چرا بورس همچنان در رکود است؟

بعد از افشای نامه‌نگاری چهار وزیر برای رییس‌جمهور، وزیر اقتصاد که یکی از امضا‌کنندگان این نامه بود، اعلام کرد که آقای رییس‌جمهور برای بررسی و رسیدگی به موارد مطرح‌شده دستورات لازم را داده است. مبنای کلی این نامه در مطرح کردن ریزش‌های بورس از سوی همه کارشناسان پذیرفته شده اما ابهام اصلی در جایی خود را نشان داده که در همه موارد مطرح‌شده نشانی از راه‌حل نیست. کارشناسان زیادی در‌باره این نامه اظهارنظر کرده‌اند اما شاید اظهارنظر عبده‌تبریزی، دبیرکل سابق بورس و عضو شورای عالی بورس که سال‌ها در بالاترین سمت بازار سرمایه بوده نکات دقیق‌تری را درباره این نامه هشدار‌آمیز نشان دهد.

به گزارش پایگاه خبری «تیک»، در این ارتباط دبیرکل سابق بورس هم به جمع اظهارنظر‌کنندگان نامه انتقادی چهار وزیر دولت فعلی پیوست و ضمن تشریح این موضوع، راهکارهایی برای خروج بورس از رکود ارایه کرد. در پی انتشار نامه مهم بورسی چهار وزیر اقتصاد، صنعت، کار و دفاع درباره وضعیت بازار سرمایه و هشدار نسبت به تبدیل رکود به بحران و واکنش چند مقام مسوول و نماینده مجلس به آن، حسین عبده‌تبریزی هم به جمع اظهارنظرکنندگان نامه انتقادی چهار وزیر دولت فعلی پیوست و راهکارهایی برای خروج بورس از رکود ارایه کرد.

وی گفت: گرچه در شرایط عادی دولت نباید در بازار سرمایه دخالت کند اما در زمان شکست بازار و وضعیت خاص باید دولت ورود کند. عبده‌تبریزی ادامه داد: علی طیب‌نیا به عنوان رییس شورای عالی بورس، علی ربیعی که وزارتخانه تحت مدیریتش شرکت‌های بسیاری در مجموعه بیمه‌ها و صندوق‌های بازنشستگی دارد، حسین دهقان وزیر دفاع که وزارتخانه‌اش در ارتباط با صندوق بازنشستگی بخش نظامی کشور و نیروهای مسلح است و محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت که وزارتخانه‌ وی نیز با صنایع بورسی در ارتباط است، به طور مشترک در مورد رکود بازار سرمایه به رییس‌جمهور نامه‌ نوشتند. عضو شورای عالی بورس افزود: این وزیران احساس کرد‌‌ه‌اند باید اقدام فوری و فوق‌العاده ‌یا به عبارت دیگر اقدامی وسیع‌تر از شرایط عادی از سوی دولت در بازار سرمایه انجام شود. درست است که در شرایط عادی گفته می‌شود دولت نباید در بازار سرمایه دخالت کند و باید بازار مسیر طبیعی خود را طی کند اما در زمان شکست بازار و وضعیت خاص باید دولت در این زمینه ورود کند. از این نظر این وزیران تصور کردند باید دولت و سایر اعضای کابینه از این موضوع آگاه شوند و به کمک بازار سرمایه بیایند. عبده‌تبریزی افزود: شرایط کشور بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم و به ارث بردن مشکلات دولت قبل در کنار تحریم‌های اقتصادی و شرایط نامطلوب اقتصاد جهانی به ویژه بحران بازار سرمایه چین باعث شده نگرانی‌ها نسبت به وضعیت بازار سرمایه بیشتر شود و به همین علت نیز این وزیران این مساله را در نامه‌ هشدار داده‌اند.
مساله سود بانکی
وی گفت: در حال حاضر توجه به دو موضوع اقتصادی می‌تواند به دولت و وزیران دولت کمک کند تا به شکلی از وضعیت خاص فعلی بازار سرمایه فاصله بگیرد. اولین نکته، مساله سود بانکی است. با توجه به اینکه در حال حاضر سود پرداختی بانک‌ها بیش از امکانات آنهاست، این مسایل باید حل شود. باید توجه داشته باشیم پرداخت سود بالای ارقامی چون ۲۵ تا ۳۰ درصد در توان اقتصاد کشور نیست و باید به این امر توجه شود. وی افزود: البته دولت به مساله بالا بودن نرخ سود بانکی آگاهی دارد و اخیرا در نامه‌ای بانک مرکزی خواسته است که نرخ سود بانکی مورد بررسی قرار گیرد و چاره‌اندیشی کنند. کارشناس ارشد بازارهای مالی و پولی ادامه داد: مساله دیگر کمبود نقدینگی بازار است. در گذشته بیش از ۴۰ درصد خرید‌ها از سوی صندوق‌های بازنشستگی صورت می‌گرفت که با افزایش تعداد و حقوق بازنشستگان توان صندوق‌ها برای خرید در بازار سرمایه کاهش یافته است. دولت می‌تواند به جای صندوق‌های بازنشستگی از برخی امکانات صندوق توسعه ملی استفاده کند تا مشکلات نقدینگی در بازار سرمایه با وجود قیمت‌های معقول در این بازار رفع شود.عبده‌تبریزی در رابطه با کاهش درآمد دولت بیان کرد: تنها در کاهش درآمدهای دولت کاهش قیمت نفت دخیل نبوده است، در کنار کاهش قیمت نفت قیمت تمام کالاهای اساسی همچون آلومینیوم و فولاد نیز روند کاهشی به خود گرفته که کارخانه‌های بزرگ تولید فولاد را با مشکلاتی مواجه کرده است. درآمد دولت در سال ۹۱ حدود ۱۱۰ میلیارد دلار از محل صادراتی بود که در حال حاضر به ۲۱ میلیارد دلار رسیده‌ است. با توجه به افزایش میزان تولید امید می‌رود تا در زمان پساتحریم میزان صادرات نفت افزایش یابد اما مساله قیمت به این راحتی‌ها قابل حل نیست. وی گفت: در رابطه با موضوع اقتصاد باید به جزییات پرداخت، دولت در حال حاضر تمام معضلات و مشکلات اقتصاد را می‌داند و برای آنکه بتواند میزان اشتغال فعلی را حفظ کند باید نرخ رشد شش درصدی را شاهد باشیم‌ که در شرایط دشوار اقتصاد دنیا و ایران کار بسیار سختی است. امید می‌رود از طریق اجرایی شدن برجام به این مهم دست پیدا کرد.