاح‌طلب است که در مرداد ۱۳۹۳ از وزارت کشور درخواست مجوز کرد و چند روز پیش خبر رسید که بالاخره این مجوز صادر شده است. بیشتر اعضای این حزب از اعضای اصلی ستاد ملی جوانان اصلاح‌طلب، شورای مشاورین سید محمد خاتمی و دیپلمات‌های نزدیک به دولت روحانی هستند. اما این حزب به نام یکی از اعضا مشهور شده است. اظهارات جنجالی صادق خرازی باعث شده عموما ندا را حزب خرازی بدانند. خرازی چندی پیش در مصاحبه ای گفته بوده که لیستی از اصلاح‌طلبان در دست دارد که به دشمن گرا می‌دادند. این سخنان اگرچه از سوي گوينده تکذيب شد اما با انتقاد برخی شخصیت‌های اصلاح‌طلب همراه شد. موج حواشی این سخن آنقدر گسترده شد که خرازی نامه استعفایش را نوشت، استعفا نامه‌ای که البته با موافقت هم‌حزبی‌هایش همراه نشد.

حزب ندا پیش‌تر حاشیه‌های دیگری هم داشته که از جمله می‌توان به بازداشت سه عضو آن در آذر ماه سال گذشته و  از دسترس خارج شدن سایتی که مواضع حزب را پوشش می‌داد در مهرماه اشاره کرد.

حزب اتحاد ملت ایران اسلامی و بازداشت دبیرکل

حزب اتحاد ملت ایران اسلامی نیز حزبی اصلاح‌طلب است که زمزمه تأسیس آن در دی ماه ۱۳۹۳ شنیده شد و در ۳۱ فروردین ۱۳۹۴ با موافقت کمیسیون ماده ۱۰ احزاب از وزارت کشور مجوز گرفت. اعضای این حزب اکثرا به جا مانده از حزب مشارکت هستند که پس از انتخابات 88 انحلال آن اعلام شد. نخستین کنگره حزب اتحاد ملت ایران در  اواخر مرداد امسال در سالن اجلاس سران برپا شد و در آن بزرگان جریان اصلاحات همچون محمدرضا عارف و محمدرضا خاتمی حضور داشتند و پیام تصویری ضبط شده رئیس جمهور دولت اصلاحات پخش شد. در این کنگره رأی‌گیری انجام و علی شکوری‌راد به عنوان دبیر کل حزب انتخاب شد. آذر منصوری، علی تاجرنیا،‌هادی خانیکی، محمد کیانوش راد، حمیدرضا جلایی‌پور، ولی‌الله شجاع پوریان، فاطمه راکعی، عماد الدین خاتمی و مصطفی درایتی ازجمله اعضای 30 نفره شورای مرکزی این حزب هستند.

روز دوشنبه همین هفته اولین نشست خبری دبیرکل حزب برگزار شد، اما خبرهای بعد از نشست از داخل نشست بیشتر بود. شکوری راد پس از نشست به دادسرا احضار و بازداشت شد و البته شب همان روز آزاد شد. او پس از آزادی در رسانه‌های مجازی نوشت که برای فعالیت در حزب مشارکت و تبلیغ علیه نظام تفهیم اتهام شده است.

مجمع ایثارگران؛ هم سیاسی و هم هیأتی

مجمع ایثارگران را جمعی از فرماندهان دفاع مقدس پایه ریزی کرده اند. اما به دلیل همپوشانی زیاد اعضای این مجمع با سازمان مجاهدین که پس از انتخابات سال 88 منحل شده است آن را بدل سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی می‌دانند، موضوعی که البته اعضای این مجمع علاقه چندانی به مطرح شدن آن ندارند. اعضای اولیه این مجموعه اصلاح‌طلب سردار مهدی کیانی، غلامعلی رجایی، سردار محمد مقدم، سردار محسن رشید، حجت‌الاسلام محمد پروازی و حجت‌الاسلام پهلوانی و محمدتقی طباطبایی٬ فیض‌الله عرب‌سرخی، غلامرضا ظریفیان، نداف مسئول عملیات سپاه، جواد امام، ترکاشوند، فلاح، مرشدی و بهمن‌زاده هستند. مجوز این حزب در کمیسیون ماده 10 احزاب در حال بررسی است.

در کنار این مجمع، هیأت ایثارگران نیز فعال شده است که در قالب یک هیأت مذهبی فعالیت می‌کند. تشکیل هیأت مذهبی یکی از نقاط ضعف اصلاح‌طلبان بود و این جریان استفاده چندانی از فضاهای مذهبی نمی کرد و در عمل بازی را به رقیب اصولگرایش واگذار کرده بود. امور مربوط به هیأت ایثارگران را جواد امام پیش می‌برد و اولین جلسه آن به مناسبت شهادت امام جعفر صادق(ع) با حضور سیدحسن خمینی در حسینیه شماره یک جماران برگزار شد.

احزاب نزدیک به شهردار تهران

تاکنون هیچ حزبی به نام محمدباقر قالییاف ثبت نشده است، اما دست کم اکنون دو حزب فعال شده اند و داعیه نزدیکی با شهردار تهران را دارند؛ یکی از آنها، حزب «آزادگی ایران اسلامی» متعلق به عیسی کاکوئی، مشاور شهردار تهران است که دو هفته پیش مجوز گرفته است. دیگری اما سابقه‌اش کمی بیشتر است. «حزب اعتدال و پیشرفت» با این مدل فکری که مردم هم از اصلاح‌طلبان و هم از اصولگرایان خسته شده‌اند، تلاش می‌کند راه میانه‌ای را پیش بگیرد. اینچنین احزاب نزدیک به قالیباف عموما در نزدیکی انتخابات‌ها شکل می‌گیرند و بیش از هر نامی به نام او شناخته می‌شوند و نه الگوی سیاسی. این گفته را حسین قربان زاده دبیرکل جمعیت پیشرفت و عدالت ایران اسلامی نیز تایید می‌کند آنجا که می‌گوید گفتمان این جمعیت، نزدیک به «گفتمان قالیباف» است و تاکید کرده که در اساسنامه حزب بر اعتدال تکیه شده و البته این اعتدال با اعتدالی که دولت داعیه دار آن است مرزبندی‌هایی دارد.