کارت سوخت سرگردان میان ماندن و رفتن

در حالی که با اجرای بنزین تک‌نرخی، کارت سوخت بخش مهمی از کارکرد خود را برای مردم از دست داده است، باوجود تکذیب‌های قبلی، اتحادیه جایگاه‌داران سوخت از حذف قریب‌الوقوع کارت سوخت از چرخه توزیع سوخت کشور سخن می‌گوید.

به گزارش جام جم، وقتی بنزین سهمیه‌ای حذف شد، سوختگیری با کارت سوخت شخصی هم مطلوبیت خود را از دست داد. زیرا همان کاری را که کارت سوخت شخص انجام می‌داد کارت سوخت جایگاه‌دار نیز انجام می‌داد. لذا وقتی بنزین تک‌نرخی شد زمزمه حذف کارت سوخت پس از پایان مهلت استفاده از بنزین سهمیه‌ای موجود دردرون کارت‌ها نیز قوت گرفت.با این حال به دلایل بدیهی ازجمله این‌که کارت سوخت اهدافی فراتر از توزیع سهمیه‌ای بنزین دارد و مثلا نقشی در جلوگیری از قاچاق سوخت به آن واگذار شده و همچنین وجود شبکه نرم‌افزاری و اطلاعاتی پشتیبان آن، حذف آن منطقی به نظر نمی‌رسد و همین امر هم وزارت نفت را برآن داشت که حذف کارت سوخت را تکذیب کند.

براساس آمار موجود، تاکنون ۱۹ میلیون و ۶۰۰ هزار کارت سوخت صادر شده که برای هر کدام از کارت‌ها ۱۸ هزار تومان هزینه پرداخت شده که ۱۰ هزار تومان آن توسط مشتری و ۸۰۰۰ تومان آن توسط دولت پرداخت شده است؛ مبلغی که تاکنون تنها برای صدور کارت‌های سوخت غیر از تجهیز جایگاه‌ها پرداخت شده ۳۵۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان است که این رقم بخشی از هزینه‌های پرداختی برای این پروژه است. این رقم خارج از هزینه‌هایی است که برای کارت سوخت جایگاه‌ها در نظر گرفته شده است. حال با کنار گذاشتن کارت‌های سوخت ۱۹۶ میلیارد تومان سرمایه‌های مردم به حاشیه می‌رود و نزدیک به همین مبلغ یارانه دولتی پرداخت شده است. با این حال کارشناسان عقیده دارند که صرفه‌جویی در مصرف بنزین هزینه‌های این طرح را پوشش داده و می‌توان کارت سوخت را حذف کرد.

اما با تمام اینها اکنون جایگاه‌داران از حذف قریب‌الوقوع کارت سوخت سخن می‌گویند.

کارت سوخت دیگر جایی ندارد

دراین باره، بیژن حاج‌محمدرضا، رئیس اتحادیه جایگاه‌داران کشور اظهار کرد: پروژه سهمیه‌بندی سوخت در دولت گذشته کلید خورد و عملی شد که هیچ توجیهی نداشت، اما اکنون قیمت بنزین آزاد شده و دیگر جایی برای کارت سوخت باقی نمی‌گذارد. وی افزود: مهم‌ترین مشکلی که اکنون در جایگاه‌های سوخت حاکم است تاخیر در سوختگیری خودروهاست آن هم به این دلیل که به هر ردیف جایگاه یک کارت آزاد بیشتر تعلق نمی‌گیرد و ممکن است در یک زمان چهار خودرو به آن کارت نیاز داشته باشند.

رئیس اتحادیه جایگاه‌داران کشور اضافه کرد: اکنون اعلام می‌شود که حدود ۳۵۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان برای کارت‌های سوخت هزینه شده، اما واقعیت این است که این ارقام بیش از اینهاست. به این دلیل که کارت‌هایی که در اختیار جایگاه‌ها قرار دارد هم باید جزو فهرست هزینه‌ها اضافه شود و یک جایگاه ممکن است در یک روز ده کارت آزاد را به فروش برساند. در این صورت باید هزینه‌های نگهداری کارت و کندی سوخت‌گیری را مورد توجه قرار داد.

وی اضافه کرد: لذا ممکن است کارت سوخت از آبان‌ماه از چرخه مصرف خارج شود.

کاهش شدید مصرف کارت‌های سوخت

وی با اعلام این‌که در شرایط فعلی متوسط فروش روزانه بنزین با قیمت آزاد به ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است، تصریح کرد: همزمان با افزایش فروش بنزین آزاد، میزان استفاده از کارت‌های سوخت خودروهای شخصی هم به شدت کاهش یافته است به طوری که بالغ بر ۸۰ تا ۸۵ درصد مردم به جای استفاده از کارت سوخت شخصی از کارت جایگاه‌داران برای خرید بنزین آزاد استفاده می‌کنند.

این مقام صنفی از اعلام آمادگی جایگاه‌های کل کشور به منظور حذف کارت سوخت و عرضه بدون کارت بنزین خبر داد و افزود: حذف کارت‌های بنزین دستاوردهای متعددی همچون کاهش زمان سوختگیری در جایگاه‌ها و کاهش فساد و تخلفات دارد.

وی با یادآوری این‌که هم اکنون در تهران ۲۶۰ جایگاه سوخت در مدار بهره‌برداری قرار دارد اما باز هم شاهد وجود صف‌های طولانی پیش روی جایگاه‌ها به ویژه در ساعات پیک هستیم، تاکید کرد: پس از آزادسازی قیمت بنزین مدت زمان سوخت‌گیری در جایگاه‌ها به ۲۵ تا ۳۰ دقیقه در ساعات پیک افزایش یافته است.

رئیس انجمن جایگاه‌داران سوخت سراسر کشور با اشاره به مشکلات متعدد کمبود جایگاه به‌ویژه در غرب تهران، خاطرنشان کرد: با حذف کارت‌های سوخت بدون ساخت جایگاه‌های جدید امکان ارائه خدمات به مردم با بالاترین سطح کیفی و کمی وجود دارد.

قاچاق سوخت و سهمیه‌بندی بنزین

همچنین محمد سعید انصاری، عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: پروژه سهمیه‌بندی کردن بنزین به این دلیل اجرا شد که قاچاق سوخت در کشور به میزان چشمگیری کاهش یابد اما اکنون زمزمه‌های حذف کارت سوخت به گوش می‌رسد و این پرسش را به وجود می‌آورد که اکنون قاچاق سوخت ریشه‌کن شده که قصد حذف کارت‌های سوخت وجود دارد.

برای جلوگیری از قاچاق سوخت باید قیمت فرآورده‌‌های نفتی واقعی شود که این کار تا حدودی محقق شده است و دولت باید در مبارزه با قاچاق اهتمام بیشتری به خرج دهد.

وی افزود: هنوز بنزین به طور کامل تک‌نرخی نشده و تا آبان ماه سهمیه ۷۰۰ تومانی تمدید شده و زمانی که همه خودروها با کارت‌های جایگاه سوختگیری کنند دیگر جایی برای کارت سوخت باقی نمی‌ماند. البته دولت وظیفه دارد دلایل حذف کارت سوخت و هزینه‌هایی را که برای این پروژه شده است شرح دهد تا همه افراد نسبت به این موضوعات آگاه شوند. این نماینده مجلس ادامه داد: پروژه اعطای کارت سوخت از همان ابتدا هم دارای اشکال و پرهزینه بود اما به هر ترتیبی بود اجرایی شد و باعث از دست رفتن بخشی از سرمایه‌های کشور در دولت قبل شد.

انصاری تصریح کرد: برای این‌که بنزین بدون کارت سوخت عرضه شود باید برنامه سوخت‌دهی پمپ‌ها تغییر کند.

حذف کارت سوخت به صلاح نیست

این در حالی است که ناصر سودانی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌وگو با جام‌جم اظهار کرد: پروژه کارت سوخت دارای فوایدی است که مهم‌ترین آن بحث قاچاق سوخت بود و باعث شد تا حدی مانع این کار شود و نباید این کارت از چرخه مصرف حذف شود. وی افزود: از سوی دیگر کارت سوخت باعث ردیابی خودروها و همچنین کنترل مصرف سوخت است، اما با وجود این، این طرح موافقان و مخالفان زیادی دارد و اکنون هم برخی به حذف این کارت‌ها نظر می‌دهند. این افراد معتقدند هزینه‌های کنترل و نگهداشتن کارت‌های سوخت بیش از اندازه زیاد است و با توجه به این که قیمت بنزین تک نرخی شده است، دیگر نیازی نیست این کارت‌ها در کارتخوان‌های جایگاه سوخت قرار بگیرد و زمان سوختگیری را افزایش دهد.

سودانی تصریح کرد: استمرار کارت‌های سوخت ضرری ندارد و اگر دولت قرار است این کارت سوخت‌ها را حذف کند، بهتر است به صورت کارشناسی این کار را انجام دهد.